Bộ xương người gồm có 206 xương, chia thành 2 phần chính là xương trục (80 cái) và xương chi (126 cái), nối nhau ở đai vai và đai chậu tạo thành một bộ xương hoàn chỉnh. Xương cũng thường gặp những vấn đề bệnh tật như loãng xương, gai cột sống, thoát vị đĩa đệm…

Loãng xương

Có thể nói loãng xương là bệnh gắn liền với tuổi tác. Tuổi càng cao thì nguy cơ bị loãng xương càng lớn, vì trong quá trình sống can xi trong xương đã bị hao mòn hoặc thiếu hụt nguồn cung cấp để bồi đắp bởi nhiều lý do khác nhau.

Hàng ngày, cơ thể cần khoảng 1.000mg can xi, chủ yếu được cung cấp từ thức ăn, tuy nhiên không phải ai cũng hấp thụ được do các bệnh lý ở đường ruột. Phụ nữ độ tuổi mãn kinh, những người dùng kéo dài các thuốc thuộc nhóm Corticoide (Dexamethasone, Prednisolone…) hoặc thiếu vận động ngoài trời cũng đều dễ bị loãng xương.

Loãng xương diễn ra từ từ, thầm lặng và kéo dài trong nhiều năm nên nhiều người thường không biết. Để phòng ngừa bệnh loãng xương chúng ta cần phải cung cấp nguồn thức ăn giàu canxi cho cơ thể (như tôm, cua, cá, nghêu, sò, ốc, hến, sữa, rau dền, rau ngót, đậu nành…), có những hoạt động ngoài trời nắng để cơ thể hấp thu vitamin D cần thiết cho quá trình hấp thu và chuyển hoá canxi.

Gai cột sống

Gai cột sống là tình trạng cột sống bị thoái hóa. Các nguyên nhân gây ra bệnh bao gồm: viêm khớp cột sống mạn tính, sự lắng đọng calcium ở các dây chằng hay gân do rối loạn chuyển hóa của cơ thể và di chứng của một chấn thương trong quá khứ. Các biểu hiện thường gặp ở gai cột sống nói chung là đau lưng, đau vai và bị tê tay hoặc chân.

Điều trị thường dùng các loại thuốc giảm đau kết hợp với vật lý trị liệu (xoa bóp, day ấn huyệt, chiếu đèn…), tập thể dục, chơi các môn thể thao nhẹ nhàng phù hợp như bơi lội, tập aerobic, yoga, ngồi thiền, đi bộ… Người bệnh nên tránh các công việc nặng như khiêng vác các vật có trọng lượng lớn.

Ngoài ra, cần lưu ý chế độ ăn nhằm tránh tình trạng tăng cân quá mức hay béo phì gây gia tăng áp lực lên cột sống qua việc hạn chế ăn nhiều chất béo, nhất là mỡ động vật; cần tăng cường ăn nhiều rau xanh và trái cây.

Thoát vị đĩa đệm

Đĩa đệm là một cấu trúc có tính đàn hồi nằm giữa hai đốt sống, giúp cột sống hoạt động linh hoạt. Các biểu hiện của bệnh thường thấy là: đau từ từ do thoái hóa đĩa đệm hoặc đau đột ngột vùng thắt lưng hông sau chấn thương, sau khiêng vác nặng hoặc sau vận động sai lệch cột sống. Cơn đau tăng khi ho, hắt hơi, vận động, đứng ngồi lâu. Người bệnh có thể đi nghiêng người về một bên do vẹo cột sống thắt lưng.

Nói chung, trên 90% bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm đều được điều trị bảo tồn bằng nội khoa và tập phục hồi chức năng. Để phòng bệnh, phải thường xuyên tham gia các hoạt động thể dục thể thao rèn luyện sức bền của cơ thể. Không khiêng vác quá nặng, đứng ngồi đúng tư thế và không nhấc một vật quá nặng trong tư thế nghiêng cột sống.

Viêm cột sống dính khớp

Viêm cột sống dính khớp xảy ra chủ yếu ở nam giới trẻ tuổi. Ban đầu bệnh tiến triển âm thầm, sau đó lộ rõ dần, diễn biến kéo dài gây ra sự tổn thương xương cột sống và các khớp chi dưới. Cuối cùng là sự biến dạng và dính khớp, gây nhiều đau đớn và cử động rất khó khăn. Hiện vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây bệnh, tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy bệnh có liên quan đến yếu tố gia đình, tình trạng chấn thương, nhiễm khuẩn và nhất là liên quan đến một loại kháng nguyên có tên kháng nguyên hòa hợp tổ chức (HLAB 27).

Các nhà chuyên môn khuyên rằng nam giới tuổi từ 15-30, nếu có các biểu hiện đau lưng, đau khớp háng, sưng đau khớp gối, khớp cổ chân nên đến khám xác định tại bệnh viện có chuyên khoa cơ xương khớp để được chẩn đoán và điều trị sớm, hạn chế các biến chứng do bệnh gây ra.

Nhuyễn xương

Bệnh nhuyễn xương chỉ xảy ra ở trẻ nhỏ, thường do thiếu vitamin D2, D3 làm xương bị biến dạng. Điều trị bệnh thường chỉ dùng thuốc uống và cho trẻ ăn nhiều trái cây, rau quả và nhất là các loại thực phẩm giàu Calcium như sữa, yaourt, phomat…

5 cách hạn chế sự đau lưng

1.Ăn nhiều rau: Trong rau có nhiều vitamin K giúp tích lũy Canxi làm tăng độ chắc cho bộ khung xương nói chung và cho cột sống nói riêng qua việc gia tăng mật độ của các tế bào tủy xương.

2. Ngồi đúng cách: Ngồi đúng tư thế và không ngồi 1 chỗ quá lâu. Ngồi ghế tựa lưng có nệm tốt hơn không nệm hoặc ghế đẩu.

3. Ngủ đúng cách: Giường ngủ có nệm sẽ giúp hạn chế đau lưng hơn loại giường cứng. Tư thể ngủ tốt nhất là nằm ngửa, đầu không được gối cao quá. Nếu có thói quen nằm ngủ trong tư thế nghiêng thì lưu ý không nên để vai bị gập cong (do gối đầu cao).

4. Hạn chế mang vác nặng và sai tư thế: Việc mang vác sai tư thế hoặc quá nặng (vượt quá 10% trọng lượng cơ thể) sẽ mang lại những điều bất lợi cho cột sống, làm cho hệ thống đĩa đệm của cột sống bị thương tổn. Trong tình huống phải mang vác nặng cần đúng tư thế và không nên ráng sức quá mức, đổi vai liên tục để chia đều sự chịu đựng này và nghỉ ngơi phù hợp.

5. Rèn luyện sức khỏe: Việc rèn thể lực thường xuyên sẽ tạo được một “tổ hợp” cơ lưng, bụng, ngực chắc khỏe, giúp tránh được các nguy cơ gây thoái hóa cột sống lưng. Có một bài tập đơn giản mang lại hiệu quả cao như sau: nằm ngửa trên một mặt phẳng, chống chân và gập gối. Thực hiện động tác nâng mông lên xuống. Rồi gập bụng sao cho các bó cơ lưng và bụng được luyện tập sự đàn hồi. Sự luyện tập một thời gian dài sẽ giúp chúng chắc khỏe hơn.