Angela Chao - CEO Foremost Group và tỉ phú làng vận tải biển - qua đời vào tháng 2, khi chiếc Tesla Model X của bà rơi xuống ao gần nhà. Sự rắc rối trong điều khiển của xe Tesla và những cơ chế không dễ nắm bắt của hãng xe điện Mỹ khiến bà mắc kẹt trong chiếc Model X, mà bạn bè và đội ngũ cứu hộ vô phương cứu giúp kịp thời.

Tỉ phú làng vận tải biển

Angela Chao (50 tuổi) nổi tiếng trong lĩnh vực vận tải biển và cũng vì những mối quan hệ của mình. Bà là em út trong gia đình có tới 6 chị em, trong đó 4 người học Đại học Harvard. Bà tốt nghiệp khoa kinh tế tại trường đại học danh giá này chỉ sau 3 năm.

Sau khi tốt nghiệp, Angela đảm nhiệm vai trò giám đốc điều hành Công ty vận tải Foremost Group danh tiếng do chính cha mẹ mình dựng nên. Công ty này hiện vận chuyển 20 triệu tấn đồ khô mỗi năm cho các công ty thực phẩm lớn như Bunge và Cargill. Tổng giá trị Foremost Group được định giá ở 1,3 tỉ USD (32.000 tỉ đồng).

Chị gái của Angela Chao là bà Elaine Chao từng là bộ trưởng Lao động dưới thời Tổng thống Bush và bộ trưởng Giao thông dưới thời ông Trump. Elaine Chao cũng là vợ của thượng nghị sĩ kỳ cựu Mitch McConnell.

... Mất mạng vì ao nông gần nhà

Vào ngày 9-2, Angela Chao mời 7 người bạn gái là bạn học cũ tại Harvard tới mừng Tết Giáp Thìn tại trang trại riêng của mình ở Texas. Gọi là trang trại nhưng thực chất đây giống một resort nghỉ dưỡng nhiều hơn với hàng chục chuồng ngựa, bể bơi riêng, sân golf, sân bóng rổ và một nhà khách 10 phòng ngủ được gọi vui là nhà trọ - The Inn.

Cả 8 người sau đó ở cùng nhau tới 23h30 - thời điểm Angela rời The Inn để trở về gian nhà chính. Bà muốn về nhà để thức giấc cạnh con trai 3 tuổi khi đó đang ngủ cùng vú em. Do trời hôm đó rất tối (không có trăng) và lạnh, Angela chọn cách lấy chiếc Tesla Model X để về nhà nhanh nhất có thể, thay vì đi bộ 5 phút.

Chỉ vài phút sau khi Angela tạm biệt những người bạn tại nhà khách, họ bất ngờ nhận được cuộc gọi đầy hoảng loạn của bà. Khi đang quay xe 3 điểm, bà đã kích hoạt nhầm chế độ tiến thành lùi khiến xe lao xuống ao ngay cạnh nhà khách.

Khi cuộc gọi được thực hiện, xe mới bắt đầu chìm và những người bạn nhanh chóng có mặt. Tuy nhiên, ngay cả khi sau đó quản lý trang trại rồi tới lực lượng cứu thương, cứu hỏa và cảnh sát tới nơi, họ cũng không thể giải thoát Angela. Tới khi cửa bung ra được, mọi chuyện đã quá trễ.

Một phút để thoát hiểm

Khi ô tô lao xuống nước, người lái chỉ có khoảng một phút để thoát ra khỏi xe an toàn. Trước khi áp lực đè quá nặng lên cửa, họ có thể nhanh chóng mở cửa xe và thoát ra. Một phương án khác là họ có thể hạ kính cửa sổ rồi lập tức trèo ra ngoài trước khi nước dâng lên. Nếu "một phút vàng" ban đầu trôi qua, người kẹt trong xe chỉ có cách duy nhất là phá kính.

Nói thì đơn giản, nhưng 99,99% người lái xe hiện tại sẽ không thể phá được kính cửa sổ ô tô của mình dưới nước. Đầu tiên, họ cần dụng cụ chuyên dụng và kỹ năng sử dụng chúng để phá kính. Tiếp đến, loại kính xe chắc chắn ra sao cũng là một vấn đề.

Tesla Model X nói riêng và xe Tesla nói chung có thể sử dụng kính cường lực an toàn (Laminated Glass). Loại kính này gần như không thể bị phá vỡ dưới nước theo thử nghiệm của Hiệp hội Ô tô Mỹ (AAA).

Ngoài 2 phương án trên, người kẹt trong xe ngập nước còn một cách khác, còn khó hơn nữa. Cụ thể, khi xe đã ngập nước 100%, áp suất cân bằng giữa trong và ngoài xe sẽ cho phép họ mở cửa xe như bình thường. Khi đó, họ có thể mở cửa xe và trồi lên mặt nước. Tuy vậy, giải pháp này yêu cầu kiến thức, kỹ năng và sự bình tĩnh cực kỳ hiếm có từ người mắc kẹt.

Mỗi năm, chỉ riêng tại Mỹ có khoảng 400 người chết vì xe rơi xuống nước. Hiện chưa có một tiêu chuẩn an toàn nào xoay quanh việc bảo vệ người ngồi trong xe khi xe ngập nước.

