Phóng to

Một ca ghép gan tại Bệnh viện Nhi đồng 2 - Ảnh: Kim Sơn

- Chúng tôi đã hoàn tất đề án thành lập Trung tâm điều phối hiến ghép mô tạng, đang báo cáo Chính phủ xin ý kiến về vấn đề pháp lý. Lý do phải xin ý kiến là theo nghị định hướng dẫn thực hiện Luật hiến, lấy, ghép mô tạng và hiến, lấy xác, trung tâm này trực thuộc Bộ Y tế. Tuy nhiên do cơ sở vật chất, nhân lực của tổ chức này hoàn toàn mới, đang phải học hỏi nên tạm thời đưa chức năng nhiệm vụ của trung tâm vào một đơn vị trực thuộc bộ, tạm thời đưa Bệnh viện Nhi trung ương làm đầu mối, sau này sẽ tách sau.

* Thưa ông, Luật hiến, lấy, ghép mô tạng và hiến, lấy xác đã được Quốc hội thông qua từ năm 2006, trong đó có quy định về thành lập Trung tâm điều phối quốc gia về hiến ghép mô tạng. Nhưng đến nay trung tâm vẫn đang ở giai đoạn chờ... thành lập, vì sao có sự chậm trễ như vậy?

- Đây là đơn vị đầu tiên về vấn đề này nên cũng cần tìm người, xây dựng mô hình, hoàn toàn là mò mẫm. Ngay giám đốc Bệnh viện Nhi trung ương Nguyễn Thanh Liêm cũng phải sang Thái Lan học về mô hình để triển khai.

* Ông có cho rằng chưa có trung tâm điều phối mà nhu cầu ghép mô tạng quá lớn, nên nảy sinh “thế giới ngầm” mua bán mô tạng?

- Thật ra có những người sẵn sàng hiến tặng mô tạng. Có báo cáo nói là 500 người đăng ký rồi. “Thế giới ngầm” mua bán nếu có chỉ là con số rất nhỏ, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro nên người bệnh cần hết sức cẩn trọng.

* Vì sao lại chọn Bệnh viện Nhi trung ương làm đầu mối cho trung tâm?

- Ban đầu trung tâm trực thuộc Bệnh viện Nhi trung ương, nhưng chức năng của nó sẽ là điều phối việc hiến ghép cả nước. Chọn Bệnh viện Nhi trung ương vì đây là nơi đã thực hiện ghép tạng, có uy tín về ghép tạng. Lãnh đạo Bộ Y tế đã yêu cầu chúng tôi đi một số nơi để thẩm định, trong đó có Bệnh viện Nhi trung ương, và Bệnh viện Nhi trung ương là nơi quan tâm tới đề án này nên tạm thời giao cho nơi đây. Sau này ổn định, đủ nhân lực hơn sẽ tiến hành tách sau.

* Nếu có trung tâm, việc hiến ghép mô tạng có được đẩy nhanh hơn vì cản trở lớn nhất hiện nay của kỹ thuật này là nguồn mô tạng hiến tặng?

- Trung tâm điều phối chỉ là nơi tiếp nhận và xử lý thông tin, còn Ngân hàng Mô tạng là nơi lưu trữ. Hiện nay đã có một số ngân hàng mô tạng như Ngân hàng Mắt thuộc Bệnh viện Mắt trung ương rồi Học viện Quân y, Bệnh viện Phụ sản trung ương, Bệnh viện Huyết học và truyền máu...

Trước mắt đã có đủ điều kiện để hiến, ghép mô tạng từ người hiến là người sống. Có Trung tâm điều phối hiến ghép mô tạng, thực hiện truyền thông vận động, để người dân hiểu hơn về ý nghĩa của hành động hiến tặng mô tạng cho sự sống tiếp tục. Điều này cần có thời gian.

* Theo ông, có ngân hàng và trung tâm rồi, việc vận động hiến tặng tạng từ người chết não có nên thực hiện?

- Điều này rất khó nói, vì còn những vấn đề về tập tục, văn hóa VN. Nhưng tôi nghĩ nên ủng hộ việc hiến tặng, một người mất đi trao lại sự sống cho một người khác, những người thân trong gia đình sẽ có cảm tưởng như người thân của mình vẫn đang còn sống. Tôi không dám nói về tâm linh, nhưng theo tôi, quan điểm này cũng phù hợp với đạo Phật là vận động người giúp người, để lại đức...