Chiều 11-5, tại tỉnh Vĩnh Long, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ đã có buổi làm việc với các tỉnh, thành để nghe báo cáo nhu cầu, tình hình cung ứng cát đắp nền cho các dự án giao thông trọng điểm khu vực phía Nam.

Còn thiếu hàng chục triệu mét khối cát

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết trong giai đoạn 2021-2025 miền Tây và Đông Nam Bộ có 16 dự án và dự án thành phần giao thông trọng điểm. Các dự án này được hưởng cơ chế chính sách đặc thù trong khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.

"Tổng nhu cầu đắp nền đường các dự án trên khoảng 70 triệu m³. Trong đó, đất đắp khoảng 7 triệu m³, cát đắp khoảng 63 triệu m³. Đối với đất đắp, nguồn cung chủ yếu tại các tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu. Đến nay đã xác định được nguồn cung cho 2 triệu m³, cấp bản xác nhận 2 triệu m³ đủ điều kiện khai thác.

Đối với cát, nguồn cung chủ yếu tại các tỉnh có sông Tiền và sông Hậu đi qua. Trữ lượng lớn tại các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Tiền Giang. 

Đến nay đã xác định được nguồn cung 37/63 triệu m³, còn thiếu 26 triệu m³. Cấp bản xác nhận 29,5/37triệu m³, đủ điều kiện khai thác 18,3 triệu m³", ông Thắng dẫn các số liệu và cho rằng cần có giải pháp cấp thêm mỏ mới, tăng công suất các mỏ cũ để bổ sung.

Dự kiến khai thác cát biển trong tháng 5

Đối với cát biển, Bộ Giao thông vận tải đã chỉ đạo chủ đầu tư, nhà thầu hoàn tất thủ tục khảo sát, lập hồ sơ đăng ký khu, khối lượng khai thác. Cam kết bảo vệ môi trường, phương án khai thác, trình UBND tỉnh Sóc Trăng. 

Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã có văn bản về giao diện tích, khu vực khai thác cát biển cho dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

UBND tỉnh Sóc Trăng cho biết đã có văn bản chấp thuận lập hồ sơ, thủ tục đăng ký, khai thác cát biển theo cơ chế đặc thù 2 khu vực mỏ và có văn bản đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét giao khu vực biển cho nhà thầu khai thác theo thẩm quyền. Dự kiến cát biển sẽ được khai thác trong tháng 5 này.

Bộ Giao thông vận tải cũng đề nghị các tỉnh có nguồn vật liệu cát đắp phối hợp chặt chẽ với tổ công tác liên ngành của trung ương tiếp tục rà soát. Thực hiện điều phối nguồn vật liệu, đảm bảo cung ứng để hoàn thành các dự án theo kế hoạch. Ưu tiên cung ứng cho các dự án hoàn thành vào cuối năm 2025.

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị các địa phương, bộ ngành linh động ưu tiên nguồn cung cấp cát cho các dự án. Nếu cát sông không đủ thì chủ động chuyển sang sử dụng cát biển.

Sáng cùng ngày, phó thủ tướng đã có buổi khảo sát thực tế tại các mỏ cung cấp cát cho cao tốc Cần Thơ - Cà Mau trên nhánh trái sông Hậu thuộc huyện Trà Ôn (tỉnh Vĩnh Long). Ba khu vực mỏ này trước đó đã được Vĩnh Long bàn giao cho nhà thầu khai thác với trữ lượng hơn 2 triệu m³.

Tuy nhiên, hiện các mỏ này chưa thể khai thác do người dân địa phương còn lo lắng khả năng gây sạt lở, ảnh hưởng đời sống của bà con. Sau khi lắng nghe ý kiến của người dân, phó thủ tướng yêu cầu tỉnh và chủ đầu tư khẩn trương khảo sát, đo đạc, khoan trắc địa hình, đánh giá lại hiện trạng các hộ dân đang sinh sống ở khu vực mỏ.

Trước sự lo lắng của bà con, phó thủ tướng nhấn mạnh: "Khi có kết quả kiểm tra phải công bố rộng rãi cho bà con được biết. Đặc biệt là các vấn đề liên quan đến phương án, khu vực, độ sâu, công suất khai thác các mỏ cát... Nhà nước chịu trách nhiệm cùng với người dân giám sát, nếu xảy ra sạt lở là phải ngưng ngay.

Tôi rất mong bà con sẽ ủng hộ, để tránh ảnh hưởng đến công trình trọng điểm của quốc gia, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội quốc gia. Nhà nước sẽ giám sát cùng với bà con. 

Nếu phải di dời, Nhà nước cũng phải có trách nhiệm đối với người dân. Chủ trương của Đảng và Nhà nước thì cát sông, cát biển là tài nguyên quốc gia. Nên Nhà nước sẽ quản lý chặt chẽ việc khai thác".

Thủ tướng yêu cầu nỗ lực hơn nữa trong thực hiện các dự án trọng điểm ngành giao thông

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu như thế tại phiên thứ 10 của Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, dự án trọng điểm ngành giao thông vận tải sáng 29-3.