Công an lấy lời khai của các đối tượng tàng trữ và sử dụng thuốc lắc, ma túy đá ở khu Trung Sơn (huyện Bình Chánh, TP.HCM) - Ảnh: Mạnh Linh

Ngoài cần sa, heroin, thuốc lắc thì ma túy đá được sử dụng nhiều nhất.

Buổi công bố những kết quả ban đầu của khảo sát diện rộng đầu tiên ở VN trên nhóm thanh thiếu niên sử dụng heroin, cần sa, ma túy đá và thuốc lắc do Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến phát triển cộng đồng (SCDI) tổ chức hôm 10-3.

Kết quả cho thấy tuổi của thanh thiếu niên bắt đầu sử dụng ma túy ở ba thành phố Hà Nội, TP.HCM và Hải Phòng rất trẻ: trung bình 16,4 - 17,3 tuổi.

Từ ma túy, đặc biệt là “hàng đá”, không ít thanh thiếu niên có xu hướng quan hệ tình dục tập thể và tỉ lệ nhiễm HIV trong nhóm thanh thiếu niên 16-24 tuổi là cao.

Nỗi lo mang tên “hàng đá”

“Chúng tôi tiếp xúc với một bạn trẻ 19 tuổi ở Hà Nội. Bạn ấy đã sử dụng ma túy trong 6 năm và thời điểm chúng tôi gặp thì chính bạn ấy cũng biết sức khỏe mình quá bết. Bạn ấy chưa bao giờ được tiếp cận với dịch vụ can thiệp giảm hại dù rất mong muốn.

Ngay tại Hà Nội là nơi có nhiều điều kiện nhưng bạn trẻ vẫn không nhận được sự hỗ trợ trong khi bạn ấy rất mong muốn, kể cả sự hỗ trợ từ gia đình” - Nguyễn Thùy Linh, quản lý chương trình trẻ em và thanh thiếu niên của SCDI, cho biết.

Theo Linh, đây chính là một trong những điều đã thôi thúc SCDI và các nhóm cộng đồng thúc đẩy nghiên cứu này.

Theo bà Khuất Thị Hải Oanh - giám đốc SCDI, trong số trên 580 bạn trẻ được khảo sát, tỉ lệ có sử dụng ma túy đá lên tới 37-53%. Có nơi các em sử dụng thường xuyên khoảng 17% và tại TP.HCM có đến gần 8% các em dùng ma túy đá vài lần một ngày.

Gần 34% bạn trẻ dùng ma túy đá ở TP.HCM là dùng một mình, theo bà Oanh, chứng tỏ các bạn đã bị lệ thuộc vào ma túy đá.

Khảo sát cho thấy ma túy đá dẫn đến hàng loạt hành vi không an toàn: 3-8,5% các em có quan hệ tình dục tập thể.

Riêng tại TP.HCM có trên 22% các em có quan hệ tình dục đồng giới và tỉ lệ đáng kể trong đó không dùng bao cao su; 10-16% các em từng đổi sex lấy ma túy và tiền.

Tính chung có đến trên 50% các bạn trẻ có từ 2 bạn tình và không sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.

Cũng theo khảo sát, có 6,3% các bạn trẻ đã nhiễm HIV, 9,4% nhiễm viêm gan siêu vi C, đặc biệt ở TP.HCM tỉ lệ HIV dương tính trong nhóm 16-24 tuổi sử dụng ma túy được khảo sát lên tới xấp xỉ 12%.

Công an bắt giữ một đối tượng chơi ma túy đá đập phá nhà dân trên đường Tân Kỳ Tân Quý (P.15, Q.Tân Bình, TP.HCM) - Ảnh: Hữu Khoa

Ma túy đá không gây nghiện: sai lầm!

Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C47, Bộ Công an), số vụ và số lượng ma túy tổng hợp bị bắt giữ trong những năm gần đây ngày càng tăng.

Trong năm 2016, C47 đã triệt phá hơn 19.000 vụ, thu giữ hơn 800kg và hơn 400 viên ma túy tổng hợp cùng nhiều loại ma túy khác. Đặc biệt, thời gian gần đây nhiều vụ có liên quan đến tàng trữ, vận chuyển ma túy tổng hợp dạng đá (hay còn gọi là ma túy đá) với số lượng lớn.

Mới đây nhất, đầu năm 2017 Công an tỉnh Nam Định triệt phá đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy và thu giữ 30 bánh heroin cùng 45kg ma túy đá.

Theo C47, đây là một trong những vụ bắt giữ ma túy đá với số lượng lớn nhất cả nước từ trước tới nay. Tiếp đó là vụ bắt 10,5kg ma túy đá tại TP.HCM.

Thượng tá Bùi Đức Thiêm, phó trưởng phòng 5 (C47), cho biết số người sử dụng ma túy đá những năm gần đây liên tục gia tăng, đối tượng sử dụng ma túy đá đang ngày càng trẻ, có những người trẻ vẫn đang là học sinh, chỉ 15-16 tuổi.

Đáng lo ngại, nhiều người trẻ đang coi việc sử dụng ma túy đá là “mốt”, thiếu kiến thức và nhận thức sai lầm về ma túy tổng hợp nói chung, ma túy đá nói riêng cũng như tác hại của những loại ma túy này.

“Có rất nhiều người cho rằng ma túy đá không gây nghiện như các loại ma túy khác, đây là nhận thức sai lầm. Đã có rất nhiều vụ việc đau lòng, người sử dụng ma túy đá gây ra hậu quả rơi vào tình trạng không có nhận thức, mất kiểm soát, ảo giác và có những hành vi phạm tội nghiêm trọng” - ông Thiêm lo ngại.

Ông Thiêm cho biết thêm: nếu như trước đây xu thế sử dụng ma túy của người nghiện thường là dùng những loại có hàm lượng ma túy thấp, 8-10% chứa trong các viên hồng phiến, thì giờ đây giới trẻ chuyển sang sử dụng những viên thuốc lắc có hàm lượng ma túy cao hơn và gần đây chuyển sang ma túy đá. Ma túy đá có hàm lượng ma túy rất lớn, từ 70-80%.

Trước xu thế đó đã xuất hiện việc sản xuất ma túy ngay trong nước. Lực lượng công an đã triệt phá một số “xưởng” sản xuất ma túy tại các tỉnh thành lớn.

“Có thể nói ma túy đá là loại ma túy được giới trẻ sử dụng nhiều nhất và coi là hàng “hot” nhất hiện nay. Loại ma túy này có tác động kích thích, gây hưng phấn mạnh hơn, đồng thời phá hủy, ảnh hưởng đến sức khỏe con người cũng rất lớn” - ông Thiêm nói.

Trả lời câu hỏi ma túy đá có gây nghiện, bà Hải Oanh cho hay tính riêng ở nhóm dùng ma túy đá, một tỉ lệ đáng kể các em dùng hàng đá hằng ngày, thậm chí vài lần một ngày. Đây là những em đã bị lệ thuộc, bị nghiện.

Thậm chí để tăng độ “phê”, các em còn chích ma túy đá. Lý do chích, theo trả lời trong khảo sát, là để phê nhanh hơn, tiết kiệm tiền và ma túy.

Theo bà Hải Oanh, điều đáng lưu tâm là đa số các em trong khảo sát đang lệ thuộc ma túy ở mức nhẹ và vừa, tức là còn có thể cứu các em. Phần lớn các em vướng vào ma túy đều có hoàn cảnh gia đình đặc biệt.

Do đó theo bà, việc cứu các em chắc chắn phải bắt đầu từ gia đình và gia đình phải hỗ trợ đắc lực.