Phụ lái tàu SE5 Hồ Ngọc Hải đang được điều trị tại Bệnh viện GTVT Huế - Ảnh: Ng.Linh

Theo ông Trần Ngọc Thành - chủ tịch HĐTV Đường sắt VN, ước tính thiệt hại của vụ tai nạn quy thành tiền khoảng 23 tỉ đồng, bao gồm chi phí sửa chữa đầu máy và toa xe, sửa chữa đoạn đường sắt bị hư hỏng và chuyển tải hành khách từ các đoàn tàu bị ách tắc.

Ngoài thiệt hại thống kê được, vụ tai nạn còn gây thiệt hại vô hình lớn hơn rất nhiều, đó là việc hàng chục đoàn tàu chở khách và chở hàng bị đình trệ, hàng ngàn phương tiện đường bộ bị ùn tắc trên quốc lộ 1 đoạn qua khu vực tai nạn. “Điều may mắn kỳ diệu là không có hành khách bị chết và bị thương nặng. Nhưng hành khách đi tàu sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ về tinh thần” - ông Thành nói.

Về cần cẩu chuyên cứu hộ các toa tàu nặng của Đường sắt VN bị đổ khi cứu hộ tàu SE5, ông Thành cho biết chiếc cần cẩu này do Đức sản xuất, có hệ thống điều khiển điện tử rất hiện đại và vừa được kiểm định trước Tết Nguyên đán nhưng chưa rõ vì sao xảy ra sự cố. “Chúng tôi sẽ giám định chất lượng cần cẩu để tìm nguyên nhân” - ông Thành nhấn mạnh.

Trong một diễn biến khác, lái phụ tàu SE5 tên Hồ Ngọc Hải, bị chấn thương phần mềm đang điều trị tại Bệnh viện Giao thông vận tải Huế, cho biết sáng 10-3, anh phụ lái cho ông Lê Minh Phú điều khiển tàu SE6 từ ga Huế ra ga Đồng Hới, sau đó lái tàu SE5 từ Đồng Hới trở vào Huế.

Tàu chạy đến đoạn Quảng Trị - Diên Sanh (địa phận thôn Thượng Xá, xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng) thì gặp tai nạn. “Đoàn tàu chúng tôi chuẩn bị chạy đến đường ngang dân sinh, tôi nhắc chú Phú kéo còi từ xa.

Khi tàu chạy đến gần đường ngang khoảng chừng 100m, tôi phát hiện một xe tải bật đèn xinhan chạy băng ngang qua đường sắt. Tôi hét lên. Chú Phú liền kéo phanh khẩn cấp nhưng không kịp. Trong tích tắc, đầu tàu đâm mạnh vào thùng xe tải phát ra tiếng nổ lớn như bom. Tôi bị hất văng vào khoang điện máy, bất tỉnh” - anh Hải kể.

Theo anh Hải, có thể lái xe tải không quan sát kỹ, không biết tàu chạy phía sau, khi đến đoạn đường ngang, lái xe có bật đèn xinhan xin đường rồi chạy băng ngang qua đường sắt.

Trao đổi với Tuổi Trẻ sau khi vụ tai nạn xảy ra, ông Đoàn Duy Hoạch - phó tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt VN - nói trong hai tháng đầu năm 2015 xảy ra 86 vụ tai nạn đường sắt làm chết 37 người, bị thương 48 người. Trong đó có 82 vụ do nguyên nhân khách quan, tức là các phương tiện khác gây ra cho đường sắt.

“Phần lớn các vụ tai nạn là do người điều khiển các phương tiện khác vi phạm quy tắc an toàn giao thông, thiếu chú ý quan sát khi đi qua đường sắt, dẫn tới va chạm với tàu lửa. Không ít trường hợp người đi bộ đi trên đường sắt bị tàu cán chết dù tàu bật đèn, kéo còi nhưng không rõ vì sao họ không chú ý” - ông Hoạch nói.

Theo ông Hoạch, hiện cả nước có trên 6.000 đường ngang giao cắt với đường sắt. Trong đó chỉ có khoảng 1.500 đường ngang có giấy phép được mở, còn trên 4.000 đường là lối đi dân sinh dọc theo đường sắt nên không thể gác được hết.

Đó là sự khó khăn trong việc đảm bảo an toàn giao thông đường sắt trong điều kiện hiện nay. “Điều cơ bản nhất để ngăn ngừa tai nạn trong điều kiện hiện nay chính là ý thức, sự tuân thủ của người tham gia giao thông khi qua đường sắt.

Nếu chú ý quan sát trước khi đi qua đường sắt sẽ không xảy ra tai nạn. Sự thiếu cẩn trọng làm tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn trên những đường ngang giao cắt cùng mức với đường sắt” - ông Hoạch nhấn mạnh.

Ông Hoạch còn cho biết phần lớn các vụ tai nạn đường sắt đều có truy tố, xét xử, trong đó tòa luôn phán quyết người vi phạm, chủ phương tiện vi phạm phải đền bù thiệt hại cho ngành đường sắt. Nhưng việc thực thi quyết định của tòa án hết sức khó khăn. Hầu hết cá nhân lấy lý do không có khả năng đền bù, còn doanh nghiệp thì đền bù rất ít.

Trong khi những đầu máy, toa xe có giá trị hàng chục tỉ đồng bị hỏng, phải bán thanh lý. Nói chung là không thể bù đắp được những thiệt hại về tài sản bị hư hại.