Tổng thống Donald Trump trong ngày điện đàm với Tổng thống Vladimir Putin - Ảnh: Bloomberg

Trong cuộc điện đàm đầu tiên trên cương vị Tổng thống với người đồng cấp Nga Vladimir Putin hôm 28-1, theo Reuters, ông Donald Trump đã chỉ trích Hiệp ước hạn chế việc triển khai đầu đạn hạt nhân giữa Nga và Mỹ là “một thỏa thuận tồi đối với Mỹ”.

Theo nguồn tin là các quan chức Mỹ giấu tên, khi Tổng thống Putin nêu ra khả năng kéo dài thời gian thực thi Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START) được hai nước ký tại thành phố Prague (CH Czech) vào tháng 4- 2010, Tổng thống Trump đã ngừng lại để hỏi các trợ lý rằng đây là hiệp ước gì.

Sau đó, ông Trump nói với Tổng thống Putin rằng hiệp ước này là một trong những thỏa thuận tồi tệ được đàm phán dưới thời chính quyền Barack Obama và cho rằng hiệp ước START mới chỉ có lợi cho phía Nga.

Thông tin trên đã khiến giới chính trị Mỹ nổi giận. Hai thành viên đảng Dân chủ tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện là Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen và Edward J. Markey, chỉ trích Tổng thống Trump về việc chê bai một thỏa thuận về kiểm soát vũ khí hạt nhân quan trọng đến như vậy.

"Thật không thể không lưu tâm đến sơ suất của Tổng thống Mỹ khi không biết đến những thông tin cơ bản về chính sách hạt nhân và kiểm soát vũ khí", Thượng nghị sĩ Shaheen nêu trong một tuyên bố. "Rõ ràng Hiệp ước New SATART đã làm cho đất nước chúng ta an toàn hơn. Đây là nhận định đã được các chuyên gia an ninh quốc gia ở cả hai nước đồng tình".

Nhà Trắng đã từ chối bình luận về thông tin rò rỉ này. Theo Reuters, người phát ngôn Sean Spicer cho rằng Tổng thống Trump biết hiệp ước New START là gì nhưng ông có tạm ngưng đối thoại để hỏi thêm ý kiến của phụ tá.

Ông Spicer cũng cho rằng giới truyền thông không nên truyền đạt nội dung cuộc đối thoại của Tổng thống theo cách như thế. Ông gợi ý rằng các nhà báo nên tìm đọc thông tin về nội dung cuộc điện đàm ngày 28-1 đã được công bố chính thức trên trang web của Nhà Trắng. Theo Reuters, trong bản công bố này không có nội dung về hiệp ước New START.

“Tôi chỉ muốn nói rằng hai nhà lãnh đạo đã có cuộc điện đàm rất hiệu quả”, ông Spicer nhấn mạnh với các nhà báo. “Nó không hề giống kiểu ông ấy (Trump) không biết về những gì mình đang đề cập. Ông ấy chỉ muốn biết thêm ý kiến về điều gì đó”.

Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới, hết hạn vào tháng 2-2018, qui định mỗi nước phải cắt giảm số đầu đạn hạt nhân chiến lược được triển khai xuống còn không quá 1.550 đầu đạn - mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ qua.

Ngoài ra, hiệp ước này cũng giới hạn số tên lửa triển khai trên đất liền và tàu ngầm, cũng như số máy bay ném bom có khả năng tấn công bằng vũ khí hạt nhân.

Trước đó, trong quá trình vận động tranh cử, ông Trump đã chỉ trích thỏa thuận này vì cho rằng nó cho phép Nga tiếp tục phát triển vũ khí hạt nhân, còn Mỹ thì không.

Trong cuộc điện đàm dài 45 phút hôm 28-1, truyền thông khi đó đưa tin rằng hai nhà lãnh đạo đã đề cập đến nhiều vấn đề trong đó đặc biệt là chuyện ổn định và phát triển quan hệ hai nước trên cơ sở bình đẳng, cùng có lợi; về cuộc chiến chống khủng bố quốc tế trong đó có cách phối hợp giữa hai nước để giải quyết vấn đề Syria...