Gói bánh chưng, bánh tét là một tập tục truyền thống của Tết Nguyên đán - Ảnh: Hoàng Minh Hóa

Dù qua thời gian, nhiều nghi lễ truyền thống có bị mai một, thì Tết Nguyên đán vẫn khẳng định giá trị truyền thống đặc biệt hiển nhiên với người Việt.

Truyền thống Tết Việt

Trong tâm thức của mỗi người dân Việt Nam, Tết Nguyên đán luôn là khoảng thời gian được háo hức trông đợi nhất. Không chỉ là một phong tục tập quán mang đậm sắc màu giá trị văn hóa, Tết cổ truyền còn mang ý nghĩa vô cùng thiêng liêng, như một cuộc hành hương tìm về cội nguồn đối với mỗi gia đình.

Phong vị Tết cổ truyền gói trọn trong câu đối dân gian:

"Thịt mỡ dưa hành, câu đối đỏ

Cây nêu tràng pháo, bánh chưng xanh"

Tết ngày xưa ẩn trong mùi khói từ góc bếp củi luộc bánh chưng, trong cái mùi thoang thoảng của hạt nếp quyện với thịt mỡ dưới những lớp lá dong của đêm 28, 29 tháng Chạp. Xếp bên cạnh những cặp bánh chưng thờ tổ tiên, biếu tặng ông bà, người lớn cũng mang đến cho lũ trẻ sự háo hức khi gói những chiếc bánh tí hon dành riêng cho mỗi đứa.

Thế rồi sáng 30, tung tăng cùng mẹ đi phiên chợ Tết sắm sửa, chuẩn bị cho mâm cỗ những ngày năm mới. Đôi câu đối đỏ cùng tràng pháo treo trước nhà báo hiệu cho thời khắc chuyển giao đầy rộn ràng đã tới bên thềm nhà.

Chuẩn bị Tết chộn rộn là thế, ba ngày "Tết cha - Tết mẹ - Tết thầy" cũng mong ngóng nào áo dài xúng xính, nào chúc nhau năm mới an khang. Lũ trẻ chờ đợi những phong lì xì đỏ, những món kẹo ngọt, ô mai. Mẹ thì mong chờ được bày biện những chén đĩa mới tinh đón khách tới chơi nhà. Tết ngày xưa cứ khiến lòng người nôn nao đợi chờ như vậy đó.

Thế rồi công việc bận rộn, đời sống ngày một hối hả, dường như Tết Việt đang dần mất đi hương vị đậm đà, ấm áp của ngày xưa và trở nên nhạt nhòa bản sắc.

"Bên cạnh Tết nguyên đán, Tết Tây và Giáng sinh cũng ngày càng được chú trọng hơn. Việc sắm Tết của dân thành thị không còn khác ngày thường là mấy" - GS, TSKH Trần Ngọc Thêm chia sẻ cảm nhận về Tết kiểu hiện đại ngày nay.

Ảnh hưởng của quá trình hội nhập, toàn cầu hóa cuốn người ta theo guồng quay của văn hóa phương Tây. Nhiều gia đình nhất là những nơi thành thị không còn giữ được nguyên vẹn những phong tục cổ truyền khi mà mọi thứ đều có thể được mua sẵn, chỉ mất một chút thời gian là xong.

Muốn bánh chưng có bánh chưng, muốn dưa hành có dưa hành, tội gì nhọc công hì hụi trông nồi bánh cả đêm trời. Đặt người làm bánh mang đến tận nhà hoặc ra siêu thị mua là có hết. 

Rồi ba ngày chúc Tết năm mới không còn là vấn đề quan trọng khi những chuyến du lịch xa xôi, những lịch trình vui vẻ cùng bè bạn đã được lên kế hoạch từ rất sớm.

ietnam Airlines có nhiều chuyến bay chở khách về quê nhà đón Tết Nguyên đán - Ảnh: VNA

Không gian văn hóa cho mọi người

Dù trong tâm thức, mỗi người dân Việt Nam hiện đại đều hiểu được rằng sẽ thật khó khăn để có thể giữ lại được đúng cái phong vị ngày Tết xưa, nhưng ta vẫn luôn trân trọng những cảm xúc đẹp đẽ với hương vị Tết quen thuộc, bình dị mà thiêng liêng của Tết cổ truyền Việt Nam. Trong sâu thẳm mỗi người vẫn luôn mong ngóng được chìm trong không khí truyền thống ấy mỗi dịp Tết đến Xuân về.

Và rồi giữa guồng sống tấp nập, người ta bỗng lại có thể dễ dàng tìm về không khí của những ngày Tết xưa ngay giữa lòng Thủ đô hối hả này. Một không gian đậm màu sắc rực rỡ của Tết cổ truyền đang được âm thầm dựng nên tại vườn hoa Lý Thái Tổ.

Nằm trong khuôn khổ chuỗi sự kiện "Cất cánh Mùa Xuân" do Vietnam Airlines và Jetstar Pacific chung tay tổ chức, sự kiện "Không gian Văn hóa" là hoạt động thường xuyên được tổ chức 2 tháng/lần. Lần đầu tiên diễn ra vào ngày 27 và 28-1 tại vườn hoa Lý Thái Tổ, Hà Nội trước thềm Tết cổ truyền Mậu Tuất.

Với những hoạt động trải nghiệm văn hóa truyền thống, cùng phối cảnh tái hiện lại các làng nghề thủ công mỹ nghệ cổ truyền, sự kiện sẽ không chỉ là điểm đến để người dân Thủ đô "thả mình" trong phong vị Tết cổ truyền ngày xưa, mà còn là nơi để mỗi du khách đến với Thủ đô được hòa trong không khí náo nức cùng những nét đẹp truyền thống của người dân Việt Nam.

Hơn cả một sự kiện đặc biệt dành cho mùa Lễ Tết, "Không gian Văn hóa" như một lời cầu chúc cho sự khởi đầu, một năm mới an lành, hạnh phúc mà hai Hãng hàng không dành đến tất cả người dân Thủ đô.

Sự kiện cũng khẳng định nỗ lực của Vietnam Airlines và Jetstar Pacific vừa phát triển nhanh chóng để khẳng định vai trò, vị thế trong ngành Hàng không vừa luôn đồng hành cùng cộng đồng để gìn giữ, phát huy những nét đẹp văn hóa dân tộc.