Tướng Từ Tài Hậu khi còn đương chức - Ảnh: Reuters

Mới đây Tuần Báo Phượng Hoàng (Hong Kong) đưa tin trong lần soát nhà nguyên phó chủ tịch Quân ủy trung ương Từ Tài Hậu hồi tháng 3-2014, cảnh sát Trung Quốc đã tìm thấy hơn 1 tấn tiền mặt các loại và hàng trăm ký đá quý, ngọc bích, đồ cổ trong tầng hầm tòa dinh thự xa hoa.

Nhà chức trách đã phải điều động tới 10 xe tải quân sự mới có thể vận chuyển hết số tài sản khổng lồ từ dinh thự của tướng Từ.

Trước đó gần hai tuần, chính quyền Trung Quốc phát hiện 120 triệu NDT (tương đương 416,6 tỉ đồng VN), 37kg vàng và giấy tờ sở hữu 64 căn hộ trong nhà riêng của ông Mã Siêu Quần, tổng giám đốc Công ty Cấp nước quận Bắc Đới Hà thuộc thành phố Tần Hoàng Đảo (tỉnh Hà Bắc). Ước tính số tiền trên nặng gần 1,5 tấn.

Đau đầu chuyện giấu tiền

“Không đau đầu chuyện kiếm tiền mà chỉ đau đầu chuyện giấu tiền” - đó là lời tự thú của quan tham Mã Tuấn Phi, nguyên cục phó Cục đường sắt thành phố Hô Hòa (khu tự trị Nội Mông). Năm 2013, cơ quan điều tra phát hiện 88 triệu NDT (tương đương 14,3 triệu USD), 4,2 triệu USD, 300.000 euro và 43,3kg vàng trong hai căn hộ sang trọng của ông Mã ở Bắc Kinh và Hô Hòa.

Trong vòng 22 tháng giữ chức vụ cục phó, bình quân mỗi ngày ông Mã đút túi 100.000 NDT (hơn 16.300 USD). Để giữ lượng tiền mặt khổng lồ an toàn và bí mật trong nhà, các quan tham Trung Quốc tìm trăm phương ngàn kế để giấu tiền. Họ nhét tiền dưới hồ cá, nhà vệ sinh, gối, hầm bí mật... 

Nhiều tình huống dở khóc dở cười đã xảy ra khi những chỗ giấu tài sản có một không hai bị phát hiện. Ông Hồ Vạn Du, nguyên phó chủ tịch Chính hiệp huyện Trường Thuận, tỉnh Quý Châu, luôn cảm thấy bất ổn khi không thể kiểm soát tài sản của mình.

Thế là ông nghĩ ra cách nhét các chứng từ ngân hàng vào sợi dây nịt và luôn giữ khư khư. Vào một đêm đẹp trời năm 2003, trộm viếng nhà ông Hồ Vạn Du và cuỗm luôn cái quần có sợi dây nịt bảo bối.

Sau khi kiểm tra, chúng vứt những đồ dùng không giá trị vào thùng rác, trong đó có cả chiếc quần và sợi dây nịt. Hai học sinh nhặt được và trình lên cảnh sát. Hậu quả là ông Hồ Vạn Du nhận lại sợi dây nịt kèm theo mức án 11 năm tù vì tội nhận hối lộ.

Tuy nhiên đó là chuyện quá khứ. Khác với ông Hồ Vạn Du, các quan tham Trung Quốc thời nay chọn cách giữ tiền mặt thay vì chứng từ ngân hàng.

Báo Đô Thị Hải Giáp (Phúc Kiến) dẫn lời giáo sư tài chính Lưu Tuấn Kỳ thuộc ĐH Liêu Ninh cho biết các quan tham không muốn đem tiền đi gửi ngân hàng do rất dễ bị phát hiện.

Theo luật chống rửa tiền của Trung Quốc, các cá nhân nộp tiền vào tài khoản ngân hàng với giá trị từ 200.000 NDT (32.600 USD)/ngày trở lên sẽ bị ngân hàng lưu lại thông tin.

Việc giao tiền cho những người thân cận như vợ con, anh em hoặc các cô bồ nhí lại vô cùng nguy hiểm. Các quan tham thường có tâm lý muốn tự mình kiểm soát tiền bạc.

Hơn nữa, giáo sư Lưu cho biết việc đầu tư vào các cổ vật, nhà cửa, cổ phiếu, chuyển ra nước ngoài phức tạp hơn rất nhiều so với giữ tiền tại nhà.

Ngụy trang khéo léo

Theo Tân Hoa xã, điều tra cho thấy nhiều quan tham Trung Quốc còn có sở thích là nghiện “sưu tập” tiền hệt như sưu tập tem và đồ cổ. Ông Lý Hữu Sán, phó giám đốc Phòng hợp tác kinh tế đối ngoại tỉnh Hà Bắc, có sở thích đếm tiền.

Ông Lý tham nhũng hơn 47 triệu NDT (7,6 triệu USD). Tại tòa, Lý khai lúc cảm thấy thư giãn nhất chính là mỗi lần vào mật thất, bày toàn bộ tiền ra trước mặt đếm hết một lượt.

Cùng sở thích với Lý là ông Yến Đại Bân, cựu cục trưởng Cục Giao thông huyện Vu Sơn, thành phố Trùng Khánh. Ông này bị tuyên án tử hình vì tham nhũng 22 triệu NDT (3,6 triệu USD). Ông Lý Thụ Sâm, nguyên phó chủ tịch huyện Thanh Nguyên, tỉnh Liêu Ninh, lại thích ngắm tiền. Ông khai rằng việc ngắm những đồng USD và NDT chất đầy nhà là niềm hạnh phúc nhất trong đời.

Tuy có hàng tấn tiền mặt nhưng đa số quan tham Trung Quốc luôn tỏ vẻ giản dị, bình dân. Nhiều ông còn hay than nghèo kể khổ.

Dư luận thành phố Tần Hoàng Đảo luôn đánh giá ông Lý Tiểu Lâm, nguyên chủ nhiệm Trung tâm Thám trắc than đá, vì chỉ đi một chiếc xe cà tàng, luôn tỏ ra liêm khiết. Người dân chỉ ngã ngửa khi cơ quan điều tra phát hiện ông đào hố chôn 15 triệu NDT (2,4 triệu USD) trong sân nhà.

Ngụy Bằng Viễn, nguyên vụ phó Vụ Than đá thuộc Cục Năng lượng Trung Quốc, người nổi tiếng ăn mặc giản dị. Cuối tháng 10, nhà chức trách phát hiện 3 tấn tiền mặt trong nhà ông Ngụy, tương đương 32,7 triệu USD.

Đây là số tiền mặt kỷ lục từng bị phát hiện trong nhà một quan tham. Theo báo Tài Tân, cảnh sát phải dùng 16 máy đếm tiền để kiểm tra hết số tiền khổng lồ này. Do hoạt động quá công suất, bốn máy bị cháy!