Nghe có vẻ hai chuyện này không ăn nhập với nhau, nhưng đều là những chuyện rất đáng suy nghĩ.

Đăng cai ASIAD 18 là sự kiện mà Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch (VHTT&DL) quyết tâm muốn làm, bất chấp dư luận không đồng tình. Đến tận buổi làm việc với Thủ tướng chiều qua, bộ này vẫn bảo lưu quan điểm.

Còn sởi là dịch bệnh mà người dân hết sức bức xúc với những thông tin Bộ Y tế đưa ra không phản ánh đúng tình hình thực tế. Đến độ Phó thủ tướng Vũ Đức Đam phải đích thân đi thị sát tình hình tại Bệnh viện Nhi trung ương. Tại đây, ông được nghe lãnh đạo viện báo cáo khó khăn trong điều trị do quá thiếu máy thở. Có nhiều cháu tử vong một cách oan uổng cũng vì sự khó khăn đó.

Hôm qua 17-4, thật trùng hợp khi cùng với quyết định dừng tổ chức đăng cai ASIAD 18, Thủ tướng đã ký quyết định bổ sung hơn 80 tỉ đồng và 12 máy thở để phòng chống sởi. Rõ ràng, khi đất nước còn khó khăn, còn cần tiền cho những việc cần kíp khác liên quan tới sinh mạng người dân thì việc tiêu tốn quá nhiều tiền để tổ chức ASIAD là một sự xa xỉ. Giá một chiếc máy thở khoảng 600 triệu đồng. Còn số tiền mà Bộ VHTT&DL dự kiến để tổ chức ASIAD 18 là 3500 tỉ đồng.

Tất nhiên, so sánh chỉ là khập khiễng. Điều quan trọng, qua nhiều lần trình đề án, Bộ VHTT&DL đều đưa ra những con số kinh phí tổ chức ASIAD khác nhau nhưng lại không thuyết minh được cho những tính toán đó. Tất cả những lần Bộ VHTT&DL đưa ra số kinh phí, Bộ Tài chính đều có phản biện và bày tỏ sự lo lắng về kinh phí.

Năm 2011, ngay ở lần lập kế hoạch đăng cai, khi thấy số kinh phí Bộ VHTT&DL đưa ra có kinh phí lấy từ ngân sách nhà nước chiếm tới 96%, Bộ Tài chính đã lưu ý “trong trường hợp chi phí tổ chức đại hội chủ yếu bố trí từ nguồn ngân sách Nhà nước thì đề nghị chưa nên đăng cai mà để đến khi điều kiện kinh tế VN cho phép”. Sau khi VN được chọn đăng cai ASIAD 18, tháng 1-2013, Bộ Tài chính đã đề nghị Bộ VHTT&DL cần đánh giá tổng thể, sát thực tế để xây dựng dự toán kinh phí, tránh trường hợp xây dựng đề án thấp nhưng khi thực hiện lại điều chỉnh tăng. Chưa hết, đến tháng 7-2013, khi tham gia góp ý kiến vào dự thảo đề án tổng thể chuẩn bị và tổ chức ASIAD 18, Bộ Tài chính đã chỉ ra một số nội dung dự toán kinh phí chưa sát thực tế và thiếu căn cứ. Từ đó, bộ này đề nghị trong trường hợp nhu cầu kinh phí vượt quá xa khả năng thì cần cân nhắc việc đăng cai.

Bộ Kế hoạch - đầu tư cũng nêu quan điểm số kinh phí mà Bộ VHTT&DL đưa ra là không đủ để tổ chức ASIAD. Còn bộ trưởng Bùi Quang Vinh đề nghị nên dừng.

Những bộ nắm sâu nhất về vấn đề tài chính đã có ý kiến như vậy và công luận cũng đã lên tiếng nhưng không hiểu vì lẽ gì Bộ VHTT&DL vẫn cứ “cố đấm ăn xôi”. Nhưng chưa cần bàn tới việc 3.500 tỉ có đủ để tổ chức ASIAD hay không, chỉ nghĩ tới chuyện thiếu máy thở để cứu các cháu bé mắc sởi thì sẽ thấy rằng đem một số tiền lớn như thế để tổ chức ASIAD vào thời điểm đất nước dự báo vẫn còn nhiều khó khăn là hoàn toàn không cần thiết. Đó cũng là điều mà người dân rất đồng tình với quyết định của Thủ tướng về việc dừng đăng cai ASIAD 18.