Lực lượng Mỹ tham gia diễn tập cùng tàu hải quân Nhật Bản tại Biển Đông ngày 7-7 - Ảnh: REUTERS

Hãng tin Reuters ngày 14-7 dẫn Sách trắng quốc phòng vừa được chính phủ Nhật Bản thông qua, khẳng định Trung Quốc "tiếp tục nỗ lực thay đổi nguyên trạng ở biển Hoa Đông và Biển Đông". 

Theo đó, Bắc Kinh "không ngừng" xâm phạm các vùng biển quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà Nhật Bản và Trung Quốc đang tranh chấp ở biển Hoa Đông.

Tại Biển Đông, báo cáo cho biết Trung Quốc khẳng định tuyên bố chủ quyền bằng việc lập chính quyền quản lý quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam.

Báo cáo đánh giá đây là "mối quan ngại sâu sắc", nói thêm rằng Trung Quốc đã duy trì ngân sách quốc phòng ở mức cao nhưng không minh bạch trong hơn 30 năm qua. 

Theo báo cáo của Nhật Bản, Bắc Kinh hiện chi tiêu cho quốc phòng gấp bốn lần Tokyo và cho rằng Trung Quốc là mối đe dọa lâu dài và nghiêm trọng hơn quốc gia vũ trang hạt nhân Triều Tiên.

Trong giai đoạn bùng phát dịch COVID-19, Trung Quốc cũng "tuyên truyền" và "thông tin sai" giữa lúc thế giới còn đang hoang mang về dịch bệnh. Báo cáo dẫn lại một số tuyên bố trước đó của Bắc Kinh cáo buộc quân đội Mỹ đưa virus corona chủng mới vào Trung Quốc, hay thông tin các thảo dược của Trung Quốc có thể trị được bệnh COVID-19.

Quan hệ Nhật - Trung được đánh giá đang nguội lạnh trong vài tháng qua liên quan đến tình hình dịch COVID-19 và vấn đề Hong Kong.

Sách trắng quốc phòng của Nhật Bản được đưa ra ngay sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ ra tuyên bố chính thức về lập trường của Mỹ ở Biển Đông trong văn bản đăng rạng sáng 14-7, trong đó bác bỏ hầu như mọi tuyên bố chủ quyền đáng kể nhất của Trung Quốc ở Biển Đông.

Theo đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo khẳng định Trung Quốc "không có căn cứ pháp lý nào" để đơn phương áp đặt ý muốn của họ tại khu vực và rằng Bắc Kinh không có cơ sở pháp lý nhất quán nào cho yêu sách "đường 9 đoạn" (còn gọi là đường lưỡi bò) ở Biển Đông kể từ khi chính thức tuyên bố yêu sách này vào năm 2009.

Trung Quốc phản ứng mạnh sau khi bị Mỹ bác gần hết yêu sách ở Biển Đông

TTO - Sáng 14-7, sau khi bị Mỹ chính thức bác bỏ gần hết yêu sách ở Biển Đông, ngay lập tức Trung Quốc phản ứng mạnh: "Mỹ không phải là quốc gia có liên quan trực tiếp tới các tranh chấp. Tuy nhiên, họ liên tục can thiệp vào vấn đề này".