Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc viếng ông Hai Nghĩa tại nhà riêng - Ảnh: PHÚ THỌ

Khi ấy bác tham dự Đại hội Đảng bộ cơ quan Ban Nội chính trung ương với trách nhiệm một đảng viên và nhận huy hiệu 55 năm tuổi Đảng.

Chúng tôi không chỉ cảm nhận rất rõ ở bác toát lên nhân cách của một người lãnh đạo giản dị, liêm khiết, quyết liệt đầy chất Nam Bộ mà còn học được nhiều điều bổ ích trong cuộc sống và công tác.

Gặp nhau lần này biết lần sau...

Mời bác ra dự đại hội nhưng mọi người không nghĩ bác ra được vì biết lúc này sức khỏe bác yếu lắm rồi. Vậy mà bác lại cố gắng ra với cơ quan cũ, với anh em, đồng chí một thời gắn bó đầy nghĩa tình. Bác tâm sự rất chân thành: "... tôi cố gắng hết mình để đi vì biết kỳ này gặp các đồng chí, kỳ sau có còn được gặp hay không...".

Nghỉ hưu đã lâu nhưng bác Hai còn nhớ rõ họ tên nhiều anh em và nhiều kỷ niệm rất đỗi đời thường trong quá trình công tác ở Ban Nội chính trung ương.

Một trong những câu chuyện rất "thấm" ngày hôm ấy là bác Hai đề xuất muốn ra được nghị quyết phải vào ngủ trong trại giam để hiểu hiện trạng đầy đủ.

Từ đó, một trong những dấu ấn quan trọng khi nhắc đến bác Hai Nghĩa ai cũng đề cập đến là sự chỉ đạo nghiên cứu, xây dựng, tham mưu Bộ Chính trị ban hành nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 2-1-2002 "về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới".

Ngày nay cơ sở vật chất cho các cơ quan tư pháp tuy vẫn còn khó khăn nhưng nó đã đỡ hơn trước đây rất nhiều, nghe những lời phát biểu, tâm sự của bác Hai, thế hệ cán bộ chúng tôi hôm nay mới thấm thía bài học muốn làm tốt công tác tham mưu phải luôn trăn trở, sâu sát thực tiễn, tìm hiểu đến tận "ngọn nguồn" vấn đề, nhất là những vấn đề "thời sự, nóng bỏng".

Phó thủ tướng Trương Vĩnh Trọng - chủ tịch Ủy ban Quốc gia phòng chống AIDS và phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm , cùng đại diện lãnh đạo các bộ ngành trung ương, lãnh đạo TP.HCM đã đến thăm cơ sở điều trị Methadone ở quận 8, TP.HCM - Ảnh: MINH ĐỨC

Có nghị quyết rồi phải hành động cụ thể

Cùng với việc tham mưu ban hành nghị quyết, bác Hai Nghĩa cũng đặc biệt quan tâm đến việc triển khai thực hiện, nếu không thì nghị quyết dù hay đến mấy cũng chỉ là "nửa vời". Sau khi tham mưu Bộ Chính trị ban hành nghị quyết, bác Hai đã "thức hằng đêm trời để soạn giáo án" và trực tiếp truyền đạt, triển khai thực hiện.

Bác Hai nói rằng việc "đóng góp, sửa văn bản này kia hay lên là cần thiết", nhưng "sửa văn bản không là chưa được, mà phải có những hành động cụ thể, phải xắn tay áo vô, không phải đứng ở ngoài".

Làm tốt những điều như bác Hai trăn trở chắc chắn sẽ giải quyết được vấn đề mà lãnh đạo Đảng, Nhà nước hiện nay đã nhiều lần nhấn mạnh: thể chế, chính sách, pháp luật không thiếu, vấn đề còn lại là phải quyết liệt hành động.

Cán bộ đi cơ sở không chỉ "đi không về rồi"

Là cán bộ trưởng thành từ cơ sở, bác Hai Nghĩa rất am hiểu và quan tâm đến nhiệm vụ của cán bộ đi cơ sở.

Theo lời bác Hai, cán bộ phụ trách, theo dõi địa bàn phải thường xuyên đi xuống địa phương, cơ sở nhưng không chỉ "đi không về rồi", từ đó kịp thời hướng dẫn, giúp địa phương giải quyết hoặc tham mưu, đề xuất lãnh đạo chỉ đạo xử lý.

Việc nắm tình hình địa bàn và hướng dẫn tham mưu chỉ đạo xử lý phải hết sức công tâm, khách quan, cẩn trọng, toàn diện, "nếu không các cơ quan địa phương xử tầm bậy..., người ngay mắc nạn, kẻ xu nịnh được nhờ" - bác Hai nhấn mạnh.

Chiều 28-6-2006, sau khi được QH phê chuẩn vào chức danh phó thủ tướng, ông Trương Vĩnh Trọng đã dành cho báo giới một cuộc phỏng vấn - Ảnh: VIỆT DŨNG

Phòng chống tham nhũng: "Đánh một điểm khuấy động toàn diện"

Bác Hai Nghĩa cho rằng chống tham nhũng "không phải đánh tràn lan", mà "phải có trọng điểm", quan trọng là "phải có những vố mạnh", "lựa chọn những quả đấm" để "đánh một điểm mà khuấy động toàn diện", "phải đánh một vố knock-out" để tham nhũng "không thể ngóc đầu lên được", phải "chặn đầu, chặn đuôi" như đánh bắt lươn ở miền Nam vậy.

Không chỉ xử lý tham nhũng, mà còn phải xử lý nghiêm cả những người chống tham nhũng nếu tiêu cực, vi phạm, không làm tròn trách nhiệm.

Chống tham nhũng là quan trọng nhưng bác Hai Nghĩa cho rằng phòng ngừa tham nhũng mới là vấn đề cơ bản, "không phải bắt nhiều, xử nhiều là hay", "không phải đưa ra xét xử 300 hay 500 vụ án mà khen hết đâu, số liệu không nói lên điều gì".

Theo bác Hai Nghĩa, "ai cũng ghét tham nhũng" nên phải biết dựa vào điểm này để huy động lực lượng, sự tham gia của cán bộ, đảng viên, nhân dân, cả hệ thống chính trị và toàn xã hội phòng chống tham nhũng. Cùng với đó phải tập trung phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng xã hội lành mạnh để "tham nhũng bớt đi".

Đặc biệt là phải coi trọng, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý và các lĩnh vực của đời sống xã hội để phòng ngừa, giảm tiêu cực, tham nhũng.

“Hai Nghĩa đi, tôi mất một người bạn quý mến”

TTO - Hay tin ông Trương Vĩnh Trọng - nguyên Phó thủ tướng Chính phủ - mất, hai ngày qua hàng ngàn lượt người trong và ngoài tỉnh đã đến viếng, mong được nhìn mặt anh Hai Nghĩa lần cuối.