Tân Tổng thống Philippines, ông Rodrigo Duterte trong cuộc họp báo ngày 31-5 tại thành phố Davao - Ảnh: AFP

Theo Reuters ngày 1-6, Tân Tổng thống Philippines, ông Rodrigo Duterte, tuyên bố ủng hộ một cuộc đối thoại mang tính đa phương về vấn đề Biển Đông, không chỉ bao gồm các nước tuyên bố chủ quyền mà còn có cả Mỹ, Nhật Bản và Úc.

Tuy nhiên, ông Duterte lại nhấn mạnh Manila sẽ không phụ thuộc nhiều vào mối quan hệ đồng minh an ninh truyền thống với Mỹ, cũng như sẽ trở nên độc lập hơn trong giải quyết các vấn đề với Trung Quốc.

Tân Tổng thống Philippines cũng kêu gọi Bắc Kinh tôn trọng vùng đặc quyền kinh tế rộng 200 hải lý.

Khi được hỏi liệu giải pháp đàm phán song phương với Trung Quốc sẽ được thúc đẩy trong thời gian tới, ông Duterte khẳng định: “Philippines có quan hệ với phương Tây, nhưng tôi muốn mọi người biết rằng chúng tôi có cách giải quyết của riêng mình. Philippines sẽ không phụ thuộc vào Mỹ. Chúng tôi cũng không có ý định làm vừa lòng bất kì ai khác ngoài lợi ích của người Philippines”

Ông Duterte cũng không loại trừ khả năng sẽ đàm phán lại Thỏa thuận Tăng cường Hợp tác quốc phòng với Mỹ trong tương lai nếu thấy cần thiết.

Trong khi đó, trong cuộc phỏng vấn với Reuters ngày 1-6, Ngoại trưởng Philippines vừa mới được chỉ định, ông Perfecto Yasay tuyên bố: “Philippines sẽ không làm tay sai cho bất kỳ quốc gia nào khác”.

Ông Yasay cho rằng quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc nên sớm được cải thiện, vì một “tình bạn và mối quan hệ bền chặt hơn”, “miễn là Trung Quốc tuân thủ luật đúng luật pháp quốc tế, tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Philippines”.

Tân Ngoại trưởng Philippines cũng khẳng định Manila sẵn sàng đối thoại song phương với Bắc Kinh về tranh chấp giữa hai nước tại bãi cạn Scarborough.

Trong một diễn biến liên quan, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Hoa Xuân Oánh cho biết Bắc Kinh hoan nghênh các tuyên bố của Philippines. Đồng thời, Trung Quốc cũng mong muốn chính phủ mới của Philippines sẽ sớm quay trở lại các cuộc đàm phán song phương.

Trước đó, nói với các phóng viên tại thủ đô Ottawa của Canada, Ngoại trưởng Trung Quốc, ông Vương Nghị tuyên bố Bắc Kinh luôn hoan nghênh Manila quay trở lại các cuộc đối thoại và đàm phán song phương với Trung Quốc.