Phóng to

Dư Chấn Đông trở về Trung Quốc và bị bắt tại sân bay Bắc Kinh ngày 16-4-2004 - Ảnh: THX

Ngày 6-5, tòa án liên bang Nevada (Mỹ) tuyên án hai quan chức cấp cao của Ngân hàng Trung Quốc, chi nhánh Quảng Đông cùng các bà vợ mức án 8-25 năm tù giam do những tội danh rửa tiền, lừa đảo, vi phạm luật nhập cư của Mỹ... Phiên tòa này đánh dấu hiệp định hỗ trợ tư pháp giữa hai nước bắt đầu có hiệu lực, đồng thời cảnh báo các quan tham Trung Quốc sẽ không thể hạ cánh an toàn dù có đào tẩu ra nước ngoài.

Cao chạy xa bay

Từ năm 1991 Hứa Siêu Phàm và Hứa Quốc Tuấn - hai bị cáo vừa bị kết án, đã cấu kết với Dư Chấn Đông trong thời gian làm lãnh đạo tại Ngân hàng Khai Bình (chi nhánh Quảng Đông của Ngân hàng Trung Quốc). Họ biển thủ hơn 485 triệu USD tiền công quỹ của ngân hàng, sau đó bí mật chuyển sang Hong Kong dưới dạng đầu tư vào các công ty nhỏ và chuyển vào các tài khoản cá nhân trong các ngân hàng tư nhân ở đây, rồi từ đó chuyển sang Canada và vào Mỹ. Đây được xem là những bước chuẩn bị cho cuộc cao chạy xa bay của họ.

Mười năm sau, ngày 12-10-2001, Ngân hàng Trung Quốc mới phát giác sự việc sau khi cho kiện toàn lại toàn bộ hệ thống máy tính trên toàn quốc. Tuy nhiên họ đã chậm một bước so với các gia đình quan tham này bởi trước đó, ngày 2-10-2001, cả ba quan tham trên đã bay đến bang Nevada của Mỹ bằng con đường kết hôn giả với các nữ Hoa kiều có quốc tịch Mỹ.

Sau đó ba người vợ của các quan tham trên cũng nối gót theo bước đường của chồng đi Mỹ đoàn tụ bằng con đường làm hộ chiếu giả, với số tiền khổng lồ đã được đưa ra khỏi biên giới Trung Quốc an toàn.

Tờ Las Vegas Sun cho biết các gia đình quan tham này còn rửa tiền thông qua con đường đánh bạc. Họ đã đốt hàng trăm ngàn USD vào những chiếu bạc ở các sòng bài Las Vegas, với mỗi lần chơi 20.000-80.000 USD.

Lưới trời lồng lộng

Sau khi hiệp định trợ giúp tư pháp hình sự giữa Trung Quốc và Mỹ được ký kết năm 2001, vụ án Ngân hàng Khai Bình được khởi tố ngày 15-10-2001; đến tháng 11-2001, Bộ Tư pháp Trung Quốc đã chính thức gửi công hàm cho phía Mỹ yêu cầu hiệp trợ truy nã các quan tham trên theo công ước chống tham nhũng quốc tế của Liên Hiệp Quốc và hiệp định đã được ký kết giữa hai nước.

Phía Mỹ sau khi nhận được tin báo cử nhân viên điều tra đến Quảng Đông thu thập chứng cứ. Tài liệu thu thập được liên quan đến vụ án này lên đến 150.000 trang. Tháng 12-2002, Cơ quan công tố liên bang Nevada đã chính thức ký lệnh truy nã các đối tượng này trên khắp nước Mỹ. Sau đó hai năm (2004), ba quan tham trên lần lượt sa lưới pháp luật Mỹ.

Ngay sau đó Dư Chấn Đông đã nhận hoàn toàn tội tham ô và tự nguyện trở về Trung Quốc ngày 16-4-2004 để thọ hình. Tuy nhiên, hai quan tham nhà họ Hứa vẫn kiên quyết chối tội khiến vụ án phải kéo dài quá trình tư pháp đến ngày 6-5 mới kết thúc.

Tân Hoa xã cho biết ngày 29-8-2007 bồi thẩm đoàn ở Las Vegas từng buộc tội hai quan tham họ Hứa các tội danh gian lận, rửa tiền, chuyển tài sản ăn cắp của quốc gia mang tính quốc tế, nhưng các quan tham này vẫn ngoan cố không nhận tội.

Sau hơn một năm tiếp tục điều tra và thu thập đầy đủ chứng cứ, ngày 6-5 chánh án Philip M. Pro đã tuyên án Hứa Siêu Phàm 25 năm tù giam, Hứa Quốc Tuấn 22 năm tù giam; còn các bà vợ của hai quan tham này mỗi người lãnh 8 năm tù giam, tước bỏ hoàn toàn quốc tịch Mỹ và phải hoàn trả 482 triệu USD cho Ngân hàng Trung Quốc.

Lần tuyên án này của phía Mỹ đã kết thúc quá trình thu thập chứng cứ và điều tra đối với án tham nhũng trên. Đồng thời đánh dấu đây là lần đầu tiên các quan tham Trung Quốc đã bị xét xử ở nước ngoài.

Ngoài ra, theo Tân Hoa xã, danh sách hơn 200 người liên quan trong vụ án trên, sau gần chín năm vụ tham nhũng này bị phát giác được công bố chi tiết trên báo đài Trung Quốc những ngày đầu tháng 5-2009.

Tân Hoa xã dẫn lời giáo sư Hoàng Phong thuộc Viện nghiên cứu luật hình sự của Đại học Sư phạm Bắc Kinh nhận định vụ án này được xét xử ở Mỹ cảnh báo các quan tham Trung Quốc cho dù có trốn ra nước ngoài cũng sẽ không thể hạ cánh an toàn.