Số lượng PGS năm nay được công nhận là 638. Trong ảnh: TS Nguyễn Hoàng Định (giữa, trưởng khoa phẫu thuật tim mạch Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM) nhận bằng công nhận chức danh PGS - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Trong lễ công bố quyết định và trao giấy chứng nhận công nhận chức danh GS, PGS năm 2016 cho 703 nhà giáo, tổ chức ngày 5-11 tại Hà Nội, thay mặt Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước, GS.TSKH Trần Văn Nhung - tổng thư ký Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước - đánh giá cao những cống hiến và đóng góp của các GS, PGS trên con đường phát triển của đất nước, của dân tộc.

Học hàm, học vị không phải là tất cả

Tuy nhiên, GS Nhung cho rằng “học hàm, học vị dù quan trọng nhưng không phải là tất cả”. Bản thân bằng cấp, chức danh không sinh ra ý tưởng mới, không tạo ra giá trị mới thay cho chủ nhân của nó.

Vì vậy, Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước mong mỏi các tân GS, PGS - chủ nhân những chức danh khoa học cao quý ở các cơ sở giáo dục ĐH - nghĩ về trọng trách của mình, tự trả lời câu hỏi sau khi đạt chức danh GS, PGS ta sẽ làm gì... Đó mới là mong mỏi, là kỳ vọng cao hơn của đất nước, của nhân dân.

GS Nhung nhận định: “Nếu nhìn rộng ra khu vực và thế giới, Việt Nam còn tụt hậu khá xa, thành tựu về công nghệ, kết quả về nghiên cứu cơ bản trong khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn còn rất khiêm tốn. Số lượng phát minh, sáng chế được đăng ký, công nhận và những đóng góp thiết thực cho kinh tế - xã hội lại càng khiêm tốn hơn”.

Theo thống kê của Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước, từ năm 1980 đến năm 2015, sau 24 đợt xét, tổng số lượt GS, PGS đã được công nhận ở nước ta là 11.619, trong đó có hơn 1.600 GS và gần 10.000 PGS.

Riêng năm 2016 đã có thêm 65 ứng viên được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS và 638 ứng viên được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh PGS.

Đổi mới mạnh mẽ sáng tạo quốc gia

Theo GS Nhung, việc củng cố, xuất bản thêm báo, tạp chí khoa học, sách và các tài liệu tuyên truyền đại chúng bằng các thứ tiếng quốc tế, đặc biệt là tiếng Anh, giúp thông tin và trao đổi với thế giới, góp phần quan trọng vào xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ an ninh, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nước ta, nhất là khi có những sự can thiệp thô bạo của nước ngoài, bất chấp luật pháp quốc tế trên Biển Đông.

“Ta phải nói cho 93,5 triệu đồng bào trong nước ta nghe, nói to hơn cho 4,5 triệu đồng bào ngoài nước ta nghe và nói to nữa cho tất cả bạn bè ASEAN, quốc tế cùng nghe, để họ biết rõ sự thật, rõ chân lý thuộc về chúng ta và sự áp đặt thô bạo, phi lý của người khác” - GS Nhung đề nghị.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định đất nước đang đứng trước yêu cầu phải phát triển nhanh hơn, bền vững hơn. Để không bị tụt hậu thì phải khắc phục bằng được những hạn chế, yếu kém đã hiện diện và được chỉ rõ.

Hai trong số những yếu kém được Phó thủ tướng chỉ ra chính là tiềm lực khoa học công nghệ của đất nước và chất lượng nguồn nhân lực. “Vì thế, phải đổi mới mạnh mẽ sáng tạo quốc gia, đổi mới mạnh mẽ giáo dục - nhất là giáo dục ĐH” - Phó thủ tướng nhắn nhủ.