Phóng to

Ông Nguyễn Trọng Hiệu - Ảnh: lê thanh

- Chính phủ đang rất quan tâm đến việc hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Lãi suất đã được giảm, một số khoản vay đã được tính toán khoan, giãn. Hiện nay chúng tôi đang tiếp tục khảo sát, đánh giá mức độ khó khăn của doanh nghiệp. Khoảng tháng 5-2012 sẽ có những báo cáo chính thức về doanh nghiệp đang thật sự khó khăn như thế nào. Tuy nhiên, ngay từ bây giờ chúng tôi đã trình một trong những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, tập trung vào doanh nghiệp nhỏ và vừa.

* Theo ông, việc giãn thuế thu nhập doanh nghiệp và khoanh nợ vay cho doanh nghiệp có nên thực hiện?

- Việc giãn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đã từng thực hiện, có hiệu quả nhất định và cũng đang được đề xuất, theo tôi không có vấn đề gì. Tuy nhiên, việc giãn thuế giá trị gia tăng phải tính toán rất kỹ. Nếu giảm thuế này thì nguồn lực nhà nước sẽ giảm. Mà nguồn lực nhà nước là rất quan trọng để đảm bảo các vấn đề của người dân.

* Vậy những biện pháp cụ thể của Bộ KH-ĐT là gì?

- Có nhiều giải pháp hỗ trợ, nhưng theo tôi, sẽ tập trung vào việc thành lập quỹ để hỗ trợ doanh nghiệp. Bộ KH-ĐT đã trình Chính phủ việc thành lập quỹ. Hiện chúng ta đang có cơ chế Ngân hàng Phát triển VN bảo lãnh doanh nghiệp vay vốn ngân hàng nếu có dự án hiệu quả. Tuy nhiên, việc bảo lãnh chỉ được một phần. Còn cơ chế quỹ hỗ trợ doanh nghiệp, hiện TP.HCM đã có, triển khai có hiệu quả, tuy nhiên quy mô của quỹ còn hạn chế. Tinh thần đề xuất của Bộ KH-ĐT là tạo lập một quỹ với tiêu chí đánh giá, cơ chế hoạt động riêng, nhằm có nguồn lực hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp có dự án tốt, khả năng kinh doanh hiệu quả và trong những lĩnh vực mà Nhà nước khuyến khích.

* Quỹ này sẽ lấy tiền từ đâu và làm sao để doanh nghiệp nhỏ và vừa thật sự tiếp cận được vốn?

- Nguồn của quỹ có thể đến từ nhiều phía, thứ nhất là ngân sách nhà nước, thứ hai là các nguồn hỗ trợ, các nguồn vay nước ngoài. Hiện tại Nhật Bản vẫn dành cho VN một số khoản vay để hỗ trợ khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa. Cơ chế hiện nay là vốn này qua Ngân hàng Nhà nước, rồi xuống đến các ngân hàng thương mại. Nhưng các ngân hàng thương mại có chú trọng đúng mức doanh nghiệp nhỏ và vừa không hay vẫn tập trung vào doanh nghiệp lớn vẫn là vấn đề. Vì vậy trước mắt, theo tôi, tương ứng với đóng góp của khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa, việc Nhà nước dành vài trăm tỉ đồng cho quỹ để hỗ trợ doanh nghiệp là hoàn toàn có thể. Từ đó, quỹ có thể phát triển thêm, hỗ trợ doanh nghiệp theo hướng phi lợi nhuận, tạo sức phát triển lan tỏa từ các dự án tốt.

* Bao giờ thì quỹ có thể hoạt động, thưa ông?

- Bộ KH-ĐT đã trình Thủ tướng việc thành lập quỹ. Để việc thành lập quỹ thành hiện thực, tất nhiên cần sự đồng ý và tham gia ý kiến của các bộ ngành. Nhiều người hi vọng quỹ sẽ sớm được thông qua để thêm một kênh hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Ngoài ra, để hỗ trợ doanh nghiệp, Bộ KH-ĐT cũng đang hoạch định cơ chế cụ thể cho cơ chế hợp tác công tư (PPP). Việc này tạo điều kiện giúp các doanh nghiệp tư nhân tiếp cận, tham gia các dự án công, qua đó tăng cường năng lực và giúp họ vượt khó khăn.