Mái tóc đã được ép (duỗi). Ảnh: thecut.com

Trước hết chúng ta phải tìm hiểu về mái tóc của chúng ta. Mỗi người khi trưởng thành có khoảng 100.000-150.000 sợi tóc, có 200 sợi tóc/1cm2 với diện tích da đầu khoảng 600 cm2. Số tóc rụng mỗi ngày từ 50-100 sợi và số tóc mọc cũng bằng số đó. Mỗi ngày tóc dài ra 0,4mm, mỗi tháng 1,2cm và cả năm15cm. Chu kỳ tóc của nam là 3-5 năm, chu kỳ tóc nữ là 4-6 năm. Mỗi sợi tóc có cấu tạo gồm 3 phần: biểu bì, vỏ và tuỷ.

Biểu bì là phần ngoài cùng của sợi tóc. Cấu tạo của biểu bì có thành phần chính là protêin, là phần bề mặt sợi tóc và có chức năng bảo vệ phần bên trong tóc. Biểu bì tạo cho sợi tóc bóng mượt, cảm giác mượt mà khi ta vuốt tóc. Biểu bì bình thường tạo cho tóc khoẻ và đẹp. Vỏ tóc quyết định chất lượng tóc về độ dày, độ đàn hồi, độ bền mạnh và trong phần vỏ chứa các hạt mêlanin quyết định màu sắc tóc. Tuỷ tóc là phần lõi của sợi tóc, được cấu tạo bởi các sợi prôtêin. 

Tất cả các thành phần của tóc đều được sản sinh từ nang tóc nằm sâu dưới da, vì vậy dù có nhổ lông tóc mà phần này vẫn còn thì lông tóc vẫn có thể mọc được. Nang tóc, ở phần cuối phình ra tiếp giáp với mạng mao mạch, thần kinh. Chính mạng lưới mạch máu và thần kinh này làm cho tóc và cơ thể thành một khối thống nhất. Mọi sự thay đổi của cơ thể đều ảnh hưởng đến sự phát triển và vẻ đẹp của tóc. Trẻ em, người trẻ tuổi và khoẻ mạnh tóc mọc nhanh và mượt mà, trái lại người già, người ốm yếu tóc mọc chậm, bị rụng tóc và không mọc được tóc.

Tóc được cấu tạo bởi chất sừng giàu lưu huỳnh nên rất cứng và bền chắc. Các cầu nối disulfur của tóc có cấu tạo rất vững bền. Mọi sự tác động bằng hoá chất hay vật lý làm cho thay đổi cấu trúc tóc đều có thể ảnh hưởng đến chất lượng tóc.

Phụ nữ thường bắt đầu chăm sóc đến mái tóc của mình từ tuổi 18-20. Điều đó khẳng định sự trưởng thành của họ trong đời sống gia đình và xã hội. Ngày nay, các thiếu nữ chăm sóc tóc sớm hơn và nhiều khi thái quá làm cho tóc nhanh bị tổn thương. Trên đường phố, chúng ta thấy biết bao nhiêu kiểu đầu được các nhà tạo mốt, các thợ làm đầu tạo nên. Màu sắc cũng rất phong phú, đôi khi ta tưởng có người Bắc Âu với mái tóc bạch kim đi trên đường, và các màu đỏ hung như râu ngô, đỏ tươi, màu xanh... Quả là rất đa dạng, điều đó làm cho xã hội trẻ tuổi có màu sắc tự do, phóng khoáng. Do vậy, như trước đây việc nhuộm tóc và uốn tóc thì chủ yếu của các phụ nữ trung niên, ngày nay số người trẻ tuổi làm các việc đó lại là phần nhiều hơn.

Trước hết nói về nhuộm tóc, thông thường người ta trẻ hoá mái đầu của mình bằng màu đen của người trẻ tuổi. Loại thuốc này thường có chất phénilen diamin para, tóc nhuộm màu đen và bền màu. Để cho tóc có màu sắc khác người ta cho thêm các chất phụ gồm rất nhiều loại. Về lợi ích của nhuộm tóc thì đã rất rõ ràng. Thanh niên trẻ với mái tóc có màu sắc khác thường làm cho họ có vẻ khác người và nổi bật lên trong đám đông. Với người có tuổi, điều hiển nhiên là với mái tóc mới che phủ đi sự phôi pha của thời gian thì người ta có cảm giác tự tin hơn và cũng cảm thấy yêu đời hơn. 

