Phóng to

Nữ văn sĩ Canada Alice Munro - Ảnh: Reuters

Viện Hàn lâm Thụy Điển mô tả bà Alice Munro, 82 tuổi, là “bậc thầy nghệ thuật truyện ngắn đương đại”. Bà sinh tại tỉnh Ontario (Canada) năm 1931, học báo chí tại ĐH Tây Ontario, nhưng công việc học hành lỡ dở khi lấy chồng năm 1951.

Năm 11 tuổi bà đã quyết định sẽ trở thành nhà văn và bắt đầu viết truyện từ đó. Dù vậy mãi đến năm 1968 mới xuất bản cuốn sách đầu tiên. Đó là tập truyện ngắn Dance of the happy shades.

Bà Munro viết nhiều thể loại, nhưng truyện ngắn đã làm nên tên tuổi của bà. Trong những năm qua, bà đã xuất bản rất nhiều tập truyện ngắn nổi tiếng như Who do you think you are (1978), The moons of Jupiter (1982), Runaway (2004), The view from Castle Rock (2006), Too much happiness (2009).

Tập truyện ngắn Hateship, friendship, courtship, loveship, marriage (2001) được đạo diễn Sarah Polley chuyển thể thành bộ phim thành công Away from her năm 2006. Tập truyện ngắn gần đây nhất của bà là Dear life (2012).

Các truyện ngắn của bà Munro thường lấy bối cảnh là môi trường thị trấn nhỏ ở Canada, nơi các nhân vật chính phải vật lộn, đấu tranh để được xã hội chấp nhận, dẫn tới những mối quan hệ đổ vỡ, những xung đột đạo đức giằng xé. Truyện của bà chủ yếu mô tả những diễn biến thường ngày, không giàu kịch tính nhưng luôn lóe lên ánh sáng của trí tuệ, của những khoảnh khắc giác ngộ.

Các nhân vật nữ của bà thường rất bình dị giống như chính bà vậy. “Bà Munro không phải là giao thiệp rộng và nổi bật trong xã hội. Bà ấy hiếm khi xuất hiện trước công chúng và chẳng bao giờ đi quảng bá sách của mình” - AFP dẫn lời nhà phê bình văn học Mỹ David Homel nhận định.

Bà gặp người chồng đầu tiên James Munro khi còn đi học và họ cưới nhau rồi chuyển đến Vancouver, sinh ba cô con gái. Năm 1963, họ mua một căn nhà ở Victoria, mở một hiệu sách có tên Munro’s Books. Tác giả Allan Fotheringham mô tả Munro’s Books là “cửa hiệu sách tuyệt vời nhất Canada”. Bà Munro đã đoạt rất nhiều giải thưởng văn học danh giá ở Canada, trong đó có giải Governor General’s Award.

Truyện ngắn của bà thường xuất hiện trên những tạp chí nổi tiếng như The New Yorker hay The Atlantic Monthly. Năm 2009, bà được tôn vinh với giải thưởng văn học uy tín Man Booker International Prize. “Bà ấy viết về phụ nữ, nhưng không hề bêu xấu đàn ông” - nhà phê bình văn học Homel đánh giá. Chủ đề và văn phong của bà Munro khiến bà thường được so sánh với tác giả Nga Anton Chekhov, một trong những nhà văn chuyên viết truyện ngắn vĩ đại nhất trong lịch sử văn học.

Độc giả Việt Nam có thể tìm đọc một tác phẩm của nhà văn Alice Munro: Trốn chạy (người dịch: Trần Thị Hương Lan - Nhã Nam & NXB Văn học xuất bản tháng 6-2013).

------------------------------------

* Tin bài liên quan: