Cận cảnh Ata - Ảnh: GUARDIAN

Dù chỉ dài hơn 15cm nhưng các xét nghiệm xương cho thấy Ata - tên của xác ướp - có độ tuổi từ 6 đến 8. Hộp sọ của Ata kéo dài về phía sau và Ata chỉ có 10 cặp xương sườn thay vì 12 như người bình thường.

Ngay khi phát hiện ra ta Ata tại sa mạc Atacama tại Chile cách đây 15 năm, các nhà khoa học đã xôn xao. Ban đầu, các nhà khoa học nghĩ rằng Ata phải có niên đại hàng ngàn năm nhưng cuối cùng xét nghiệm cho thấy Ata chỉ mới 40 tuổi.

Có ý kiến cho rằng đây có thể là một loài linh trưởng đã tuyệt chủng nhưng các ý kiến áp đảo đều nghĩ rằng có lẽ Ata là một sinh vật ngoài hành tinh.

Với niên đại chỉ 40, ADN của Ata vẫn có thể còn hoạt động nên các nhà khoa học đã tiến hành xét nghiệm gen.

Sự thật Ata là một con người bình thường. Sở dĩ Ata có hình dạng quái dị như vậy là vì bị rối loạn đồng thời ở 7 gen.

Mọi bí ẩn về Ata đã được giải mã - Ảnh: FUNFACT

Lấy một tế bào tủy trong xương sườn của Ata để phân tích gen và so sánh với ADN của người cũng như các loài linh trưởng khác, những nhà khoa học khẳng định Ata là một con người, giới tính nữ và có thể là một bào thai, có tổ tiên là người Chile.

Xét nghiệm cũng cho thấy Ata bị rối loạn phát triển xương rất hiếm nên tuổi xương của Ata già hơn tuổi thật. Điều này lý giải vì sao ngay khi đo tuổi xương của Ata, các nhà khoa học khẳng định Ata từ 6 đến 8 tuổi.

Kiểm tra chuyên sâu hơn để giải thích về những bất thường về nhân dạng của Ata, nhóm nhà khoa học thấy rằng 7 gen của Ata bị lỗi.

Atul Butte, giáo sư tại đại học California và là đồng tác giả công trình, nói: "Có rối loạn trong các gen, mà phải kể đến gen giúp tạo ra collagen".

Rối loạn từng gen riêng rẽ là hiện tượng đã từng được các nhà khoa học thấy và hiểu nhưng việc đồng thời nhiều gen rối loạn, tạo ra một Ata dị thường như vậy là điều cực kỳ hiếm, khiến giới chuyên gia rất ngạc nhiên.

Giáo sư Nolan kết luận: "Trong khi câu chuyện về Ata khiến cả thế giới liên tưởng tới , thật ra đây là một bi kịch của con người. Một phụ nữ sinh ra đứa con dị dạng. Đứa bé được bảo quản và thậm chí có thể được bán như một vật phẩm lạ. 

Sự thật đó là một con người, với câu chuyện rối loạn gen đầy quyến rũ, mà từ đó các nhà khoa học có thể nghiên cứu để giúp đỡ nhiều người khác. Mong cô bé an nghỉ".

TTO - Qua kết quả xét nghiệm, các xác ướp ở Peru có bộ nhiễm sắc thể giống loài người nhưng cấu trúc xương ở nhiều bộ phận như hàm, bàn tay, bàn chân... đều rất khác biệt.