Nỗ lực giải cứu

Những người bạn của Angela, sau khi phát hiện sự việc, lập tức lao ra ngoài và có mặt tại nơi chiếc SUV điện chìm. Một người nhảy xuống ao cố gắng mở cửa xe nhưng vô vọng. Khi cứu hộ tới nơi, chiếc xe đã chìm nghỉm với chỉ phần trần nhô lên trên mặt nước. Đội cứu hộ cần một nhóm lặn để đảm bảo an toàn cho Angela, nhưng không tìm được ai phù hợp.

Trong khi đó, xe kéo không thể vào vị trí đủ gần ao để kéo chiếc SUV điện lên vì địa hình trang trại xung quanh. Kính cửa sổ xe, như đã nói, quá chắc chắn nên các dụng cụ khẩn cấp mang tới khi đó không phá vỡ, chưa kể xe vốn đã chìm dưới nước.

Những người xung quanh thậm chí còn sợ bị chiếc xe điện giật. Tuy nhiên cơ chế an toàn bắt buộc của xe điện (tách pin ra khung thân chính trong trường hợp bị ngập nước) đảm bảo sự cố trên không xảy ra.

Khi đội cứu hộ tìm được một sợi dây cáp đủ chắc và dài để xe kéo có thể kéo chiếc Tesla Model X khỏi ao, Angela Chao đã bất tỉnh. Mọi nỗ lực để mang sự sống trở lại với bà sau đó đều vô hiệu.

"Tính năng" của xe Tesla

Nguyên nhân của tai nạn dẫn tới cái chết của Angela Chao là thao tác nhầm số tai hại của bà. Tuy nhiên, Hãng xe Tesla cũng bị rất nhiều người xướng tên như một "thủ phạm gián tiếp" gây ra cái chết của nữ tỉ phú. Riêng một mình thương hiệu này loại bỏ cần số vật lý, chỉ cho phép người dùng lên/xuống số qua thao tác trên màn hình cảm ứng trung tâm.

Ngay cả với những fan của Tesla, nhiều người cũng phải đồng ý rằng việc sang số qua màn cảm ứng là một động tác cực kỳ lấn cấn, dư thừa và phức tạp không cần thiết. Theo chồng của bà Angela Chao là tỉ phú Jim Breyer, Angela từng không ít lần gặp rắc rối với việc lên/xuống số xe bằng màn hình trên Model X.

Dù vậy, ông cũng như gia đình không đổ lỗi cho chiếc Tesla Model X hay Tesla nói chung. Gia đình họ có 3 chiếc Tesla, và cả 3 người đều đánh giá rất cao thương hiệu xe điện này.

Có cần thiết việc tiêu chuẩn hóa cần số?

Cần số trên ô tô xuất hiện từ thuở sơ khai của loại hình phương tiện này. Trong giai đoạn đầu tiên, vị trí cần số được rất nhiều hãng xe khác nhau thử nghiệm đa dạng như trên vô lăng, trên táp lô hay nằm sâu dưới sàn cạnh bàn đạp. Lựa chọn cuối cùng được tiêu chuẩn hóa là vị trí giữa 2 ghế trước như thời điểm hiện tại.

Không ai phủ nhận sự tiện lợi của cần số vật lý, trừ Tesla. Thương hiệu này đã bỏ cần số vật lý được 2 năm và không có ý định mang trang bị này trở lại. Vấn đề là cần số không phải một trang bị có thể tùy ý phóng tác, khi chúng có ý nghĩa cực lớn về mặt an toàn.

Với cần số vật lý hay thậm chí là hệ thống chuyển số dạng nút bấm, người dùng có thể lập tức "sửa sai" nếu phát hiện thao tác lỗi. Tuy nhiên, chuyển số bằng màn hình như xe Tesla đòi hỏi mức độ chú ý lớn khi vận hành, và không hề dễ để thao tác lại nếu sang số nhầm. Tai nạn của Angela Chao cho thấy quá rõ điều đó.

Bỏ kỹ thuật số, về vật lý

Trong một diễn biến "không liên quan" tại châu Âu, tổ chức thử nghiệm chất lượng và đánh giá an toàn xe mới tại khu vực này là Euro NCAP đã cập nhật bài thử của mình. Giờ, xe mới sẽ phải có hệ thống điều khiển vật lý cho những tính năng cơ bản để đạt điểm an toàn cao.

"Việc lạm dụng màn hình cảm ứng khiến người lái phải thường xuyên rời mắt khỏi cung đường phía trước và gia tăng khả năng tai nạn vì xao nhãng", tổ chức này khẳng định.

Không một quy định bắt buộc nào trên thế giới hiện tại buộc các hãng xe phải quay ngược lại giai đoạn điều khiển vật lý thịnh hành. Tuy vậy, những yêu cầu như của Euro NCAP hay tiếng nói chung của người dùng có thể khiến các hãng xe như Tesla phải suy nghĩ lại về cách tiếp cận "toàn kỹ thuật số" của mình. Những tai nạn như của Angela Chao, vì thế, hy vọng sẽ không lặp lại.

Cần số hình cầu pha lê trên Genesis GV60: Đẹp, độc và tinh xảo

Ngay cả với những mẫu xe sang trọng, xa xỉ nhất hay có khả năng vận hành mạnh mẽ vượt trội nhất cũng không có được bộ chuyển số độc, dị như Genesis GV60.