Hàng trăm binh sĩ Trung Quốc và Campuchia tham gia lễ khai mạc tập trận Rồng vàng 2018 - Ảnh: REUTERS

Ngày 17-3, Trung Quốc và Campuchia đã khởi động cuộc tập trận quân sự chung về chống khủng bố và các hoạt động cứu hộ, theo hãng tin Reuters.

Thiếu tướng Trương Tiễn (Zhang Jian) - chỉ huy Chiến khu Nam Bộ trực thuộc Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA), và ông Pol Saroeun - Tổng Tư lệnh Quân đội hoàng gia Campuchia thông báo cuộc tập trận chung mang tên "Rồng Vàng 2018" diễn ra ở phía tây thủ đô Phnom Penh của Campuchia.

Tham dự cuộc tập trận này gồm 280 binh sĩ Campuchia và 216 binh sĩ Trung Quốc. Cuộc tập trận kéo dài 15 ngày này được cho sẽ bao gồm diễn tập phóng tên lửa từ trực thăng, diễn tập xe tăng chiến đấu…

Sự kiện này nhằm kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao song phương Trung Quốc - Campuchia và tăng cường "quan hệ truyền thống cũng như niềm tin chính trị giữa hai nước".

"Sự ủng hộ về tinh thần, trang thiết bị và tài chính với số lượng lớn từ người bạn vĩ đại Trung Quốc đã giúp Campuchia tiến bộ nhanh chóng" - ông Pol Saroeun khen ngợi Bắc Kinh.

Giới phân tích đánh giá đây là động thái mới nhất cho thấy Campuchia ngày càng lệ thuộc vào Trung Quốc để tăng cường năng lực kiểm soát quốc gia thông qua sự hỗ trợ về quân sự, kinh tế và ngoại giao.

Cũng cần nhớ rằng năm ngoái, Phnom Penh đã tuyên bố dừng tập trận quân sự chung "Lính gác đền Angkor" với Mỹ vì lý do quá "bận bịu" với tổ chức bầu cử. Nếu đúng theo lịch trình, thì cuộc tập trận này đáng lẽ đã là cuộc tập trận chung lần thứ 8 liên tiếp.

Xe tăng chở binh sĩ Trung Quốc tại lễ khai mạc cuộc tập trận Rồng vàng 2018 ở tỉnh Kampong Speu hôm 17-3 - Ảnh: REUTERS

Trước đó một năm, năm 2016 chính là năm đầu tiên Trung Quốc tổ chức cuộc tập trận hải quân chung với Campuchia. Động thái này được đánh giá cho thấy quan hệ giữa Phnom Penh và Washington ngày càng đổ vỡ.

Những diễn biến không mấy tích cực trong quan hệ Mỹ - Campuchia được thấy rõ nét nhất sau vụ Tòa án Tối cao Campuchia ra lệnh giải thể đảng Cứu nguy dân tộc Campuchia (CNRP) đối lập hồi giữa tháng 11-2017.

Nhà Trắng hôm 27-2 vừa qua còn thông báo sẽ cắt viện trợ quân sự và tạm dừng các chương trình hỗ trợ phát triển đối với Campuchia vì lý do có "sự thụt lùi về dân chủ".

Theo ông Carlyle Thayer - chuyên gia về Đông Nam Á tại Học viện quốc phòng Úc (ADFA), việc Campuchia mở rộng hợp tác và lệ thuộc vào Trung Quốc là bởi Bắc Kinh ít hoặc hầu như không can thiệp nhiều vào các vấn đề chính trị nội bộ của Phnom Penh như phương Tây.

"Quyết định của Campuchia về việc xích gần Trung Quốc là nhằm cách ly nước này với các áp lực của phương Tây, theo đó yêu cầu duy trì chế độ dân chủ tự do, nhiều đảng và tôn trọng nhân quyền" - ông Thayer đánh giá.

Vị chuyên gia nói rằng với việc tăng cường hợp tác, Trung Quốc sẽ hỗ trợ Quân đội hoàng gia Campuchia về huấn luyện và trang thiết bị để tăng cường năng lực và nếu cần thiết, sẽ sẵn sàng nhảy vào đảm bảo an ninh nội địa cho Campuchia.

Không những trong quân sự, Trung Quốc đã hỗ trợ kinh tế Campuchia với hàng tỉ USD rót vào các dự án hạ tầng, nhưng ít ràng buộc về các vấn đề như nhân quyền. Trung Quốc hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất ở xứ sở Chùa Tháp.

Trong chuyến thăm Campuchia hồi tháng 1 vừa qua của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, một tuyên bố chung được đưa ra nhấn mạnh rằng Trung Quốc "sẵn sàng cung cấp sự giúp đỡ cần thiết để Campuchia duy trì ổn định, phát triển và cải thiện cuộc sống người dân".