Với công suất tiếp nhận đến 85% lượng container hàng hóa tại khu vực TP.HCM và các tỉnh phía Nam, cảng Cát Lái hiện đang là cảng biển lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên trong khoảng gần một tháng trở lại đây, bến cảng này đang xảy ra tình trạng quá tải khi lượng container “nằm” tại cảng tăng khoảng 30% so với thời điểm trước.

Theo nhận định của đơn vị trực tiếp quản lý và khai thác cảng Cát Lái, nguyên nhân xảy ra tình trạng ứ đọng hàng hóa tại Cát Lái một phần là do sản lượng, kim ngạch xuất nhập khẩu của TP.HCM tăng, dẫn đến khối lượng hàng hóa tại các cảng biển trên địa bàn thành phố (trong đó có cảng Cát Lái) cũng tăng theo.

Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm 2014, sản lượng container thông qua các cảng biển tại TP.HCM tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Chỉ tính riêng tại Cát Lái, khối lượng hàng hóa cũng đã tăng hơn 12% so với cùng kỳ năm 2013. Đáng chú ý là trong khi khối lượng hàng hóa tập trung tại cảng Cát Lái tiếp tục gia tăng thì bến cảng này vẫn đang phải tiếp nhận thêm khoảng 60% lượng container từ khu vực Cái Mép được chuyển về đây để làm thủ tục.

Ngoài ra, tình trạng tồn đọng hàng hóa tại Cát Lái còn do một số nguyên nhân khách quan khác, như việc ùn tắc kéo dài tại một số bến cảng nước ngoài; việc nhiều hãng vận tải biển thay thế tàu nhỏ bằng tàu có tải trọng lớn để khai thác hàng hóa; tuyến đường giao thông chính dẫn vào cảng Cát Lái đang trong giai đoạn thi công… Tình trạng ùn tắc hàng hóa tại cảng Cát Lái không những ảnh hưởng đến năng suất hoạt động của bến cảng, mà còn tác động đến tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp xuất nhập tại khu vực TP.HCM.

Theo phản ánh từ phía các doanh nghiệp, việc hàng hóa phải nằm tại bến cảng trong thời gian dài khiến họ mất thêm nhiều thời gian để làm các thủ tục hải quan, đồng thời phát sinh thêm nhiều chi phí khác, như phí lưu kho, vận chuyển… Một số doanh nghiệp thậm chí còn phải đối mặt với nguy cơ hủy bỏ hợp đồng vì giao hàng không đúng tiến độ do container bị tồn đọng.

Để khắc phục tình trạng ùn tắc hàng hóa tại cảng Cát Lái, Cục Hải quan TPHCM và đơn vị trực tiếp quản lý và khai thác cảng Cát Lái đưa ra nhiều giải pháp. Cụ thể, làm việc với lãnh đạo các cảng ở Vũng Tàu và chuyển một số chuyến tàu sang cập các cảng đó xuống hàng nhập; chuyển hết container rỗng ra khu vực ngoài cảng, tận dụng tối đa khoảng trống để hạ container hàng; kết hợp nhập, xuất tàu cùng lúc trong các thời điểm bãi quá tải nặng.

Về giải pháp kỹ thuật, triển khai đầu tư thêm 4 cẩu bờ, 6 cẩu bãi và mở rộng thêm diện tích bãi ở cảng Cát Lái. Đồng thời đẩy nhanh thi công và mua sắm thiết bị để khẩn trương đưa cảng Hiệp Phước, kết hợp đưa cảng Phú Hữu - Bến Nghé vào khai thác, giảm tải cho cảng Cát Lái trong thời gian tới.

Về phía cơ quan Hải quan, đại diện Cục Hải quan TP.HCM cho hay, để giải tỏa lượng hàng ở cảng Cát Lái, Cục Hải quan TP.HCM sẽ triển khai ngay 2 hướng: những tàu có cảng đến là Cát Lái sẽ đưa hàng về các cảng khác thuộc thành phố để "chia lửa" và giảm áp lực cho cảng này; những container đưa về cảng Cái Mép sẽ chuyển lên một số cảng tại TP.HCM.

Nguồn: Cổng thông tin điện tử Chính phủ