Công nhân qua một trạm kiểm soát tại tổ hợp sản xuất của Samsung - Ảnh: Nguyễn Khánh

Đại diện Bộ LĐ-TB&XH cho biết Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Hà Nội đang chuẩn bị làm việc với Bộ LĐ-TB&XH về báo cáo này vì cho rằng vấn đề là "nghiêm trọng".

Công nhân mỏi mệt trầm trọng?

Theo báo cáo, IPEN cùng với Trung tâm Nghiên cứu giới, gia đình và môi trường trong phát triển (CGFED) đã tiến hành phỏng vấn 45 nhân viên Samsung Electronics và đưa ra kết luận: nhiều nhân viên của Samsung không được nhận hợp đồng lao động, tiếng ồn ở khu sản xuất cao hơn nhiều so với cho phép của VN, tất cả nhân viên được phỏng vấn đều cảm thấy mỏi mệt trầm trọng và chóng mặt, sẩy thai ở người lao động diễn ra thường xuyên...

Ngoài ra, công nhân phải đứng làm việc trong suốt 8-12 giờ đồng hồ và phải lặp đi lặp lại việc làm việc theo ca ngày đêm. Đặc biệt, báo cáo cho biết ngay nhân viên mang thai cũng phải đứng làm việc và nhiều người lao động gặp vấn đề về thị lực, sổ mũi, rối loạn tiêu hóa, đau khớp, đau chân...

Báo cáo cũng khuyến nghị cần thiết phải điều tra bổ sung về việc rò rỉ hóa chất. Bởi người lao động đang làm việc trong môi trường mở tiếp xúc với nhiều loại hóa chất đa dạng nhưng lại không nhận thức được về những rủi ro hóa chất trong công đoạn lắp ráp.

Tuổi Trẻ đã liên hệ với CGFED nhưng nhân viên trực tổng đài cho biết người phụ trách dự án này đi công tác nước ngoài. Phóng viên cần thông tin gì cứ gửi email...

Nhân viên nữ làm việc tại tổ hợp sản xuất điện thoại di động của Samsung. Ảnh: V. HƯNG

Samsung lên tiếng

Trước cáo buộc trên, Samsung Electronics VN đã có phản hồi, khẳng định hoàn toàn không đồng tình với những nhận định trên. Trong bản "tuyên bố" gửi cho Tuổi Trẻ, Samsung cho biết lấy làm tiếc vì CGFED hợp tác cùng IPEN điều tra mà không hề đến thăm nhà máy hay xác minh lại quan điểm của công ty.

Đại diện Samsung khẳng định tất cả cán bộ nhân viên Samsung Electronics ngay khi vào công ty đều được ký hợp đồng lao động và đảm bảo thời gian nghỉ ngơi, thời gian dùng bữa đúng Luật lao động VN.

Với mục đích phòng ngừa các loại bệnh đa dạng có thể phát sinh do các thao tác lặp đi lặp lại liên tục, Samsung Electronics cho biết đã lập trung tâm cơ xương khớp cung cấp chương trình quản lý công thái học cho nhân viên. Thực tế, Samsung xác nhận tùy tính chất công việc và từng công đoạn, nhân viên phải thực hiện các thao tác đứng hoặc ngồi. Tuy nhiên, không có cơ chế chia bậc lương căn cứ theo điều này. Tùy theo từng công đoạn mà công ty đang vận hành 2 ca hoặc 3 ca và nhân viên đều được đảm bảo thời gian nghỉ.

Samsung Electronics công nhận có sử dụng hóa chất trong một số công đoạn, nhưng đều áp dụng các biện pháp để công nhân không bị phơi nhiễm nhờ thiết bị thoát khí, cùng việc đeo thiết bị bảo hộ.

Bằng việc đo lường đánh giá môi trường làm việc 2 lần mỗi năm, cao hơn so với tiêu chuẩn của VN (mỗi năm 1 lần), Samsung khẳng định đã và đang duy trì môi trường làm việc an toàn và cho biết tự hào về những đóng góp của công ty đối với cộng đồng tại VN...

Sẽ kiểm tra ngay...

Trao đổi qua điện thoại với Tuổi Trẻ chiều 22-11, ông Nguyễn Anh Thơ, phó cục trưởng Cục An toàn lao động Bộ LĐ-TB&XH, cho biết lãnh đạo cục đi công tác nhưng là người trực lãnh đạo, đến thời điểm này ông chưa nhận được báo cáo của CGFED phản ảnh về điều kiện làm việc tại Samsung.

Tuy nhiên, ông Thơ công nhận qua các kênh thông tin, ông đã nghe về báo cáo trên. "ILO tại Hà Nội đã nhận được báo cáo và theo ILO, những gì báo cáo đề cập là "nghiêm trọng". Vì thế ILO Hà Nội đang chuẩn bị làm việc với Bộ LĐ-TB&XH về bản báo cáo. Chắc chắn, khi nhận được báo cáo chính thức, chúng tôi sẽ phải tiến hành kiểm tra ngay lập tức tại Samsung" - ông Thơ nói.

Theo ông Thơ, hằng năm Cục An toàn lao động và cá nhân ông hay đến Samsung để kiểm tra về an toàn lao động... "Cá nhân tôi thấy vấn đề không nghiêm trọng như báo cáo khảo sát đã gửi đến ILO. Ở đây cần phải xem khảo sát được tiến hành khi nào, phạm vi đối tượng ra sao...".

Chiều cùng ngày, trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo liên đoàn lao động hai tỉnh đặt hai tổ hợp lớn của Samsung là Bắc Ninh và Thái Nguyên đều nói chưa hề nhận được báo cáo hay phản ảnh về môi trường, điều kiện làm việc tại Samsung.

Ông Vũ Duy Hoàng, chủ tịch Liên đoàn Lao động Thái Nguyên, cho biết Samsung tại Thái Nguyên có đến trên 60.000 lao động. "Khách quan mà nói, Samsung đầu tư rất nhiều cho người lao động từ xây dựng ký túc xá, bệnh xá, bếp ăn, tổ chức xe đưa đón công nhân... Còn báo cáo phản ảnh những vấn đề mang tính "định tính" như tiếng ồn, lao động kêu mệt mỏi thì cần phải có cơ quan chức năng vào cuộc để có kết luận" - ông Hoàng nói.

Địa phương không phát hiện sai phạm

Nhân viên Samsung giờ tan tầm - Ảnh: N.Khánh

Bà Nguyễn Thị Vân Hà, chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Bắc Ninh, cho biết năm nào đơn vị này cũng tổ chức đoàn tới Công ty Samsung kiểm tra về các vấn đề liên quan đến quyền lợi, điều kiện, môi trường làm việc của người lao động... Mới tháng 10-2017, Liên đoàn Lao động tỉnh cũng tham gia cùng đoàn thanh tra của Bộ LĐ-TB&XH kiểm tra, khảo sát điều kiện làm việc ở Samsung. Qua các đợt làm việc, Liên đoàn Lao động tỉnh không phát hiện và cũng không nhận được phản ảnh gì từ người lao động về điều kiện, môi trường làm việc.

"Chúng tôi không biết báo cáo kia thực hiện như thế nào, nên việc này cần chính xác, kỹ lưỡng... Cá nhân tôi thấy môi trường, điều kiện làm việc tại Samsung rất tốt, chỉ mong các công ty trên địa bàn được như Samsung" - bà Hà nói.