Bị cáo Hồ Phi Hùng (bìa trái) tại phiên tòa - Ảnh: H.MI

Hùng được xác định là người mua đất nông nghiệp, sau đó phân lô bán nền hơn 7.000m2 đất trái pháp luật cho 116 người với số tiền gần 13 tỉ đồng.

Toà cũng tuyên án 1 năm tù giam đối với ông Văn Đình Núi (nguyên tổ viên tổ trật tự đô thị xã Hoá An) về hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và 18 tháng tù (cho hưởng án treo) đối với ông Trần Văn Ngọc (nguyên bí thư kiêm chủ tịch UBND xã Hóa An) về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Theo cáo trạng, từ tháng 12-2012 đến tháng 7-2013, ông Hồ Phi Hùng mua hơn 1,1ha đất nông nghiệp tại xã Hóa An. Khu đất lúa này nằm trong quy hoạch đất mặt nước, đất công viên cây xanh, không được thay đổi mục đích sử dụng khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép, nhưng ông Hùng lợi dụng danh nghĩa pháp nhân công ty (không có chức năng kinh doanh bất động sản) lập dự án khu dân cư, làm đường, vẽ bản đồ quy hoạch khu dân cư Hóa An rồi phân lô, bán đất nền.

Bị cáo Hùng từng bị UBND tỉnh phạt 350 triệu đồng vì sử dụng đất đai sai mục đích và buộc phải ngưng thi công xây dựng công trình và tháo dỡ công trình vi phạm, khôi phục lại hiện trạng ban đầu. Nhưng sau khi nộp phạt, Hùng lại không tháo dỡ công trình vi phạm mà tiếp tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất...

Đối với bị cáo Ngọc, với vai trò là chủ tịch UBND xã Hóa An, phải chịu trách nhiệm về tình hình vi phạm trật tự xây dựng đô thị và lĩnh vực đất đai trên địa bàn do mình quản lý. Tuy nhiên, khi phát hiện bị cáo Hùng xây dựng trái phép căn nhà đầu tiên, ngày 16-1-2013, bị cáo Ngọc chỉ làm tờ trình đề nghị UBND TP.Biên Hòa xử phạt hành chính mà không ra quyết định cưỡng chế theo thẩm quyền, buộc bị cáo Hùng phải tháo dỡ công trình vi phạm, là không thực hiện đúng trách nhiệm được giao.

Toà đánh giá bị cáo Trần Văn Ngọc và Văn Đình Núi thiếu trách nhiệm và lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gây hậu quả nghiêm trọng, tạo điều kiện cho bị can Hùng thực hiện hành vi lừa đảo.

Hùng từng bị truy tố về hành vi lừa đảo thì xử lý hành vi chiếm đoạt, người mua đất là bị hại nhưng nay xử Hùng vi phạm về quản lý đất đai nên những người mua đất được triệu tập đến toà là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. 

Lí do chuyển tội danh và áp dụng hình phạt đối với bị cáo Hùng, hội đồng xét xử cho rằng bị cáo Hùng là chủ hợp pháp đất, ghi rõ đất nông nghiệp, làm công viên cây xanh không được sang nhượng. 

Toà cũng giải thích người mua đất trái phép có quyền khởi kiện dân sự đối với bị cáo Hùng trong một vụ án khác.

Toà cũng bác quan điểm của Viện KSND tỉnh về việc sung công gần 13 tỉ đồng thu lợi bất chính từ mua bán đất vì Hùng không bị truy tố về hành vi lừa đảo.