Trạm thu phí cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, TP.HCM vẫn đang hoạt động (ảnh chụp chiều 22-1)- Ảnh: QUANG ĐỊNH

Hiện 21 cảng hàng không trên cả nước đang được thu phí ôtô ra vào sân bay, dù Thanh tra Chính phủ kết luận việc thu phí này là sai mà Tuổi Trẻ đã phản ánh. Việc thu phí này giúp Tổng công ty Cảng hàng không VN (ACV) "bỏ túi" 600-650 triệu đồng/ngày.

Dừng đến khi có phương án xử lý

Việc đề xuất tạm dừng của Cục Hàng không được đưa ra trong văn bản do cục trưởng Đinh Việt Thắng ký gửi Bộ Giao thông - Vận tải báo cáo về việc thu tiền sử dụng sân, đường dẫn vào nhà ga cảng hàng không, sân bay. 

Trước mắt, theo cục này, việc tạm dừng được đề xuất thực hiện cho đến khi phương án xử lý của Bộ GTVT, Bộ Tài chính được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Về việc thu tiền sử dụng sân, đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ôtô đưa đón, trả khách của ACV, Cục Hàng không cho biết: giá dịch vụ chuyên ngành hàng không hiện đang được quản lý theo quy định của Luật hàng không dân dụng VN và các văn bản hướng dẫn liên quan.

Tuy nhiên, các thông tư của Bộ Giao thông - Vận tải lại không quy định danh mục giá dịch vụ "sử dụng sân, đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ôtô đưa đón, trả khách tại các cảng hàng không".

Bên cạnh đó, thực hiện Thông báo số 590/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến kết luận của Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình, Cục Hàng không đề xuất Bộ GTVT nên báo cáo Chính phủ tạm dừng việc thu tiền sử dụng sân, đường dẫn vào nhà ga hàng không.

ACV chưa dừng thu, vẫn thấy mình đúng

Trước việc Cục Hàng không đề xuất tạm dừng thu phí tại các cảng hàng không, trao đổi với Tuổi Trẻ chiều 22-1, ông Lại Xuân Thanh - Chủ tịch hội đồng quản trị ACV - cho biết sẽ dừng thu phí trên tất cả 21 sân bay trên toàn quốc khi cơ quan nhà nước ra kết luận cuối cùng. 

Tuy nhiên, ông Thanh cho rằng việc tạm dừng này chỉ là ý kiến của Cục Hàng không, còn ACV vẫn giải trình với Bộ GTVT về việc thu phí đúng với Luật đất đai, vì luật cho phép doanh nghiệp được hưởng thành quả đầu tư trên đất Nhà nước giao không thu phí sử dụng đất.

Ông Thanh đánh giá Cục Hàng không có đề xuất thế nào cũng phải theo kết luận của Phó thủ tướng Trương Hòa Bình giao cho Bộ GTVT phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng phương án xử lý và báo cáo Chính phủ vào tháng 3-2018.

"Tôi hiểu ý của Cục Hàng không cũng giống như BOT Cai Lậy là tạm dừng để lập phương án xử lý. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn phải chờ ý kiến chính thức yêu cầu của Bộ Giao thông - Vận tải như thế nào mới quyết định dừng" - ông Thanh nói.

ACV "bỏ túi" 600-650 triệu đồng/ngày

Trước kiến nghị tạm dừng thu phí, ông Thanh cho biết cũng lo ngại sẽ hụt thu. ACV xác nhận với Tuổi Trẻ mỗi ngày đơn vị này thu 600-650 triệu đồng phí ra vào sân bay của 21 cảng hàng không.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống - chuyên gia kỹ thuật hàng không - cho rằng khi Thanh tra Chính phủ kết luận thu phí là sai thì ACV phải chủ động dừng ngay thu, chứ không nên "cù nhầy" nói chờ lệnh của Bộ GTVT.

Không thể mượn cớ xây dựng đường rồi vây lại thu phí người dân. Hành khách đi máy bay phải mua vé và đương nhiên phải vào ga. Thu trùng, chồng lên nhau là không hợp lý. Không nên lập luận Nhà nước giao đất rồi tiến hành thu với lý do hưởng thành quả đầu tư.

Ông Tống cũng bày tỏ lo ngại khi ACV đề nghị Bộ GTVT đưa việc thu phí vào danh mục dịch vụ hàng không thiết yếu để Nhà nước quản lý giá, bởi đây có thể là cách... lách luật, biến cái sai thành đúng để tiếp tục thu.

Ông Tống đề nghị khi Thanh tra Chính phủ đưa ra kết luận thu sai, trái với quy định pháp luật mà ACV vẫn "cù nhầy" chưa dừng là có vấn đề. Số tiền thu sai 551 tỉ đồng, ông Tống đề nghị trả lại cho tài xế hoặc nộp ngân sách nhà nước.

Một chuyên gia đô thị lại cho rằng ACV lập luận có trạm thu phí để hạn chế tình trạng ùn tắc sân bay là cực kỳ "vô lý" bởi trạm này là một phần của việc ùn tắc, nghẽn lối đi ra của sân bay.

Nếu không có trạm này, chắc chắn xe sẽ di chuyển nhanh hơn, giảm ùn tắc. ACV có thể thu phí dịch vụ khách sử dụng dịch vụ sân bay qua giá vé máy bay, hay phí chung của nhà ga hành khách... Không thể tách riêng thu phí xe ra vào, điều đó là sai.