Ngoài đề xuất cấp súng cho giáo viên, Tổng thống Donald Trump còn ủng hộ cấm các thiết bị độ súng bump stock - Ảnh: REUTERS

Người Mỹ xem ra không thể lựa chọn cách làm thứ hai, nếu biết rằng Hiệp hội Súng trường quốc gia Mỹ (NRA) là một tổ chức đầy quyền lực, và bản thân Tổng thống Donald Trump cũng là người ủng hộ sở hữu súng.

Giáo viên không muốn thành... xạ thủ

Cả ngày 22-2, Tổng thống Trump đã dành thời gian để bảo vệ ý tưởng trang bị súng cho giáo viên các trường học tại Mỹ. Theo người đứng đầu Nhà Trắng, đây là giải pháp để giáo viên bảo vệ trường học của mình, sau khi bang Florida và khu vực Nam California liên tiếp chứng kiến một vụ xả súng và một âm mưu xả súng bị ngăn chặn.

"Những kẻ này (nghi phạm xả súng) là bọn hèn nhát. Chúng sẽ không dám đi vào trường nếu 20% các giáo viên có súng, hoặc có thể là 10% hay 40% chẳng hạn. Và tôi đề nghị là nếu những giáo viên đó mang súng, họ sẽ được tiền bồi dưỡng... Họ sẽ thực lòng cảm thấy thoải mái khi mang theo súng mà thôi. Nhưng hãy cho họ một ít tiền bồi dưỡng" - Đài CNN dẫn lời ông Trump.

Đề xuất trên là nỗ lực mới nhất của ông Trump trong việc thuyết phục các bên đồng thuận về việc tăng cường vũ trang cho dân để chống lại những người có âm mưu xả súng, thay vì cấm dùng súng. Nhưng đề xuất dạng như vậy dĩ nhiên không dễ dàng. Người chống đối có cái lý của mình: "không lẽ các anh muốn cả nước Mỹ biến thành chiến trường?".

Randi Weingarten, người đứng đầu Liên đoàn các giáo viên Mỹ, đã phản đối đề xuất trên trong một tuyên bố thay mặt cho các giáo viên như sau: "Chúng tôi muốn dạy học. Chúng tôi không muốn được vũ trang, và sẽ không bao giờ đủ chuyên môn cần thiết để trở thành những xạ thủ; không kiểu đào tạo nào có thể biến giáo viên trở thành người đối đầu được với một khẩu AR-15 cả".

Nhưng thử lắng nghe bên ủng hộ dùng súng, nhiều người cũng sẽ thấy... có lý. Để giúp giáo viên được trang bị vũ khí chống lại những tay súng máu lạnh, Nhà Trắng đang đề xuất kế hoạch tổng thể bao gồm việc trang bị, đào tạo và tặng thưởng một số tiền nhất định cho người cầm súng. Kế hoạch có thể tốn ngân sách không ít, nhưng phó thư ký báo chí Nhà Trắng Raj Shah nói câu ngắn gọn và có vẻ thuyết phục: "Các anh nghĩ rằng số tiền như thế là quá nhiều để bảo vệ sự an toàn của trường học hay sao?".

Nhượng bộ, không thể cấm

Thực tế việc cấm hoặc hạn chế súng ống là hướng đi mà cựu tổng thống Barack Obama bên Đảng Dân chủ từng cố gắng nhưng không thể thuyết phục được Quốc hội. Với việc ông Trump bên Đảng Cộng hòa đang nắm quyền, việc ngăn dùng súng lại càng khó hơn.

Trong các diễn biến vừa qua, có thể thấy quan điểm của chính quyền ông Trump đã rõ ràng hơn: họ có thể nhượng bộ về kiểm soát súng ống, nhưng việc cấm hoặc hạn chế bán súng - sở hữu súng thì không.

Đêm 22-2 (giờ Mỹ), Tổng thống Trump cho biết ông ủng hộ việc cấm người dưới 21 tuổi mua các loại vũ khí bán tự động. Đây dẫu sao cũng đã là động thái đi ngược lại với NRA, và chứng tỏ Nhà Trắng không thể ngó lơ sự kiện Nikolas Cruz, một thanh niên 19 tuổi, đã xả súng tại trường học ở Parkland, bang Florida làm chết 17 người hôm 14-2.

Ông Trump cũng đưa ra nhiều đề xuất thắt chặt việc sở hữu súng, như tuyên bố cấm bán các loại thiết bị độ súng bump stock, nhằm không cho phép biến súng bán tự động thành súng tự động. Ngoài ra, khi không đề cập tới việc cấm sở hữu súng, ông Trump kêu gọi thắt chặt kiểm tra cá nhân người mua/sở hữu súng, đặc biệt là sức khỏe tâm thần.