Ông Ramos phát biểu trước giới báo chí Hong Kong ngày 9-8 - Ảnh: Reuters

Chuyến đi của cựu tổng thống Ramos - trong vai trò "đặc phái viên" của tân tổng thống Duterte - được săm soi kỹ bởi diễn ra ngay sau phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế về vụ kiện của Philippines với Trung Quốc.

"Tôi luôn luôn là một người rất lạc quan, luôn luôn tìm kiếm những kết quả tốt nhất. Nhưng tất nhiên là còn tùy thuộc vào thái độ của các quan chức Trung Quốc" - ông Ramos nói rõ với các phóng viên tại Hong Kong ngày 9-8.

Phán quyết của Tòa quốc tế hôm 12-7 được xem là có lợi cho Philippines nên đã khiến Bắc Kinh tức giận và khiến mối quan hệ giữa 2 nước căng thẳng hơn.

Hãng tin Reuters cho biết cựu tổng thống Ramos đã không thông tin chi tiết về lịch trình của ông hoặc của những người mà ông lên kế hoạch gặp mặt, ngoại trừ với ông Ngô Sĩ Tồn (Wu Shicun) - người đứng đầu Viện Quốc gia về Nghiên cứu biển Đông có trụ sở tại đảo Hải Nam.

Khi được hỏi về những người khác, chẳng hạn như cựu thứ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Phó Oánh thì ông Ramos cho biết ông vẫn chưa biết nữa. Tuy nhiên ông khẳng định những người ông gặp "đều liên quan đến Bắc Kinh" và có thể có sức ảnh hưởng đến quốc hội và các ủy ban của Trung Quốc.

Ông Ramos đã từng nói ông sẽ tìm cách cải thiện mối quan hệ về du lịch và kinh tế, chẳng hạn như cho phép "thêm hoạt động đánh bắt cá trong vùng đánh bắt cá chung" của bãi cạn Scarborough trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.

"Ý tưởng là để sử dụng biển Đông như một nơi cứu mạng chứ không phải để giết người hay phá hủy sự sống" - cựu tổng thống Philippines nói thêm.

Việc Trung Quốc chiếm bãi cạn Scarborough hồi năm 2012 và không cho ngư dân Philippines vào đánh cá là một trong những yếu tố khiến Manila tìm kiếm đến phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế. 

Ông Ramos (88 tuổi) tự mô tả vai trò của ông trong chuyến công du này là một "người phá băng". Trong đời làm đối ngoại với Trung Quốc, ông Ramos được nhớ đến qua việc song ca cùng Chủ tịch Trung Quốc Giang Trạch Dân khi ông Giang công du Manila năm 1996.

Hôm qua, Tân Hoa xã viết trong một bài bình luận rằng chuyến đi của ông Ramos đại diện cho "bước đi cụ thể đầu tiên" trong việc tham gia của đôi bên và "có thể mở ra một chương mới trong việc giải quyết các tranh chấp".