Dù các vụ việc xảy ra khá nhiều nhưng số vụ điều tra ra thủ phạm rất ít khiến nông dân thấp thỏm không yên khi canh tác trên mảnh vườn của mình.

Phá hoại vườn cây vì mâu thuẫn tình cảm, tiền bạc...

Từ những mâu thuẫn cá nhân trong đời sống, quan hệ tình cảm, chuyện làm ăn... dẫn tới không ít vụ việc chặt phá, hủy hoại vườn cây gây thiệt hại nặng. 

Mới đây vụ việc gây chú ý dư luận là vụ chặt phá vườn cà phê, chanh dây của chị Giang Phương Thanh (38 tuổi), một phụ nữ đơn thân nuôi hai con nhỏ tại xã Đăk Ta Ley, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai, vào ngày 14-2.

Tổng cộng 101 cây cà phê bị cưa cắt cành, 145 dây hồ tiêu bị cắt gốc và 5 cây sầu riêng bị cưa hạ, thiệt hại ước tính cả trăm triệu đồng. Vụ việc nhanh chóng được công an làm rõ nhờ manh mối quan trọng từ camera an ninh của người dân cạnh khu rẫy. 

Thủ phạm không ai khác là Đặng Văn Thêm, anh rể của nạn nhân. Nguyên nhân dẫn tới hành vi được cơ quan điều tra xác định do Thêm và Thanh có mâu thuẫn trong quan hệ tiền bạc và tình cảm cá nhân. 

Hiện thủ phạm đã bị khởi tố, bắt tạm giam và sắp đối mặt hình phạt từ pháp luật do hành vi bản thân gây ra.

Đây là vụ việc hiếm hoi tìm ra thủ phạm bởi còn nhiều vụ việc tương tự nhưng cơ quan điều tra không thể lần ra kẻ gây án bởi dấu vết để lại khá mờ nhạt. Cuối tháng 2-2025, vườn chanh dây sắp tới kỳ thu hoạch của ông Nguyễn Văn Hải (61 tuổi), ở xã Ya Yok, huyện Ia Grai, Gia Lai, bất ngờ bị kẻ gian cắt gốc chết trụi, thiệt hại ước tính 100 triệu đồng. 

Không thể để đất trống, nông dân này đang chuẩn bị xuống giống trồng lại nhưng thấp thỏm lo sợ vì chưa tìm ra người đã phá hoại vườn cây. Hay vụ việc khác đã hơn một năm trôi qua chưa tìm được thủ phạm là vụ phá hoại 280 gốc cà phê và 207 gốc chanh dây của gia đình bà Vũ Thị Truyền, xã Chư Pơng, huyện Chư Sê, Gia Lai. 

Đến nay gia đình đã xuống giống trồng lại 4 sào chanh dây và cà phê, cây phát triển tốt, riêng chanh dây đã cho thu hoạch vài đợt với giá cao. Dù vậy họ luôn bất an vì thủ phạm vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật, không loại trừ khả năng quay lại phá hoại vườn cây lần nữa. 

Bà Truyền cho hay đang tính phương án lắp đặt camera giám sát vườn rẫy nhưng khu vực cách xa khu dân cư, khó khăn trong việc trang bị mạng Internet cho camera. 

"Thỉnh thoảng cơ quan điều tra gọi ra yêu cầu kê khai lại thiệt hại, cung cấp thêm thông tin nhưng đến nay vẫn chưa thấy kết quả gì. Khi hỏi cán bộ phụ trách chỉ nhận được câu trả lời vụ việc đang điều tra. Chúng tôi rất lo sợ thủ phạm sẽ quay lại phá hoại thêm lần nữa!", bà Truyền nói.

Nguy cơ tội nặng từ hành vi hủy hoại tài sản

Trước tình trạng liên tiếp xuất hiện kẻ gian chặt phá vườn cây, chính quyền địa phương đã đưa ra nhiều khuyến cáo nông dân chủ động bảo vệ tài sản. Một lãnh đạo UBND huyện Ia Grai cho hay thời gian qua trên địa bàn thỉnh thoảng có xuất hiện tình trạng cà phê, hồ tiêu, sầu riêng của người dân bị chặt phá, hái trộm. 

Dù chính quyền và cơ quan công an rất tích cực vào cuộc điều tra nhưng việc tìm ra thủ phạm không dễ bởi đa phần địa bàn gây án xảy ra trên các vùng đồi núi, rẫy xa khu dân cư, không có nhân chứng và thiết bị giám sát. Ngoài những dấu vết cưa cắt, hầu như kẻ gian không để lại manh mối gì tại hiện trường. 

Do đó lãnh đạo chính quyền khuyến cáo nông dân trước hết cần nâng cao cảnh giác, chủ động bảo vệ tài sản là vườn cây. Bà con có thể nghiên cứu đầu tư lắp đặt camera, thiết bị giám sát cảnh báo người lạ đột nhập vừa chống trộm vừa bảo vệ khỏi bị chặt phá. 

Những năm gần đây giá một số hàng nông sản như cà phê, sầu riêng, hồ tiêu lên cao, gần thời kỳ thu hoạch nông dân có thể lập lều trại thay nhau canh giữ vườn cây của mình. 

Trong trường hợp xác định bị kẻ gian chặt phá, cần giữ nguyên hiện trường và nhanh chóng báo tin cho cơ quan chức năng.

Luật sư Trần Hậu, Đoàn luật sư Đà Nẵng, nhận định việc phá hoại vườn cây là hành vi vi phạm pháp luật. Do vậy tùy tính chất, mức độ và thiệt hại gây ra mà thủ phạm sẽ bị xử lý trách nhiệm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Cụ thể, nếu hành vi hủy hoại vườn cây mà trị giá tài sản bị hủy hoại dưới 2 triệu đồng thì bị xử lý vi phạm hành chính, nếu trị giá từ 2 triệu đồng trở lên thì có thể bị xử lý trách nhiệm hình sự về tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản. 

Có trường hợp dù trị giá tài sản bị hủy hoại chưa đến mức 2 triệu đồng nhưng có các tình tiết tăng nặng thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Người bị xử lý về tội này có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù với mức thấp nhất là 6 tháng tù, mức cao nhất lên đến 20 năm tù. Ngoài việc bị xử lý trách nhiệm về hành vi vi phạm, thủ phạm phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bị hại.

"Hiện nay có những trường hợp do mâu thuẫn cá nhân, do phát sinh tranh chấp, do sự cạnh tranh trong làm ăn dẫn đến hành vi hủy hoại tài sản của người khác, đó là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm và có chế tài trừng trị rất nghiêm khắc. 

Do đó người dân cần xử lý các vấn đề phát sinh trên cơ sở tuân thủ pháp luật để tránh những rủi ro pháp lý xảy ra. Về phía chủ tài sản cũng cần có các giải pháp cảnh báo, canh giữ tài sản để phòng ngừa mọi việc phá hoại. 

Đối với cơ quan có thẩm quyền tại các địa phương, việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm sẽ là biện pháp răn đe làm gương để tránh các hoạt động phá hoại được thực hiện trong tương lai", luật sư Hậu khuyến cáo.

Kẻ xấu cắt gốc, phá vườn chanh sắp thu hoạch, công an đang truy tìm

Vườn chanh dây trĩu quả sắp tới vụ thu hoạch đầu tiên của một hộ dân tại Gia Lai bị kẻ gian cắt gốc làm héo rũ, chết khô.