Người bệnh thường có cảm xúc ban đầu là mang ơn với người cứu chữa cho mình - Ảnh: ARCINFO

Từ chuyện cứu chữa bệnh rồi dẫn đến mối quan hệ sâu hơn giữa bác sĩ nam và nữ bệnh nhân là chuyện có thật và thường thì người thiệt thòi là phụ nữ. Một bản kiến nghị luật hóa để ngăn chặn hành vi trên, với chữ ký của nhiều nhân vật có tiếng tại Pháp đã được gửi lên chính phủ.

Trong số những bác sĩ và những người đấu tranh cho quyền lợi phụ nữ gửi kiến nghị lên chính phủ Pháp hôm 27-3 vừa qua, có ông Jean-Paul Hamon - chủ tịch Hiệp hội các bác sĩ Pháp, nữ bác sĩ về bệnh phổi Irène Frachon - người đã tố cáo vụ bê bối thuốc chữa bệnh Mediator cách đây vài năm, bà Marilyn Baldeck thuộc Hiệp hội châu Âu đấu tranh chống bạo hành phụ nữ trong lao động, và nữ bác sĩ chuyên về bệnh tâm thần Muriel Salmona.

Sau khi dẫn chứng trường hợp ba nữ bệnh nhân lên tiếng đã từng bị bác sĩ điều trị tâm thần lạm dụng, bản kiến nghị đề đạt nguyện vọng lên bộ trưởng Y tế Pháp là bà Agnès Buzyn, nên gấp rút thêm vào quy chế hành nghề y điều khoản như sau: "Bác sĩ không được phép có bất cứ quan hệ thể xác dưới bất cứ hình thức nào trên đối tượng bệnh nhân mà họ đang tiếp nhận điều trị".

Bản kiến nghị nêu lên thực trạng "đáng ngạc nhiên" là điều khoản cấm này chưa từng được nêu lên trong các văn bản về hành nghề y, đồng thời lý giải là không thể xem bệnh nhân là "đối tượng công dân trưởng thành bị mất quyền tự do khi đến thăm khám điều trị".

Cũng theo kiến nghị, "lời thề Hippocrate mang tính biểu tượng là chủ yếu và không ngản cản được bác sĩ có hành vi tiêu cực, trong khi căn cứ vào bộ luật hành nghề y được hợp thức hóa bằng một sắc lệnh của chính phủ, bác sĩ vi phạm sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật".

Những người đề đạt bản kiến nghị nói trên cũng nêu rõ rằng họ không có ý định xúc phạm hay sỉ nhục một ngành nghề cao quý như nghề y với những bác sĩ luôn trong sáng và tận tụy với nghề, mà họ chỉ muốn ngăn cản những bác sĩ cố ý lợi dụng quyền hạn của mình để làm việc xấu, một vài "con sâu làm rầu nồi canh" thôi.

Theo bản kiến nghị, "khó đánh giá đúng mức về hậu quả của những lầm lỗi này", song hiện nay nhiều nạn nhân đã lên tiếng và công chúng kể cả đội ngũ y bác sĩ cũng khó dung thứ như trước đây.

Số liệu thống kê về hiện tượng này không nhiều. Trong một báo cáo chuyên đề năm 2000 của Hội bảo về quyền lợi bác sĩ của Pháp có tựa đề "Nghề y và vấn đề tình dục", con số được đưa ra là khoảng 40 trường hợp như thế trong vòng 10 năm.

Trên thực tế, quan hệ giao tiếp giữa bác sĩ và người bệnh trong quá trình điều trị rất dễ gây phát sinh một tình cảm vô thức mà nhà phân tâm học Sigmund Freud đã đặt tên là "tình yêu do truyền cảm xúc", tức giai đoạn mà hành vi hoặc thái độ của bệnh nhân sẽ gợi lên trong cảm xúc của bác sĩ một tình cảm thương mến hay đố kỵ nào đó và bác sĩ có thể "đi quá xa" khi không kiềm chế được cảm xúc này, nhất là các bác sĩ chuyên về bệnh tâm thần và bác sĩ sản phụ khoa.