Phóng to

Ông Noda (trái) đã từ chức để mở đường cho người kế vị Abe - Ảnh: zaffler.net

Việc ông Noda ra đi kết thúc hơn ba năm nắm quyền của Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) có khuynh hướng thiên tả và đưa LDP bảo thủ trở lại nắm quyền. Trong tuyên bố từ chức, người phát ngôn của chính phủ Noda nói chính quyền mới sẽ đối mặt với nhiều vấn đề khó khăn mà ông hi vọng họ sẽ đối phó “một cách thích hợp”.

LDP giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội ngày 16-12 và ông Abe dự kiến sẽ được quốc hội cử làm thủ tướng vào chiều hôm nay. Ông từng giữ ghế thủ tướng giai đoạn 2006-2007. Ông đã cam kết sẽ có các biện pháp mạnh tay để vực dậy nền kinh tế, đối phó nợ công và giúp đất nước hồi phục sau thiên tai động đất sóng thần cũng như cuộc khủng hoảng hạt nhân năm ngoái.

“LDP đã thay đổi - Hãng tin Reuters dẫn lời ông Abe nói trong một cuộc họp báo ngày 25-12 - Chúng tôi không còn là đảng mà chúng tôi đã từng”. Ông dự kiến sẽ công bố các đề cử nội các của mình sau khi quốc hội bỏ phiếu cử ông làm thủ tướng.

Theo báo chí Nhật đồn đoán, ông sẽ trao chức bộ trưởng tài chính cho Taro Aso, vốn là một cựu thủ tướng. Fumio Kishida, chuyên gia về các vấn đề giải quyết xung đột giữa cư dân tỉnh Okinawa và gần 20.000 quân Mỹ đồn trú ở đó, sẽ trở thành bộ trưởng ngoại giao. Còn bộ trưởng quốc phòng thuộc về ông Itsunori Onodera.

Hãng tin Kyodo lại đưa tin ông Abe dự kiến đề cử thượng nghị sĩ Yoriko Kawaguchi trở lại với ghế bộ trưởng ngoại giao nước này. Bà Kawaguchi năm nay 71 tuổi, là một nhà ngoại giao kỳ cựu từng làm bộ trưởng trong giai đoạn 2002-2004 dưới thời cựu thủ tướng Junichiro Koizumi. Bà cũng làm bộ trưởng môi trường trong nội các của thủ tướng Yoshiro Mori năm 2001. Như vậy sẽ có hai ứng viên cho chức vụ Bộ trưởng ngoại giao sắp tới của Nhật. Dù là ai, người đứng đầu Bộ Ngoại giao Nhật sẽ đứng trước thách thức khó khăn trong bối cảnh quan hệ căng thẳng với Trung Quốc về những tranh chấp quần đảo không người ở tại biển Hoa Đông.

LDP đã lãnh đạo Nhật Bản trong nhiều thập kỷ sau khi được thành lập năm 1955 cho tới khi bị DPJ đánh bại ở cuộc tuyển cử năm 2009. Lần này ông Abe cam kết kinh tế sẽ là ưu tiên hàng đầu và mục tiêu của chính quyền mới là lạm phát ở mức 2%, để giải quyết vấn đề mà cho tới giờ chỉ duy nhất xảy ra ở Nhật Bản, giảm phát, khi giá giảm làm các hoạt động kinh tế trở nên trì trệ. Nền kinh tế Nhật đã ở tình trạng này gần suốt hai thập kỷ qua.

Ngoài những cam kết tăng chi tiêu công, có thể lên tới 10.000 tỉ yen (119 tỉ USD), theo lời các quan chức trong LDP, ông Abe cũng muốn ngân hàng trung ương phải hợp tác chặt chẽ hơn với chính phủ để đạt được mục tiêu lạm phát. Tân thủ tướng cũng nhấn mạnh việc Nhật Bản sẽ có vai trò tích cực hơn trên các sân khấu quốc tế và không nhân nhượng Trung Quốc về các tuyên bố chủ quyền trên biển Hoa Đông.