Cô Lê Thị Hiền trong ngôi nhà bị bão số 12 giật sập, phải che tạm tấm bạt để ở - Ảnh: DUY THANH

Chưa lấy lại được cân bằng sau 5 trận lũ dữ đổ về cuối năm 2016, thì cuối năm 2017, Bình Định lại bị chà xát bởi cơn bão số 12 và tiếp đó là 3 trận lũ lớn, khiến người dân cùng kiệt. Ngày đầu tháng chạp, chúng tôi về xã Phước Hòa (huyện Tuy Phước), vùng "rốn lũ" của Bình Định, chỉ gặp vết tích của những trận thiên tai từng càn qua...

Bà PHAN THỊ TIẾU - AẢnh: DUY THANH

Biết lấy gì sắm tết...

Chiều muộn. Bà Phan Thị Tiếu (49 tuổi) tay cầm dụng cụ giặm lúa, chân bước cà thọt từ ruộng về lại căn nhà nhỏ cũ kỹ, trơ gạch vì không có tiền để tô vữa ở thôn Kim Tây (xã Phước Hòa). Căn nhà nhỏ hẹp, bên trong chẳng có gì đáng giá ngoài chiếc tủ thờ đã quá cũ, một cái bàn là nơi học tập của cô con gái (đang học lớp 6 Trường THCS Phước Hòa) và mấy khúc gỗ kê lên, được gác qua bởi một tấm vạc tre, trải chiếu làm giường.

Đó là tất cả gia sản mà chồng bà Tiếu để lại cho hai mẹ con trước khi qua đời vì bạo bệnh năm 2015. Bà Tiếu kể đang cố đi giặm lúa mướn, để ky cóp trả nợ tiền mua tôn lợp lại chái bếp đã bị bão cuốn bay mất. "Mùa mưa mùa gió, tui tật nguyền đâu đi làm được, phải mượn tiền bà con hàng xóm gần 1 triệu đồng để mua lại tôn, nhờ mấy đứa cháu lợp lại giùm. Giờ thì phải cố gom góp để trả cho nẫu (người ta) chớ đâu để qua giêng được" - bà nói.

"Hồi còn ổng nói vậy chứ những ngày gần tết, trong nhà cũng có không khí hẳn nhờ ổng trồng mấy chậu hoa, rồi đi làm mướn có chút đỉnh mua ít bánh trái, hạt dưa, có vài ký thịt heo. Hai năm nay ổng mất lại là hai năm liền mưa lũ lớn triền miên, tôi không biết xoay xở thế nào. May mà con gái được các chú bộ đội biên phòng nhận giúp đỡ mỗi tháng 500.000 đồng để học tập, chứ không thì..." - bà Tiếu bỏ lửng câu nói. Miệng bà cố cười, nhưng đôi mắt đã đỏ hoe, ầng ậng nước.

Cách nhà bà Tiếu hơn cây số là một chợ xổm, nơi ấy chiều chiều bà Nguyễn Thị Nở (48 tuổi) bày mấy cái bao, bán ớt, tỏi, hành, tiêu cho người dân trong xóm. Những lúc không đến trường, cậu con trai Nguyễn Văn Đạt (lớp 10 Trường THPT Tuy Phước 3) cũng ra ngồi giúp mẹ bán hàng. Hơn một năm qua, hai mẹ con được địa phương cho ở nhờ trong nhà văn hóa xã vì căn nhà của bà đã bị lũ cuốn trôi. 

"Năm ngoái nhà trôi, mẹ con ở nhờ nhà thờ, không có tết rồi. Năm nay ở nhờ nhà văn hóa, chắc cũng không có tết. Chỉ thương thằng Đạt, mồ côi cha rồi, nay đến tết là dịp vui nhất mà cũng không có nhà cửa đàng hoàng để đón bạn bè" - bà Nở buồn buồn.

Mong tết từ từ đến

Bây giờ, nơi căn nhà cấp bốn đã đổ sập trong bão số 12 của gia đình cô giáo Lê Thị Hiền (46 tuổi, giáo viên Trường mầm non Phước Hòa) đang xây dựng một ngôi nhà mới. Nhìn bên ngoài, ai cũng mừng cho cô, nhưng vợ chồng cô thì trõm mắt vì lo.

Cô Hiền có hai con, cả hai vừa tốt nghiệp đại học tại TP.HCM nhưng chưa tìm được việc làm. Chồng cô bị bệnh thấp khớp hàng chục năm nay, các ngón tay bị rút co quắp, hầu như không làm được việc gì nặng. Nguồn thu nhập duy nhất của gia đình là số tiền lương tháng khiêm tốn của cô Hiền. 

"Tôi còn nợ vay ngân hàng dành cho gia đình sinh viên 70 triệu đồng. Chưa biết làm cách nào để trả vì cả hai con đều chưa xin được việc, thì bão làm sập nhà, phải che tạm tấm bạt để ở suốt hai tháng nay. Khó khăn lắm, nhưng không thể che bạt ở hoài, nhất là khi chồng bị bệnh như vậy, tôi liều tiếp tục vay mượn để làm lại cái nhà..." - cô Hiền kể.

Ban đầu, vợ chồng cô Hiền định làm lại nhà trên nền cũ nhưng người thân, hàng xóm đều khuyên can vì vùng này trũng thấp, hay ngập lụt, nên phải đôn cao nền lên. Vậy là tốn thêm một khoản tiền không nhỏ. "Nhà giờ làm đang dở dang, nhưng mọi nguồn vay mượn đều đã cạn rồi. Thôi thì phải dừng, tới đâu hay tới đó..." - cô Hiền nói. 

Hỏi chuyện chuẩn bị tết, cô Hiền chép miệng: "Tui trông cho tết từ từ đến, mong cho tháng chạp dài thêm ra. Mình không nghĩ không được, nhưng càng nghĩ thì càng thấy khổ, thấy lo và buồn".

Bà Tiếu, bà Nở hay cô Hiền chỉ là những "lát cắt" nhỏ trong số hơn 4.000 hộ gia đình ở xã Phước Hòa bị thiệt hại bởi bão, lũ năm 2017. Và Phước Hòa cũng chỉ là một trong những địa phương thường xuyên bị lũ lụt ở huyện Tuy Phước. 

"Mưa lũ lịch sử năm 2016 khiến dân mất mát rất nhiều, vừa gượng dậy được thì năm nay bão lũ tiếp tục ập đến. Chúng tôi cố gắng hết sức nhưng nguồn lực giới hạn, nên rất mong cộng đồng cùng chung tay hỗ trợ, động viên để bà con vùng bão, lũ có được niềm vui đón tết, bớt đi những mất mát, đau thương do thiên tai gây ra" - ông Trần Kỳ Quang, phó chủ tịch UBND huyện Tuy Phước, bộc bạch.