Phóng to

Chúng tôi chỉ có hai đêm ở San Antonio, một thành phố nhỏ nhưng có nhiều sắc thái rất riêng của bang Texas, Hoa Kỳ. Khu trung tâm San Antonio nhỏ xíu, có hai địa danh thật nổi tiếng là thành Alamo và đường dọc bờ sông - San Antonio River Walk hay còn gọi là Paseo del Rio.

Đường đi bộ ven sông ban đêm

Các nhà thiết kế đô thị Mỹ thường hay tận dụng dòng sông để làm đẹp phố xá. New Orleans trước cơn bão Katrina cũng từng có một river walk - đường đi bộ ven sông tuyệt đẹp, như một dải lụa sang trọng trang điểm cho thành phố. Thế nhưng, tận dụng được một khúc sông hẹp, thậm chí có thể nói là luồng nước thải của thành phố, để tạo thành một Paseo del Rio tuyệt vời, thơ mộng như ở San Antonio thì có lẽ trên Trái đất này chỉ có một.

Buổi tối mới đến, khi chúng tôi rời khách sạn đi tới river walk thì cũng là lúc thương xá Rivercenter Mall bắt đầu đóng cửa. Một chút thất vọng được đền bù ngay sau đó bởi ánh đèn màu thơ mộng, tiếng guitar réo rắt đâu đó và không khí vừa lãng mạn mà hừng hực dọc theo hai bờ sông. Đường đi bộ lát đá dọc theo hai bên sông, một bên là vách đá, dây leo, từng đám cây cọ um tùm. Nhiều chiếc cầu bắc ngang sông gần nhau giúp người qua lại hai bên sông dễ dàng. Ban đêm, cầu được trang trí đèn màu như những cổng chào đón khách vào thế giới thần tiên.

Qua khoảng vắng tĩnh lặng, tiếng nhạc dồn dập hơn, rồi sau một khúc ngoặt, quán HardRock Cafe nổi tiếng hiện ra như một khối kiến trúc bám vào núi đá sau lưng. Đó là nét chung của các quán, tiệm dọc theo river walk. Bản thân river walk được thiết kế thấp hơn mặt đường phố khu trung tâm một tầng, có nhiều bậc thang đi lên. Vì thế, đa số hàng quán đều tận dụng vị trí đặc biệt này, vừa có cửa trổ ra bờ sông, vừa có cửa trổ ra mặt đường bên trên.

Phóng to
Ban đêm, cầu được trang trí đèn màu như những cổng chào đón khách vào thế giới thần tiên...

Đi dọc theo hai bên bờ sông, du khách có thể tìm được nhiều chỗ vui chơi hay quán ăn. Nhạc jazz, nhạc rock, chưa kể các đám nhạc công người Mexico với dòng nhạc Nam Mỹ sôi động cứ đứng giữa đường mà biểu diễn. Nơi đây còn có các quán nhạc danh tiếng như Rain Forest, Starbuck, Pat O’Brien, Maddog…

Cũng dọc theo bờ sông là không ít các nhà hàng đẳng cấp quốc tế. Bàn ăn được bày tràn ra đường, ra tận mé sông mà không có lan can hay rào cản gì. Người ta nói nhiều lúc sông cạn đến mức ai có té xuống cũng không sao. Đồ ăn Mễ, đồ ăn Đức, đồ ăn Hoa đều hội tụ ở Paseo del Rio. Nhà hàng CasaRio chuyên phục vụ món ăn Mễ đã trụ ở đây từ năm 1946. Nhà hàng Bridge on the Bank nằm trong top 5 các nhà hàng ngon nhất Texas, còn nhà hàng Boudro từng có tên trong danh sách bình chọn 50 nhà hàng ngon nhất nước Mỹ do tạp chí Esquire Magazine bình chọn. Có đến cả trăm nhà hàng như vậy trên Paseo del Rio.

Điều khiến nhiều người ngạc nhiên là, nếu đi trên đường phố, người ta lại gặp chúng lần nữa, chính nhờ cách thiết kế theo đường đi lằng ngoằng, lên xuống ở mặt đối diện, bờ sông. Chúng tôi vào Boudro. Ở đây các bàn ăn đốt nến bày ngoài trời, giữa hàng cây xanh, nhìn ra khúc sông hẹp đông người qua kẻ lại. Món ăn thật ngon, bếp trưởng tự bưng thức ăn phục vụ, hỏi han, tán gẫu với khách. Ăn xong, đi loanh quanh trong tiệm, lên cầu thang, bước ra, lại thấy mình như ở đâu đó trên đường Commerce khu trung tâm.

