Tên lửa hành trình Tomahawk được bắn từ tàu khu trục USS Porter của Mỹ tại Địa Trung Hải nhắm vào căn cứ không quân Shayrat ở tỉnh Homs, Syria - Ảnh: AFP - Clip: YouTube

Hai tàu khu trục USS Ross và USS Porter của Mỹ đang hoạt động tại phía đông Địa Trung Hải đã bắn 59 tên lửa hành trình Tomahawk nhắm vào căn cứ không quân Shayrat ở tỉnh Homs - nơi được xem là có liên quan đến chương trình vũ khí hóa học của chính quyền al-Assad và gây ra vụ không kích dính dáng đến vũ khí hóa học làm thiệt mạng hàng chục thường dân Syria.

Đây là lần đầu tiên trong cuộc nội chiến kéo dài 6 năm ở Syria, Mỹ không kích quân đội chính phủ.

Quyết định thần tốc

Ngày 4-4, Tổ chức Giám sát nhân quyền Syria (SOHR) báo cáo về việc xuất hiện vũ khí hóa học, giết chết khoảng 80 người. Lập tức, các bên ở Syria gồm phe đối lập, chính phủ, Nga, Mỹ... đổ lỗi cho nhau.

Ngày 5-4, Nga nói rằng vũ khí hóa học chất trong kho của quân nổi dậy và vô tình bị ném bom trúng, tuyên bố sẽ bỏ phiếu chống nếu Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc biểu quyết cho việc lên án, dùng biện pháp với Syria.

Trong khi đó đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, bà Nikki Haley, khẳng định Mỹ hoàn toàn có thể hành động đơn phương nếu như các thành viên của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc không thể đồng thuận.

Tại buổi gặp quốc vương Jordan ngày 5-4, ông Trump tuyên bố “Syria đã vượt quá giới hạn và buộc ông phải thay đổi suy nghĩ” về chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Ngày 6-4, Mỹ tiếp tục cáo buộc và lên án Syria dùng vũ khí hóa học. Ông Trump nói rằng “sẽ có vài thứ xảy ra”.

Tối cùng ngày tại khu nghỉ mát Mar-a-Lago, ông Trump tuyên bố ra lệnh không kích Syria: “Đêm nay, tôi đã ra lệnh không kích vào căn cứ không quân Syria, nơi vụ tấn công bằng vũ khí hóa học được thực hiện.

Đây là điều rất quan trọng đối với an ninh quốc gia Mỹ, nhằm cấm và ngăn chặn sự lây lan trong việc sử dụng vũ khí hóa học chết người”.

Tạp chí TIME ngày 7-4 dẫn lại khoảng 18 lần trong quá khứ ông Trump dùng Twitter để phản đối việc Mỹ tham gia vào Syria.

Nhưng đáng chú ý, trong một dòng trạng thái vào 11h45 ngày 29-8-2013, ông giống như đã hé mở cách thức ông thực hiện một cuộc tấn công thần tốc, không do dự: “Tại sao chúng ta vẫn cứ ra rả lên là khi nào sẽ tấn công Syria. Tại sao chúng ta không thể im lặng, và nếu có tấn công thì sẽ khiến chúng bất ngờ?”.

Người dân bị thương sau vụ tấn công - Ảnh: AFP - Clip: YouTube

Chỉ có 23 tên lửa trúng mục tiêu

Chín máy bay chiến đấu của Syria cùng một số nhà chứa máy bay, đạn dược và nhiên liệu tại căn cứ không quân Al Shayrat đã bị phá hủy trong cuộc tấn công của Mỹ, Đài truyền hình Rossiya24 của Nga thông tin.

Trái với tuyên bố của Bộ Quốc phòng Mỹ, truyền thông Nga cho biết không phải tất cả máy bay hay cơ sở vật chất tại Al Shayrat bị phá hủy, đường băng vẫn còn hoạt động.

Thông tin ban đầu từ Chính phủ Syria nói có 9 người chết. 59 tên lửa hành trình đối đất Tomahawk đã được Mỹ sử dụng, hướng tấn công được xác định là từ phía đông Địa Trung Hải.

Báo The Guardian dẫn lời thiếu tướng Igor Konashenkov, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga, ngày 7-4 tuyên bố chỉ có 23 trong số 59 quả đánh trúng căn cứ không quân của Syria.

Theo truyền thông quốc tế, các hệ thống phòng không của Syria gần như đã không phản ứng gì khi bị tấn công.

Được trang bị các hệ thống phòng thủ tên lửa đa tầng do Liên Xô cũ sản xuất, lực lượng phòng không của Syria được đánh giá là lạc hậu ở thời điểm hiện tại.

Tiên tiến nhất là hệ thống S-200V do Liên Xô cung cấp từ năm 1983, có tầm bắn tối đa 240km, độ cao tối đa 29km. Không có thông tin về việc S-200V đã được bố trí tại căn cứ Al Shayrat.

Tên lửa Tomahawk được phóng đi từ tàu khu trục Mỹ ở Địa Trung Hải nhằm vào căn cứ không quân Al Shayrat Thông tin: Duy Linh - Đồ họa: Tấn Đạt