Chỉ số chất lượng không khí hiển thị ở 10 trạm quan trắc tự động trên địa bàn thành phố Hà Nội lúc 9h sáng 28-1 đều ở ngưỡng xấu và nguy hại, sau đó đến gần trưa chất lượng không khí mới được cải thiện - Ảnh:XUÂN LONG

Theo số liệu từ các trạm quan trắc tự động trên địa bàn thành phố Hà Nội, chỉ số chất lượng không khí (AQI) trong các ngày từ 20 đến 26-1 giảm xuống rõ rệt, chủ yếu ở mức kém và xấu.

Chất lượng không khí chạm ngưỡng nguy hại

Số liệu quan trắc chỉ số mức độ an toàn của không khí được phân chia thành 4 ngưỡng khác nhau: AIQ ở ngưỡng dưới 50 là chất lượng không khí tốt, AIQ ở ngưỡng trên 50 đến dưới 100 là chất lượng không khí trung bình, AIQ ở ngưỡng trên 100 đến dưới 200 là chất lượng không khí kém, AIQ ở ngưỡng dưới trên 200 đến dưới 300 là chất lượng không khí xấu, còn AIQ ở ngưỡng trên 300 là chất lượng không khí nguy hại.

Với ngưỡng chỉ số như trên, trong tuần từ 20-1 đến 26-1, tại các điểm quan trắc không khí ở Trung Yên 3, Kim Liên, Mỹ Đình, Tân Mai và Tây Mỗ, chất lượng không khí chủ yếu ở mức kém và xấu.

Thống kê chi tiết số ngày có chỉ số chất lượng không khí ở ngưỡng trung bình tại các trạm đo Trung Yên 3, Tây Mỗ chỉ chiếm tỉ lệ 14.3%. 

Còn tại các trạm Kim Liên, Tân Mai, Mỹ Đình, chỉ số chất lượng không khí ở ngưỡng trung bình cũng chỉ ở mức 28.6%, trong khi số ngày chất lượng không khí chạm ngưỡng xấu tại các trạm Tân Mai, Mỹ Đình, Tây Mỗ chiếm tới 28.6%.

Đáng lưu ý, tại trạm đo Trung Yên 3, số ngày chất lượng không khí xấu chiếm tới 57.1%.

Cũng theo quan trắc, trong khi chất lượng không khí tại các khu đô thị ở Hà Nội đã chạm đến ngưỡng kém và xấu thì chất lượng không khí ở các tuyến đường trên địa bàn thành phố có thời điểm lên đến mức nguy hại.

Riêng trong ngày 25-1, chỉ số chất lượng không khí đo được đã ở ngưỡng 399, ngưỡng nguy hại, mọi người nên ở trong nhà.

Số liệu đo được từ hai điểm quan trắc chất lượng không khí giao thông ở UBND phường Minh Khai và khu vực đường Phạm Văn Đồng - những nơi có nhiều phương tiện tham gia giao thông, chỉ số chất lượng không khí trong tuần đều suy giảm.

Riêng trạm quan trắc tại Minh Khai, chất lượng không khí suy giảm mạnh, chủ yếu ở mức xấu. Còn ở các điểm quan trắc giao thông nội đô khác ở Hoàn Kiếm, Hàng Đậu, Thành Công, chất lượng không khí cũng chủ yếu ở mức kém và xấu.

Ngay tại thời điểm 9h sáng 28-1, số liệu tại 10 trạm quan trắc tự động không khí ở Hà Nội cho thấy chất lượng không khí đều ở mức xấu. Riêng trạm đo tại đường Phạm Văn Đồng cho số liệu chất lượng không khí nguy hại.

Do xe đông và nghịch nhiệt

Hình ảnh người dân Hà Nội đeo khẩu trang khi ra đường đã trở nên phổ biến khi ô nhiễm không khí có dấu hiệu tăng cao - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Lý giải về tình trạng ô nhiễm chất lượng không khí ở Hà Nội diễn biến ở mức xấu và nguy hại trong những ngày gần đây, ông Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam - cho rằng mức độ ô nhiễm không khí như trên có thể do hoạt động giao thông tăng cao và do hiện tượng nghịch nhiệt xảy ra.

Theo ông Tùng, hoạt động giao thông ở Hà Nội trong những ngày cuối năm tăng đột biến về số lượng phương tiện. Tình trạng ùn tắc kéo dài ở nhiều điểm trên địa bàn thành phố dẫn tới chất lượng không khí suy giảm đến ô nhiễm.

Thứ hai, trong thời điểm mùa đông, hiện tượng nghịch nhiệt xảy ra làm chất lượng không khí xấu đi đột ngột.

Ông Tùng lý giải trái với quy luật thông thường là càng lên cao thì nhiệt độ càng thấp, khi hiện tượng nghịch nhiệt xảy ra trong những ngày mùa đông, càng lên cao thì nhiệt độ không khí càng cao. 

Khi đó, lớp nghịch nhiệt sẽ ngăn chất ô nhiễm phát tán lên cao, vì vậy các chất ô nhiễm bị giữ lại trong môi trường không khí, làm nồng độ các chất ô nhiễm tăng cao khiến môi trường không khí bị ô nhiễm nặng nề.

"Trong những ngày vừa qua, từ các yếu tố thời tiết như hướng gió, nhiệt độ, độ ẩm đã tạo điều kiện cho hiện tượng nghịch nhiệt xảy ra khiến chất lượng không khí xấu đi như vậy" - ông Tùng chia sẻ.

Ông Tùng khuyến cáo người dân nên theo dõi chất lượng không khí qua các trạm do trên cổng thông tin điện tử thành phố Hà Nội (hanoi.gov.vn) hoặc mạng quan trắc của Tổng cục Môi trường để có các biện pháp chủ động như sử dụng khẩu trang đúng chủng loại.

TTO - Đầu năm 2018 chất lượng không khí ở Hà Nội có xu hướng xấu đi: 80% tổng số giờ ở mức không tốt cho sức khỏe, 91% số ngày có mức ô nhiễm không khí vượt tiêu chuẩn.