Tổng thống Trump gặp những điều khó chịu ngay trong ngày kỷ niệm 1 năm cầm quyền, từ thất bại thông qua ngân sách tới các cuộc biểu tình phản đối ông trên khắp nước Mỹ - Ảnh: AFP

"Những người Dân chủ chỉ muốn những người nhập cư bất hợp pháp tràn vào đất nước này một cách không kiểm soát. Nếu bế tắc tiếp diễn, phe Cộng hòa nên đi tới lựa chọn 51% và bỏ phiếu thông qua một ngân sách dài hạn thực sự", ông Trump viết trên Twitter cá nhân ngày 21-1.

Điều đáng nói là ngay sau kêu gọi của ông Trump, lãnh đạo phe đa số Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell, đại diện cho các thượng nghị sĩ Cộng hòa, đã ngay lập tức phản đối.

Dự luật ngân sách dành cho các cơ quan liên bang Mỹ đã bị chặn tại Thượng viện sau khi không đạt được 60% phiếu ủng hộ cần thiết ngày 19-1. Nguyên nhân được cho là những bất đồng giữa phe Dân chủ và Cộng hòa xung quanh chương trình bảo vệ 700.000 "Dreamer" - những người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ từ nhỏ.

Ngày 20-1, vài tiếng sau khi chính phủ đóng cửa, người phát ngôn Nhà Trắng tuyên bố tổng thống Trump sẽ không đàm phán chuyện nhập cư với phe Dân chủ cho tới khi nào có ngân sách mới. 

Việc Tổng thống Trump hồi năm ngoái ký quyết định chấm dứt chương trình bảo vệ Dreamer (DACA) - vốn được thông qua dưới thời ông Barack Obama, đã khiến chính phủ Mỹ luôn hoạt động trong tình trạng cầm chừng. Ngân sách được cấp nhỏ giọt theo từng tuần, sau những cuộc tranh cãi nảy lửa giữa hai phe tại Thượng viện.

Ngay cả dự luật ngân sách vừa bị chặn tại Thượng viện hôm qua cũng vậy. Cho dù có được thông qua, chính phủ của ông Trump sẽ chỉ có đủ tiền hoạt động đến hết ngày 16-2.

Trong khi chính phủ Mỹ đã 7 lần đóng cửa và lần này là thứ 8, đây là lần đầu tiên phe Cộng hòa gặp thất bại dù đã kiểm soát cả lưỡng viện quốc hội và Nhà Trắng.

Các cuộc đàm phán giữa hai phe Dân chủ và Cộng hòa tại Thượng viện về dự luật ngân sách mới đã được nối lại chỉ vài tiếng sau khi chính phủ đóng cửa. Tuy nhiên, các tín hiệu căng thẳng từ hai phía, với thái độ quyết bảo vệ chương trình DACA của Dân chủ và sự không nhượng bộ của Cộng hòa, người ta lo ngại tình trạng đóng cửa có thể sẽ kéo dài.

Ước tính nền kinh tế Mỹ sẽ mất 6,5 tỷ USD nếu chính phủ đóng cửa một tuần. Hàng trăm ngàn công chức sẽ phải nghỉ việc không lương, các bảo tàng và công viên quốc gia sẽ đóng cửa. 

Các nhân viên an ninh, quân nhân tại ngũ vẫn sẽ phải làm việc không lương trong thời gian chính phủ đóng cửa.