Chính quyền quân đội muốn đưa ra luật mới để bảo vệ tính tôn nghiêm của Phật giáo - Ảnh: Reuters

Thái Lan là một nước có đa số người dân theo đạo Phật. Người dân luôn dành cho người tu hành sự tôn kính gần như là cao nhất.

Tuy nhiên, vài vụ việc gần đây liên quan đến Phật giáo đã khiến hình ảnh của tôn giáo này bị ảnh hưởng, từ chuyện hòa thượng lộ ảnh nhạy cảm bên phụ nữ, sử dụng đồ hiệu xa xỉ, đi máy bay riêng cho đến chuyện biển thủ tiền quyên góp.

Những câu chuyện tai tiếng

Gần đây, chuyện hòa thượng Phra Phromsuthi của chùa Saket và là thành viên Hội đồng tăng đoàn tối cao (SSC) bị cáo buộc sử dụng sai mục đích hàng tỉ baht tiền quyên góp cho chùa đã bị dư luận chỉ trích.

Báo Bangkok Post cho biết mặc dù chính quyền đã xóa bỏ mọi cáo buộc cho ông nhưng sự hoài nghi của dư luận vẫn chưa tan. Các chuyên gia nói vẫn còn đó sự mập mờ trong việc các chùa, đặc biệt là các chùa nổi tiếng, chi tiêu khoản tiền quyên góp.

Nghiên cứu của Viện Quản lý phát triển quốc gia Thái Lan (NIDA) cho thấy số tiền quyên góp cho các chùa trên toàn quốc lên đến 100-120 tỉ baht/năm (3-3,6 tỉ USD). Tiền quyên góp đôi khi bị các hòa thượng dùng vào việc cá nhân và các giao dịch đó không được kiểm tra.

Một số chùa còn bị cáo buộc vận hành cả một bộ máy tuyên truyền để thu hút những khoản đóng góp lớn. Nhiều chùa được nói sở hữu các mảnh đất lớn và sau đó những khu đất này được dùng vào việc phát triển thương mại.

Đôi khi người ta cũng thấy các nhà sư sở hữu và đi những chiếc xe đắt tiền cùng những đồ xa xỉ khác. Nhiều nhà sư đã bị bắt hoàn tục nhưng không bị truy cứu hình sự vì không đủ luật liên quan.

Tạo tiền lệ mới

Trước các vụ bê bối làm tổn hại đến hình ảnh Phật giáo, chính quyền quân đội Thái Lan đã đặt ưu tiên xây dựng Luật bảo trợ và bảo vệ Phật giáo. Hiện dự thảo luật đang được Hội đồng nhà nước hiệu đính.

Luật này nếu được thông qua sẽ tạo ra các tiền lệ mới trong việc xử phạt các nhà sư vi phạm Phật pháp và cả những ai đồng lõa với hành động sai trái của nhà sư.

Những nhà sư phạm luật, bao gồm cả việc quan hệ tình dục và hủy hoại thanh danh Phật giáo, có thể đối mặt với mức án tù từ 1-7 năm hoặc bị phạt 2.000-10.000 baht (61-305 USD) hoặc cả hai.

Luật hiện tại quản lý chùa chiền và các nhà sư là Luật tăng đoàn, được chỉnh sửa hai lần từ khi có hiệu lực năm 1941.

Lần sửa đổi gần đây nhất là vào năm 1992, đặt nhà chùa trên toàn quốc dưới sự quản lý của Hội đồng tăng đoàn tối cao (SSC). SSC dùng Luật tăng đoàn để phạt và kỷ luật các nhà sư và người mới đi tu có hành vi làm tổn hại đến hình ảnh Phật giáo. Các hình phạt có cả việc bắt nhà sư vi phạm phải hoàn tục.

Luật mới được nói sẽ giúp hợp lý hóa công việc của các cơ quan pháp lý được lập ra để vận hành các ngôi chùa vì lợi ích cộng đồng. Luật cũng sẽ quy định cách ứng xử của người tu hành thông qua việc thực thi nghiêm khắc các quy tắc ứng xử tôn giáo.

Một cơ quan mới được lập ra có tên Hội đồng bảo trợ và bảo vệ Phật giáo sẽ có quyền lực rộng hơn, từ việc điều tra cho đến truy tố, đưa những tăng lữ vi phạm ra xử lý. Với luật này, người dân cũng có thể phát đơn kiện nhà sư và những kẻ đồng lõa.

Báo Bangkok Post dẫn lời hòa thượng Phra Buddha Isara chùa Om Noi ở tỉnh Nakhon Pathom kêu gọi Hội đồng lập pháp quốc gia nhanh chóng thông qua dự luật để những nhà sư giàu có và những người bị bắt hoàn tục vì vi phạm pháp luật phải đối mặt với công lý.

Tuy nhiên, hòa thượng Phra Buddha Isara cũng thừa nhận dự luật có thể vấp sự phản đối, ngay cả trong SSC. “Không dễ để thuyết phục những nhân vật quan trọng trong SSC ngồi lại” - hòa thượng nói.