"Yêu quê hương" là khẩu hiệu trên tấm áp phích trong căn hộ ấm cúng của cô Iryna Titkova ở Vienna, Áo. Tấm áp phích là lời nhắc nhở đối với gia đình cô Titkova, những người Ukraine đã rời bỏ nhà cửa ở ngoại ô Kiev gần một năm trước.

"Tôi có nhiều cảm xúc lẫn lộn" - cô Titkova, một cựu giáo viên tiếng Anh và là mẹ của ba người con, trải lòng. "Chúng tôi có thức ăn, có căn hộ ấm áp, có cả gia đình ở đây… Chúng tôi cũng kiếm được và tiết kiệm được một số tiền".

Thứ mà cô Titkova đang thiếu chính là quê nhà. Họ rời quê hương một ngày sau khi Nga bắt đầu tấn công Ukraine ngày 24-2-2022.

"Đôi khi chúng tôi cảm thấy xấu hổ khi tận hưởng mọi thứ vì chúng tôi biết mọi người ở Ukraine đang phải chịu đựng ra sao", cô Titkova nói.

Hãng tin AFP đã dõi theo gia đình cô Titkova trong vài tháng khi họ bắt đầu cuộc sống mới ở Áo. Họ là một phần trong số 8 triệu người tị nạn Ukraine hiện đang sống rải rác khắp châu Âu.

Anh Valerii, chồng của Titkova, người đã sống qua nỗi kinh hoàng của cuộc xung đột Nagorno-Karabakh khi còn nhỏ, cho biết trong đầu anh chỉ có ý nghĩ duy nhất là giữ an toàn cho các con.

Đàn ông Ukraine "trong độ tuổi chiến đấu" - từ 18 đến 60 - bị cấm rời khỏi đất nước. Nhưng anh Valerii được phép rời đi vì là trụ cột trong gia đình lớn.

Ông Thomas Fussenegger, từ Cơ quan Chính phủ Áo có nhiệm vụ chăm sóc người tị nạn, cho biết một gia đình có thể nhận được hơn 1.000 euro (1.070 USD) mỗi tháng để trang trải tiền ăn và thuê nhà.

Học ngôn ngữ sau giờ làm

Gia đình Titkova theo học lớp tiếng Đức chuyên sâu 3 buổi/tuần. Các lớp đều miễn phí.

Dù vậy, các chủ đề thảo luận chính đều xoay quanh Ukraine và tin tức về tình hình chiến sự, cũng như sự bực tức trước những thông tin mà phía Nga công bố.

Phải học ngôn ngữ mới từ đầu là "phần khó khăn nhất" trong quá trình hòa nhập đối với gia đình Titkova, những người nói tiếng Nga. "Sau giờ làm việc tôi rất mệt mỏi và khó tập trung để tiếp thu mọi thông tin" - anh Valerii nói.

Anh Valerii từng là nhà vật lý trị liệu, nay làm nhân viên kho vận tại một chuỗi nhà hàng Mỹ. Anh dậy lúc sáng sớm và dành cả ngày để làm việc, đưa đón con đi học và học tiếng Đức.

Nhớ nhà nhưng thích nghi

Với mong muốn kiếm tiền nên ngay khi đến Áo, cô Titkova đã nhận công việc làm ở quầy thanh toán của một cửa hàng thảo dược.

"Thay vì kiên cường vượt qua cuộc chiến, tôi đã chọn một thực tế khác bằng cách tìm nơi ẩn náu tại một đất nước an toàn", cô Titkova nói.

Gần một năm trôi qua, gia đình nhỏ đã thích nghi được cuộc sống tại Vienna. Không chỉ làm việc, họ còn đi tham quan bảo tàng, đi vũ hội do những người bạn Áo mời.

Nhưng thật khó để quên những gì đang xảy ra ở quê nhà.

"Tôi muốn thuyết phục bản thân rằng mọi thứ đang diễn ra tốt đẹp, rằng chúng tôi đang thích nghi, nhưng mỗi ngày tôi đều muốn quay về nhà", cô Titkova nói.

Mỗi sáng cô thức dậy, người thì ở Áo nhưng hồn thì ở Ukraine. "Một ngày của tôi bắt đầu bằng việc xem các kênh tin tức trên Telegram. Tôi kiểm tra tình hình của Kiev và Irpin… và tình hình người thân", cô Titkova vừa nói vừa khoe những bức ảnh của anh trai trong bộ quân phục.

Bà Ivanna Kobernik, thuộc tổ chức giáo dục phi chính phủ Ukraine Smart, cho biết: "Đây có lẽ là lần đầu tiên châu Âu giải quyết vấn đề người tị nạn mà đại đa số đều mơ ước được trở về nhà".

Đối với Titkova, sợi dây ràng buộc không thể phá vỡ với gia đình đi đôi với cảm giác tội lỗi đầy ám ảnh khi đi tị nạn.

"Chúng tôi không biết làm cách nào để giúp ngoại trừ việc gửi tiền", cô Titkova nói. Cô thường xuyên gửi hàng trăm euro cho người thân và bạn bè.

Điều ước của Titkova cho năm 2023 là "đây sẽ là năm cuối cùng của cuộc chiến. Sau đó, chúng ta có thể bắt đầu lên kế hoạch cho cuộc sống của mình".

Và nếu chiến tranh kết thúc thì sao? "Ukraine sẽ thành đống đổ nát", anh Valerii nói. "Và chúng ta sẽ phải bắt đầu từ con số không".

Nga lên tiếng vụ giữ 6.000 trẻ em Ukraine để 'cải tạo'

Nga nói nước này tiếp nhận trẻ em theo gia đình chạy nạn khỏi Ukraine, bác bỏ báo cáo do Mỹ tài trợ tố Matxcơva đang giữ ít nhất 6.000 trẻ em Ukraine để 'cải tạo'.