Bác sĩ từng điều trị cho T. kể: “Chị thương T. quá, em nó mới 25 tuổi, quê ở miền Trung, sau những ngày tháng sống cùng bạn trai, cô bé công nhân may này đã mang thai. Do không hiểu biết về sức khỏe sinh sản và chưa thể sinh con, T. đã đến nhà bảo sanh TP (TP.HCM) để nạo thai. Sau đó T. bị thủng tử cung mà không biết. Khi đi làm, cô bị ngất xỉu trong nhà máy ở Bình Dương. Khi đến nơi phá thai để khám lại, bác sĩ siêu âm chỉ nói T. bị u nang buồng trứng”.

Tan nát...

Phóng to

Nhiều bạn trẻ quyết định đến Bệnh viện Từ Dũ để phá thai cho an toàn - Ảnh: T.T.D.

Khi T. bị xỉu tại nhà trọ, các công nhân đã đưa T. vào cấp cứu tại Bệnh viện Từ Dũ trong tình trạng nghiêm trọng: bị thủng tử cung, viêm phúc mạc, nhiễm trùng huyết, suy đa cơ quan... Sau điều trị tích cực, các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ buộc lòng phải cắt bỏ tử cung để cứu cô.

May mắn hơn T., cô công nhân N.N.K.T., 19 tuổi, cũng vào Bệnh viện Từ Dũ cấp cứu trong tình trạng viêm phúc mạc, thủng tử cung sau khi bị tai biến do phá thai bên ngoài. Em L.T.H. (công nhân ở Bình Dương) bị thủng tử cung, băng huyết nặng ngay sau khi nạo thai ở một phòng khám tư nhân khu vực Bình Dương. Và nhiều công nhân khác cũng rơi vào hoàn cảnh thập tử nhất sinh...

Tiếp cận nhiều nữ công nhân tại các phòng khám chuyên nạo phá thai ở quận Thủ Đức, quận 12 (TP.HCM) và các phòng khám ở Bình Dương, Đồng Nai, chúng tôi thấy độ tuổi các em phá thai thường từ 18-25. Có em tỉnh bơ nói “em nạo ba lần rồi” hay “em uống thuốc phá thai nội khoa vài lần rồi, lần này thai lớn quá mới đi nạo”.

Tại Bệnh viện Từ Dũ, N.H.P., 26 tuổi, công nhân công ty may tại Khu công nghiệp Tân Bình, đau đớn kể cho chúng tôi nghe về việc không có con vì sau ba lần nạo hút thai từ năm 18 tuổi, P. bị nhiễm trùng viêm nhiễm tử cung. Dù đã chữa khỏi và kết hôn được bốn năm nhưng P. liên tục bị sẩy thai.

Tai biến dồn dập...

Mỗi năm Bệnh viện Từ Dũ tiếp nhận hàng trăm ca tai biến sau nạo phá thai từ các nơi khác chuyển về, trong đó số ca là nữ công nhân chiếm phần lớn.

Đa số các tai biến nhẹ thì chảy máu, sót nhau, sót thai, nặng thì thủng tử cung, viêm phúc mạc, xuất huyết nội, băng huyết, viêm tử cung sau nạo.

Các ca nặng bị nhiễm trùng huyết, vô sinh do nhiễm trùng, bị các di chứng có thai ngoài tử cung, vô kinh, các sang chấn tâm lý như bị tâm thần, trầm cảm... Nhiều ca ở bên ngoài hút đi hút lại đến bốn lần vẫn không hết thai phải đưa vào bệnh viện xử lý lại.

Bác sĩ Trần Hà Tỷ, trưởng khoa cấp cứu Bệnh viện phụ sản Hùng Vương, cho biết nhiều trường hợp tai biến do phá thai từ nơi khác chuyển vào bệnh viện trong trạng thái băng huyết nặng, thủng tử cung như trường hợp em T. phá thai ở một phòng khám đường Bà Hom, quận 6. Có ca bệnh viện phải cấp cứu vì phòng khám tư nhân đặt ống thông tiểu vào tử cung của một nữ công nhân và bơm nước vào tử cung cho cô này về để tự sẩy thai.

Sổ cấp cứu nhập viện của Bệnh viện Hùng Vương chỉ trong vài tháng ghi nhận hàng chục ca tai biến sau phá thai từ nơi khác về đây cấp cứu... đặc biệt có công nhân Đ.T.H. ở Biên Hòa, Đồng Nai bị nhiễm trùng huyết, nguy kịch tính mạng sau nạo thai 13 tuần không xử lý được phải chuyển về Bệnh viện Chợ Rẫy...

Một loại tai biến đang đứng đầu khác là nguy cơ tai biến chảy máu, băng huyết do phá thai bằng thuốc. Theo các bác sĩ chuyên về sức khỏe sinh sản, cần khuyến cáo việc phá thai nội khoa bừa bãi hiện nay gây tai biến chảy máu, băng huyết...

Về quá trình phá thai nội khoa, nhiều công nhân cứ tưởng phá thai bằng thuốc là rất đơn giản, chỉ cần uống thuốc nằm chờ ra huyết là xong. Thực tế muốn phá thai bằng thuốc thì bác sĩ chuyên khoa phụ sản phải thành thạo kỹ thuật phá thai bằng phương pháp ngoại khoa mới được thực hiện. TP.HCM, Đồng Nai và Bình Dương đã xuất hiện rất nhiều phòng mạch tự ý kê thuốc phá thai nội khoa cho công nhân uống sai quy định về tuần tuổi thai.

Bác sĩ Nguyễn Mạnh Hoàn - trưởng khoa sản 1 Bệnh viện Đồng Nai - cho biết: trước đây còn khống chế phá thai nội khoa 6 tuần nên ít xảy ra tai biến, nay cho phá thai nội khoa đến 9 tuần, tai biến do phá thai nội khoa ngày càng nhiều.

Trả lời chúng tôi về “vai trò chăm sóc sức khỏe sinh sản của Nhà nước đối với công nhân hiện nay”, bà Tô Thị Kim Hoa - phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, chi cục trưởng Chi cục Dân số kế hoạch hóa gia đình TP.HCM - nói: “Các nữ công nhân đang làm việc hiện nay tại các khu chế xuất - khu công nghiệp là 162.000 người. Chúng tôi có chương trình riêng cho công nhân. Cụ thể, tổ chức truyền thông tư vấn về sức khỏe sinh sản kế hoạch hóa gia đình trong năm 2010 cho 12.000 công nhân ở TP.HCM.

Phối hợp với Trung tâm lao động môi trường (Sở Y tế), Ban quản lý các khu công nghiệp - khu chế xuất, công đoàn các doanh nghiệp của khu công nghiệp, đưa các bác sĩ có chuyên môn đến nói chuyện, tổ chức truyền thông về sức khỏe sinh sản. Thời gian qua, chúng tôi đã thực hiện việc này tại hai khu công nghiệp Linh Trung (Thủ Đức) và Vĩnh Lộc (Bình Chánh). Tổ chức năm điểm khám và tư vấn miễn phí cho công nhân đặt tại các địa phương có đông công nhân như Bình Chánh, Thủ Đức, quận 3, 6, 8...".