Tuy nhiên, do đây là một loại hoá chất cho nên một số người bị dị ứng với một trong các thành phần của thuốc nhuộm. Biểu hiện dị ứng có thể xuất hiện sớm ngay ngày hôm sau hoặc muộn hơn. Thông thường các vùng da tiếp xúc với chất nhuộm bị viêm đỏ, phù nề, có mụn nước, chảy nước và ngứa. Nặng hơn thì các vùng da lân cận và mặt cũng có biểu hiện tương tự, cả vùng mặt sưng to và đỏ rực. Nhiều người chỉ tiếp xúc với một lượng rất nhỏ thuốc nhuộm cũng bị phản ứng mạnh. 

Điều trị viêm da do tiếp xúc với thuốc nhuộm cần phải do bác sĩ chuyên khoa da liễu chỉ định và thường phải hàng tuần lễ mới có thể khỏi được. Đôi khi để lại di chứng viêm da mạn tính. Để có thể đề phòng viêm da tiếp xúc, ta có thể thử bằng cách bôi thử thuốc lên vùng da cẳng tay, theo dõi sau 1 ngày, nếu da bình thường thì có thể sử dụng được thuốc nhuộm tóc, nếu da nổi đỏ, ngứa thì không được dùng. Những người có cơ địa dị ứng như bị hen, chàm, sẩn ngứa, mày đay... thì cần phải thận trọng vì có nhiều khả năng bị dị ứng.

Hình ảnh cô gái Việt xưa với mái tóc dài óng ả, thướt tha dường như đã đi vào dĩ vãng. Ngày nay, nữ giới chăm sóc tóc của mình nhiều hơn trước đây. Người phụ nữ có thể đi làm đầu, cách đây vài thập kỷ nữ giới thường uốn cho mái tóc của mình xoăn, uốn làn sóng và có nhiều người giữ kiểu tóc của mình trong nhiều năm, thậm chí hàng chục năm, đến độ mà nhìn mái tóc từ xa đã có thể đoán là chính họ.

Ngày nay, xu hướng trái ngược lại, các quý cô, quý bà thay đổi mốt tóc của họ thường xuyên. Họ không uốn tóc xoăn tít như trước nữa mà lại ép cho tóc thẳng ra ôm trọn lấy đầu. Tuy nhiên, về nguyên lý cả hai việc này giống nhau. Có thể dùng nhiệt hoặc hoá chất để uốn tóc. Tác động vật lý hoặc hoá học có tác dụng làm cho cầu nối disulfur của tóc trở nên lỏng lẻo và tóc uốn theo dạng mới đúng với ý muốn của ta. Sau đó các cầu nối này được tái lập để giữ được hình dạng mới của tóc. Đây là một tác động rất thô bạo đối với sợi tóc, có khi vượt quá sức chịu đựng của sợi tóc làm cho chúng dễ bị giòn gãy. 

Khi đã định hình sợi tóc theo dáng vẻ mới, thường phải dùng hoá chất để ổn định chúng và bạn có mái tóc mới có thể bền vững được trong vòng 6 tháng. Bạn nên chọn một người thợ làm đầu lành nghề được đào tạo tốt và có nhiều kinh nghiệm. Sự hợp tác tốt giữa khách hàng và thợ làm đầu là nhân tố rất quan trọng quyết định sự thành công tạo ra mái tóc đẹp phù hợp với bạn. Trong việc này không phải là việc được hà tiện, cần phải chi xứng đáng cho mái tóc của bạn. 

Tuy nhiên, cũng như việc nhuộm tóc, uốn tóc hay ép tóc cũng có những tác hại khi chúng ta lạm dụng thái quá, nghĩa là thường xuyên thay đổi mốt làm tổn hại đến tóc và cũng có một số người bị dị ứng với các hoá chất trong thuốc làm đầu. Hơn nữa, bạn cũng cần biết rằng không được uốn tóc, ép tóc cùng lúc với nhuộm tóc vì không những có thể làm tổn hại đến sợi tóc mà còn làm hỏng màu sắc tóc của bạn. 

Trên tất cả sự chăm sóc tại chỗ mái tóc của bạn là hãy chăm sóc sức khoẻ bạn thật tốt, cơ thể khoẻ mạnh, tinh thần thoải mái là liều thuốc dưỡng tóc tốt nhất của chúng ta.