Từ sau rằm tháng chạp, khi nhà nhà bắt đầu chuẩn bị sắm tết thì ngư dân Trần Phú Nhuận cùng nhiều bạn tàu ở địa phương đi mua cho mình nhu yếu phẩm cần thiết để chuẩn bị ra khơi. 

Đối với ngư dân, việc ra khơi phải kéo dài hàng tháng, đồng nghĩa với chuyện họ phải trải qua cái tết không sum họp bên gia đình.

Theo anh Nhuận, ban đầu vợ con anh rất buồn, bạn bè nghe anh ăn tết biển cũng kéo đến nhà để... ăn tết sớm. Một mùa, hai mùa... rồi những cái tết xa nhà của ngư dân này trở thành bình thường. Cái tết thật sự đến với họ là khi trở về sau một con nước bội thu.

“Tết biển thường là “ngon” nhất trong năm. Không thấy ai thất mùa cả” - ngư dân Trương Hữu Toàn đúc kết. Anh Toàn giải thích sở dĩ mùa tết biển thường trúng hơn vì đây là thời điểm nhiều loài hải sản sinh sôi, trên ngư trường lại ít tàu bè, tàu cá nào chịu bám biển.

Ngư dân Nguyễn Quốc Nam (huyện U Minh, Cà Mau), hành nghề câu mực, cũng cho biết: “Mấy ngày tết, mỗi đêm tụi tui câu gần tấn mực. Phải mùa nào cũng vậy thì “ấm” luôn”.

Không chỉ nghề câu mực, nghề lưới vây trên biển Tây có một mùa tết biển đầy đặn. Từ biển, ngư dân Trương Hữu Toàn gọi về nói anh vừa bán được đợt cá đánh bắt trong mấy ngày tết, thu gần 200 triệu đồng.

Khi chúng tôi hỏi về cái tết ngoài khơi, anh Toàn nói nhiều tàu tranh thủ thời gian neo vào các đảo Thổ Chu, Nam Du, Hòn Chuối, Hòn Đốc, Hòn Tre... để lên ăn tết chung với người dân trên đảo.

Không khí tết ở đảo không thua gì đất liền. Như tại đảo Hòn Chuối, toàn bộ người dân trên đảo kéo ra khu đất trống gần cảng, hùn tiền mua bia và bánh trái để mở tiệc. Ngư dân từ các tàu lên xin “ăn tết chung” được cởi mở đón tiếp.

“Còn nếu không gần đảo thì tụi tui... ăn tết bộ đàm” - ngư dân Phan Văn Lil (thị trấn Sông Đốc) giải thích. Mấy ngày tết, anh trở thành “ca sĩ bộ đàm”, nhiều tàu cứ bật bộ đàm lên yêu cầu anh hát cho bớt nhớ nhà.

Ông Nguyễn Minh Cảnh, chủ tịch UBND thị trấn Sông Đốc, cho biết thị trấn có gần 1.000 tàu đánh bắt lớn nhỏ, chưa kể các tàu ở nơi khác đến đây neo đậu, bán hải sản, mua nhu yếu phẩm để ra khơi. Từ nhiều năm nay, ngư dân Sông Đốc có tập quán ra khơi vào mùa tết.

Sau khi vào bờ, các ngư dân được chủ tàu, gia đình tổ chức cho ăn tết muộn, coi như họ được... hai cái tết. “Mùa tết này, thị trấn có chừng 200 tàu đi “ăn tết biển”. Tuy chưa vào đất liền, nhưng tình hình đánh bắt rất khả quan” - ông Cảnh nói.