Cầu An Hội - một “điểm nóng” tập trung quá đông khách du lịch tại phố cổ Hội An - Ảnh: B.D.

Câu hỏi đó cũng là chủ đề của cuộc tọa đàm do UBND TP Hội An, Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Nam cùng Thời Báo Kinh Tế Sài Gòn tổ chức, diễn ra vào ngày 18-9 tại Hội An.

Lượng khách bình quân mỗi năm 3 triệu lượt đã gây áp lực nặng nề cho phố cổ. Vào những giờ cao điểm từ 15h đến 21h hằng ngày, khách vào phố cổ nhiều khi không có chỗ để đặt chân.

Hạn chế khách ở vùng lõi?

Chủ tịch Hội Kiến trúc sư VN Nguyễn Tấn Vạn cho rằng dịch vụ du lịch tại Hội An đang dần cũ, nếu không đổi mới thì khách sẽ nhàm chán. "Tôi đến Hội An cũng không dám vào phố cổ bởi quá đông, quá chật.

Những cơ quan hành chính mang dấu ấn kiến trúc cổ đang được sử dụng hiện nay cần tính tới sự dịch chuyển, nhường địa điểm đó cho du lịch. Thứ nữa là phải quy hoạch lại hệ thống giao thông, không để các bãi xe quá sát trung tâm" - ông Vạn bày tỏ.

Ông Nguyễn Phương Đông - phó giám đốc Trung tâm Văn hóa, thể thao và truyền thanh truyền hình TP Hội An - cũng cho rằng phố cổ Hội An đang quá chật chội. Khách quá đông khiến phố cổ bị "bức tử", nhiều rác thải, ô nhiễm âm thanh, không còn yên ả như trước.

Ông Đông đề xuất cần phải có cơ chế ưu đãi để khuyến khích khách lưu trú lại Hội An đông hơn, nhưng một mặt cũng giãn thời gian khách tập trung vào phố cổ cùng lúc. Một giải pháp, theo ông Đông, là giá vé tham quan phố cổ được nghiên cứu để tăng lên, đi kèm với tăng chất lượng dịch vụ.

"Nhưng việc tăng giá cũng theo hướng không cố định, mà có từng mức, theo giờ để khuyến khích du khách tham quan vào các ngày, giờ thấp điểm" - ông Đông nói. Ông Trần Thế Do - chủ doanh nghiệp Á Đông Silk - lại cho rằng "làm sao kiểm soát được người vào phố cổ mà không có vé mới là điều cần làm".

Ông Lưu Văn Anh - đại diện một doanh nghiệp du lịch tại Hội An - phản ứng rằng không nên hạn chế khách vào phố cổ bằng những giải pháp mang tính kỹ thuật, cơ học.

"Chúng ta không thể cấm khách vào phố cổ được, mấu chốt là làm sao cho khách có lựa chọn để họ thấy ở ngoài phố cổ có những dịch vụ "đông vui" hơn thay vì vào trong đó. Khách tập trung vào phố cổ bởi có quá ít lựa chọn" .

Du lịch có trách nhiệm

Theo ông Nguyễn Sự - nguyên bí thư Thành ủy Hội An, Hội An có được như hôm nay là sự cộng hưởng của ba yếu tố. Đó là tài nguyên sinh thái, văn hóa con người và yếu tố quản lý của cơ quan nhà nước. Ông Sự khuyến cáo trong bối cảnh của du lịch phố cổ hiện nay, cần giữ được sự vững chãi của ba yếu tố đó, đặc biệt là lòng hiếu khách, sự thân thiện.

Ông Nguyễn Sự cũng cho rằng không vì những vụ việc chuệch choạc gần đây mà nói rằng con người Hội An hiện nay biến đổi, sự biến đổi đó có nguyên nhân từ dân nơi khác tới làm ăn buôn bán. "Những việc gần đây xảy ra nếu ở nơi khác thì không ồn ào như vậy, nhưng Hội An thì lại ầm ĩ là bởi người ta không chấp nhận cái xấu ở phố cổ" - ông nói.

Theo ông, Hội An đừng đi đâu xa để học quản lý bãi biển mà hãy ra Đà Nẵng, còn học quản lý vỉa hè thì ra Huế: "Tôi ra Huế thấy sạch sẽ, tươm tất, hỏi thì lãnh đạo ở đó bảo rằng họ học hỏi Hội An. Nhưng nay thì Hội An phải học lại họ. Tôi vừa nghe vừa tự hào, nhưng cũng thấy rất xấu hổ".

Nói riêng về tình trạng bão hòa và dư nguồn cung của dịch vụ lưu trú tại Hội An hiện nay, ông Nguyễn Văn Sơn - phó chủ tịch UBND TP Hội An - nhận xét dịch vụ lưu trú, đặc biệt là homestay của Hội An đang "thụt lùi, đi sai đường", chính quyền rất lúng túng khi áp dụng các công cụ quản lý.

Nhấn mạnh cụm từ "du lịch có trách nhiệm", ông Phan Xuân Thanh - chủ tịch Hiệp hội Du lịch Quảng Nam - cho biết cần phải truyền thông mạnh cho cả khách lẫn người dân, các cơ sở kinh doanh.

Trách nhiệm đó bao gồm ý thức gìn giữ môi trường, ý thức giữ hình ảnh chung cho phố cổ để du lịch Hội An trở nên thân thiện, đẹp đẽ hơn... Có lịch sự, văn minh, Hội An mới được bảo tồn, phố cổ mới là điểm đến hấp dẫn, bền vững.

Tìm thuốc chữa cho Hội An 'đang bị dồn nén'

TTO - Bày tỏ bức xúc trước một số vụ việc méo mó trong kinh doanh du lịch tại phố cổ Hội An gần đây, chiều 18-9 nguyên bí thư Thành ủy Hội An Nguyễn Sự cho rằng không vì thế mà đánh giá rằng Hội An đã thay đổi, không còn "nhân tình thuần hậu".