Nhà đại đoàn kết của vợ chồng ông Phạm Danh (TP Cam Ranh, Khánh Hòa) đang được xây dựng - Ảnh: T.TÂN

Theo Ủy ban MTTQ VN tỉnh Khánh Hòa, trong 314 căn nhà đại đoàn kết do các đơn vị tài trợ (VietinBank 214 căn và Agribank hỗ trợ 100 căn), đến nay đã cơ bản hoàn thành và bàn giao cho các địa phương, nhưng một số hộ dân tại TP Cam Ranh phản ảnh “bị đánh thuế xây dựng nhà đại đoàn kết”...

Nộp thuế gần 20% số tiền tài trợ?

Cụ Nguyễn Văn Bảy (80 tuổi, P.Cam Phúc Bắc, TP Cam Ranh) cho biết căn nhà vừa hoàn thiện theo đúng mẫu đã được duyệt, gồm 1 phòng khách, 1 phòng ngủ và 1 gian bếp, với tổng diện tích 26,5m2.

Dù vui với nhà mới, ông Bảy cho biết cũng có “chút suy nghĩ” khi được hỗ trợ 50 triệu đồng xây nhà, nhưng thực tế chỉ còn 40,5 triệu đồng để xây nhà.

Theo ông Nguyễn Văn Cành (57 tuổi, con cụ Bảy), nếu được “nhận đủ” 50 triệu đồng sẽ có căn nhà tốt hơn, nhưng đã bị đánh thuế gần 10 triệu đồng.

Trả lời vấn đề này, đại diện doanh nghiệp (DN) tư nhân Đại Lâm - đơn vị trúng thầu xây dựng 107 căn nhà đại đoàn kết tại TP Cam Ranh - cho biết do Sở Tài chính yêu cầu phải có hợp đồng xây dựng, xuất hóa đơn nên DN phải nộp thuế.

Dựa vào dự toán chung của Sở Tài chính Khánh Hòa, công ty dự toán xây dựng mỗi căn nhà với các khoản chịu thuế cụ thể, gồm chi phí chung hơn 2,6 triệu đồng, thu nhập chịu thuế tính trước gần 2,4 triệu đồng và thuế giá trị gia tăng (GTGT) hơn 4,55 triệu đồng, tổng cộng hơn 9,5 triệu đồng.

Đại diện DN này cũng cho biết sau khi bàn giao 104 căn nhà, đơn vị này đang hoàn thiện hồ sơ quyết toán để gửi Chi cục Thuế TP Cam Ranh và các đơn vị liên quan, đồng thời thừa nhận nếu được miễn thuế, công trình sẽ tốt hơn nhưng “công ty phải làm theo quy định”.

Tuy nhiên, đại diện Chi cục Thuế TP Cam Ranh cho biết thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là thuế suất lấy từ thu nhập chịu thuế hằng năm của DN (sau khi đã lấy tổng doanh thu, trừ đi các chi phí hợp lý), không phải tính riêng từng công trình.

Theo đó, DN tư nhân Đại Lâm phải nộp thuế TNDN đối với 107 căn nhà tại TP Cam Ranh, nhưng sẽ được miễn thuế GTGT “nếu số tiền tài trợ vượt quá 50% giá trị công trình”.

Tuy nhiên, vị này cho biết Chi cục Thuế TP Cam Ranh mới nhận hồ sơ quyết toán thuế của DN tư nhân Đại Lâm vào tháng 3-2017.

Hiện đơn vị đang tiến hành tổng hợp, phân tích để kiểm tra và tính toán việc nộp thuế năm 2016 của DN có đúng hay không, bao gồm cả hợp đồng xây dựng 107 căn nhà đại đoàn kết cho người nghèo.

Sẽ xin miễn thuế

Theo bà Huỳnh Thị Phượng - phó chủ tịch Ủy ban MTTQ VN tỉnh Khánh Hòa, sau khi tiếp nhận thông tin “đánh thuế xây dựng nhà đại đoàn kết”, cơ quan này đã có văn bản gửi UBND tỉnh Khánh Hòa, Sở Tài chính đề nghị miễn giảm thuế xây nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo.

“Cụ thể, đơn vị đề nghị UBND tỉnh và Sở Tài chính chỉ đạo chi cục thuế các huyện Khánh Vĩnh, Khánh Sơn, Cam Lâm (TP Cam Ranh) miễn thuế GTGT và các thuế liên quan để người dân đủ chi phí xây dựng nhà, đến nay chưa có phản hồi” - bà Phượng nói.

Đồng thời bà cho biết dù một số địa phương khác cũng nhận được tài trợ này nhưng chỉ duy nhất TP Cam Ranh được phản ảnh bị đánh thuế xây dựng nhà đại đoàn kết nên tiền tài trợ dành cho việc xây dựng bị ít lại.

Ông Hồ Lâm - chủ tịch Ủy ban MTTQ VN TP Cam Ranh - cho biết theo dự toán của Sở Tài chính Khánh Hòa, tổng giá trị mỗi căn nhà là 50 triệu đồng, nhưng nhà tài trợ yêu cầu đơn vị phải ký hợp đồng với một DN và mở tài khoản tại một ngân hàng để kiểm soát.

Do đó, đơn vị trúng thầu phải có hợp đồng, thực hiện nghĩa vụ thuế TNDN.

Cũng theo ông Lâm, nếu nhà tài trợ không yêu cầu có hợp đồng xây dựng, đơn vị sẽ để các hộ tự thuê người, mua vật liệu và xây dựng, nhà tài trợ chuyển tiền theo tiến độ sẽ bớt được các khoản thuế này, người dân có lợi hơn.

Theo ông Lâm, cơ quan này đã có văn bản đề nghị Thành ủy TP Cam Ranh chỉ đạo Chi cục Thuế TP Cam Ranh miễn các khoản thuế đối với việc xây dựng nhà đại đoàn kết cho người nghèo nhưng đến nay vẫn chưa được miễn giảm.

“Ngày 20-4, chúng tôi sẽ tổ chức nghiệm thu hoàn thành 107 căn nhà đại đoàn kết và sẽ báo cáo, xin TP chỉ đạo miễn thuế xây dựng một lần nữa. Nếu được chấp thuận, chúng tôi sẽ hoàn các khoản tiền này cho các hộ để mua sắm thêm bàn ghế, đồ dùng trong nhà” - ông Lâm thông tin.