River walk ban ngày - rực rỡ và trong lành

Chúng tôi quyết định trở lại river walk buổi sáng hôm sau để nhìn diện mạo ban ngày của nó. Thay cho ánh đèn màu huyền ảo và không gian đầy tiếng nhạc thơ mộng là ánh nắng rực rỡ và bầu không khí tươi mát trong lành. River walk hiện ra như một công viên xanh với đường lót đá quanh co, thác nước nhân tạo, vách đá, dây leo, tùng bách… bên dòng nước trong xanh.

Phóng to

Tàu chở du khách tham quan dọc theo dòng sông

Các hàng quán thơ mộng và mờ ảo ánh đèn màu ban đêm bây giờ hiện ra dưới một bộ dạng khác, sinh động, vui tươi hơn. Dưới sông hiện dần ra chiếc tàu nhỏ Rio San Antonio Cruises chở du khách tham quan dọc theo dòng sông. Trên bờ, trẻ nhỏ chạy theo chân cha mẹ, cười đùa vui vẻ.

Paseo del Rio là ý tưởng của kiến trúc sư Robert Hugman vào cuối thập niên 1920 trong một đề án nhằm hai tác dụng là chống ngập và phát triển kinh doanh thương mại cho khu vực. Ban đầu, công trình là một mạng đường đi bộâ khoảng tám cây số và có khoảng 20 cây cầu. Sau đó người ta trồng thêm cây xanh dọc sông, nay đã là các cây sồi trồi ngọn lên đường phố bên trên.

Mạng lưới đường đi bộ ngày nay đã được mở rộng hơn nhiều nhưng không làm mất đi các tính chất ban đầu. Đợt mở rộng chính do hai nhà thầu xây dựng Darragh & Lyda Inc. và H. A. Lott Inc. thực hiện công trình tháp Tower of the Americas trong chương trình hội chợ HemisFair '68. Đây cũng là năm khách sạn Hilton Palacio del Rio được xây dựng, mở đầu cho hàng loạt khách sạn khác mọc lên sau này.

Công viên của thành phố

Năm 1981, Khách sạn Hyatt Regency San Antonio được khánh thành, kéo thêm khúc đường đi bộ mới nối liền Alamo Plaza với River Walk. Con đường được thiết kế tỉ mỉ với thác nước, lạch nước nhân tạo cùng cây cỏ, lá hoa được đặt tên là Paseo del Alamo. Cách làm này cho phép khách sạn được quảng cáo là ở ngay Alamo Plaza và trên river walk, còn thành phố thì được lợi là có một công viên tuyệt đẹp nối liền hai khu vực hấp dẫn du khách nhiều nhất. River walk còn đi qua nhiều điểm tham quan du lịch hấp dẫn như Rivercenter, Nhà Arneson River, La Villita, Công viên Hemisfair Park, Tòa tháp Tower Life Building,ĠCasino Club…

Các phương án mở rộng tương tự dần dần được tiến hành ở nhiều khúc sông thuộc mạn bắc và nam khu trung tâm. Hàng chuỗi nhà hàng đã mọc lên chiếm khoảng 1/3 không gian thương mại. Về mặt quản lý, river walk được coi như một công viên của thành phố San Antonio, do Ban Công viên và giải trí San Antonio chăm sóc. Không chỉ khai thác du thuyền trên sông, hàng năm, dòng sông còn được tận dụng để tổ chức lễ hội xuân Fiesta San Antonio ngập thuyền hoa trên sông.

Nhìn Paseo del Rio trang điểm cho dòng sông San Antonio nhỏ hẹp, ngoằn ngoèo, bất giác có hy vọng con kênh Nhiêu Lộc và sông Sài Gòn ở quê nhà cũng sẽ được hóa thân như vậy. Bắt đầu một ngày nào đó du khách có thể rong thuyền trên kênh Nhiêu Lộc đi dạo an toàn trên đường ven sông Sài Gòn!