Nếu một cuộc tái đấu diễn ra ngay lúc này, khả năng ông Trump đắc cử khá cao. Khảo sát của Đài CNN hôm 7-11 cho thấy ông Trump sẽ thắng ông Biden trong một màn tái đấu giả định với tỉ lệ chênh lệch 4 điểm phần trăm (49% - 45%).

Trump "đúng" một cách ngỡ ngàng

Ngày 28-10-2020, Viện Brookings (Mỹ) đăng bài bình luận có tựa đề "Một cuộc bầu cử quan trọng cho Ukraine". Nhà nghiên cứu Steven Pifer hoài nghi về tương lai của Ukraine nếu ông Trump đắc cử, và ngược lại khẳng định nếu ông Biden được bầu, nước Mỹ "sẽ có một tổng thống hiểu được lợi ích của Mỹ đối với một Ukraine thành công", và sẽ là "kiểu bạn mà người Ukraine cần, vừa ủng hộ nhưng cũng sẵn sàng gây áp lực cho lãnh đạo Ukraine tiến hành các cải cách cần thiết".

Quả đúng như vậy. Tổng thống Mỹ Biden duy trì sự ủng hộ mạnh mẽ cho Ukraine, bao gồm gói viện trợ hơn 60 tỉ USD đang mắc kẹt tại Quốc hội, song song với yêu cầu cải cách. Nhưng ông Pifer, cũng như nhiều học giả khác, không đề cập tới những bất định cũng như khả năng xử lý bất ổn. Hiện nay xung đột Ukraine - Nga và Israel - Hamas là hai trong số những diễn biến thiết lập lại cán cân Trump - Biden.

Báo chí Mỹ và phương Tây xem ông Trump như một trục đối kháng. Nhà Trắng lên tiếng ủng hộ Ukraine, truyền thông xoáy vào bất đồng của ông Trump với Kiev cũng như thái độ bị đánh giá là tôn trọng quá mức của ông Trump với Tổng thống Nga Putin.

Nhà Trắng ủng hộ Israel, truyền thông chỉ trích ông Trump vì vừa khen Hamas "thông minh" vừa chỉ trích Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Nhìn chung ông Trump bị mô tả như một người không ủng hộ Ukraine và Israel. Nhưng vấn đề ở chỗ ông Trump lại không đơn độc.

Căng thẳng chính trường và áp lực trong xã hội Mỹ gia tăng quanh chuyện tiếp tục chi tiền ủng hộ Ukraine, giữa lúc "tâm lý mệt mỏi vì chiến tranh" ngày càng trầm trọng đối với cuộc xung đột đang kéo dài hơn một năm rưỡi này. Việc Mỹ ủng hộ Israel tấn công Dải Gaza, với nguy cơ khủng hoảng nhân đạo, cũng khiến Washington gặp nhiều sức ép quốc tế.

Tương tự, các "đối tượng" bị ông Trump chỉ trích thực tế cũng đang gánh áp lực dư luận rất lớn. Ví dụ những lời kêu gọi ông Netanyahu từ chức đang ngày một mạnh mẽ hơn trong vụ xung đột với Hamas.

Và khi chiến sự ở Dải Gaza biến thành thảm kịch, Israel và một số luồng ý kiến khác kêu gọi Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres từ chức. Việc Liên Hiệp Quốc bị chê bai như một tổ chức hoạt động không hiệu quả không phải chuyện lạ, vì trước đây đó là những lời ông Trump từng nói.

Thế giới thay đổi nếu ông Trump thắng

Những biến cố trên đang tạo áp lực lên chính quyền Tổng thống Biden, và dẫn tới thực tế rằng ông đang sụt giảm tỉ lệ ủng hộ đáng kể. Theo khảo sát Reuters/Ipsos công bố ngày 7-11, tỉ lệ người tán thành công việc tổng thống của ông Biden đang giảm xuống còn 39% - mức thấp nhất kể từ tháng 4 qua.

Đây là tín hiệu tiêu cực cho tham vọng giữ ghế Nhà Trắng của ông Biden. Các khảo sát khác tập trung vào cuộc bầu cử 2024 cũng cho kết quả tương tự. Số liệu của CNN nêu trên cho thấy ông Biden bị ông Trump dẫn trước, và thực tế đương kim tổng thống Mỹ đang yếu thế hơn cách đây 3 năm trong tâm trí nhiều nhóm cử tri khác nhau.

Trước đó, một thăm dò của báo New York Times và Đại học Siena (New York) cho thấy trong số sáu bang "chiến địa" - những bang có ảnh hưởng quyết định tới cuộc đua vào Nhà Trắng, ông Biden chỉ còn dẫn trước ở Wisconsin và đang bị ông Trump dẫn trước ở Arizona, Georgia, Michigan, Nevada và Pennsylvania.

Báo chí dòng chính ở Mỹ và phương Tây đầu tuần này đã dành sự tập trung đáng kể cho kết quả khảo sát. Bất kể còn tận một năm nữa mới đến ngày bầu cử, tờ Financial Times đã bắt đầu hình dung rằng thế giới sẽ thay đổi nếu ông Trump thắng. Nếu cuộc cạnh tranh với Trung Quốc sẽ ít thay đổi về cơ bản thì kịch bản ông Trump đứng đầu Nhà Trắng hứa hẹn mang tới nhiều bước ngoặt cho tình hình Ukraine và Israel.

Có thể nhiều đảng viên Cộng hòa không thoải mái với việc ông Trump tỏ ra hòa nhã với ông Putin trong các phát biểu công khai, nhưng thực tế cũng như ông Trump, Đảng Cộng hòa có quan điểm cứng rắn về việc viện trợ cho Ukraine.

Mới đây, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã mượn cuộc trò chuyện với Đài NBC để gửi "lời mời" ông Trump tới thăm Ukraine và cho rằng ông Trump sẽ không thể giải quyết cuộc xung đột Ukraine - Nga. Tuy vậy sau đó ông Trump đã "từ chối" với lý do không muốn xung đột lợi ích, vì hiện nay chính quyền ông Biden đang xử lý vấn đề Ukraine.

Ông Trump từ chối thăm Ukraine theo lời mời của ông Zelensky

Từ chối lời mời đến Ukraine của Tổng thống Volodymyr Zelensky, cựu tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng thời điểm này "không phù hợp" cũng như lo ngại xung đột lợi ích với chính quyền đương nhiệm.