Một chuyến tàu trong giờ cao điểm ở San Francisco - Ảnh: NYT

Với quy định này, gần 40 triệu người dân sinh sống ở tiểu bang đông dân cư nhất bờ tây nước Mỹ bị cấm ra ngoài, đồng thời mọi dịch vụ kinh doanh không cần thiết phải đóng cửa để đồng hành cùng chính quyền làm chậm sự lây lan của virus trong tiểu bang. 

Ông Newsom cho biết đây là một quyết định khó khăn nhưng đã đến lúc cần phải thẳng thắn với nhau. Ông kêu người dân thích nghi và hợp tác.

Ai bấm nút tạm ngừng?

Một chi nhánh của ngân hàng Citibank trong thành phố chỉ có 3 khách trong cả buổi sáng. Một tiệm bán bánh sandwich gần đó đành đóng cửa cho đến hết tuần do buôn bán ế ẩm.

Trong một nỗ lực với quyết tâm đẩy lùi dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19, lệnh hạn chế, buộc người dân ở trong nhà đã được công bố, áp dụng với phần lớn cư dân, lên tới 40 triệu người sống quanh vùng vịnh San Francisco bắt đầu từ 0h 20-3 đến ít nhất là 7-4.

Trong ngày đầu đóng cửa, bãi đậu xe của Thung lũng Silicon, nơi tập trung các công ty công nghệ trống vắng. Các lớp dạy yoga được đưa lên mạng.

Khắp vùng Bay Area nổi tiếng là kẹt xe nhưng trong ngày đầu thực hiện biện pháp ở nhà, giao thông trên đường lưa thưa như lúc 3h sáng.

Anh Omar Tapea vừa phải đóng cửa một tiệm bán bánh mì sandwich ở San Francisco vì vắng khách cho biết: "Ngày chủ nhật hồi xưa còn đông khách hơn ngày thường hiện nay, khi người dân được khuyên chớ nên ra đường".

Theo chỉ thị của thống đốc bang, ngành y tế cấm người dân tụ tập ở nơi công cộng lẫn nhà riêng (trừ trường hợp người nhà gặp nhau), quán bar đóng cửa, cấm nhà hàng phục vụ khách tại chỗ, nhà thờ tạm ngừng các buổi lễ.

Những việc cần thiết là hoạt động của cơ quan chức năng, ngành y tế, cấp cứu, tòa án, cảnh sát, chợ, siêu thị, chế biến và cung ứng thực phẩm, xăng dầu, tài chính ngân hàng, cây xăng và tiệm sửa xe, sửa chữa, bưu điện.

Kệ đựng mì ở một siêu thị trống trơn vì bị người mua mua sạch - Ảnh: NYT

Các chuyên gia cho biết việc tránh xa các đám đông là cần thiết để bảo vệ được nhiều tính mạng nhất có thể trước sự lây lan nhanh của dịch bệnh, hiện đã lên đến 9.415 ca nhiễm và ít nhất 141 ca tử vong trên toàn nước Mỹ, theo thống kê của Đại học Johns Hopkins.

Buồn, vui, lo lắng - mỗi người một tâm trạng

Trong khi các nơi khác trong nước Mỹ cũng áp dụng các biện pháp mạnh tương tự để đẩy lùi dịch bệnh, lệnh cách ly tại nhà ở vùng Bay Area là phép thử liệu người dân có sẵn lòng tiết chế đời sống xã hội vì lợi ích lớn hơn của cộng đồng, đặc biệt là những người lớn tuổi, dễ bị dịch bệnh tấn công hay không.

Biện pháp này cũng đi kèm với cái giá rất lớn là hàng chục ngàn người làm trong ngành hàng ăn uống, lái taxi, khách sạn, âm nhạc và biểu diễn bị mất việc.

Tuy nhiên, không có sự rõ ràng giữa việc cần thiết và việc không cần thiết, mọi thứ dường như tùy thuộc vào cảm nhận của số đông.

Một cửa hàng bán sơn ở Santa Clara, vùng Silicon Valley, thì mở cửa trong khi cửa hàng bán giày cạnh đó thì đóng cửa. Ở Oakland ngày 17-3, vẫn có một số người chạy bộ thể dục.

Ở San Francisco, công nhân xây dựng vẫn làm việc, quán cà phê Starbucks vẫn mở cửa bán cho những khách hàng hiếm hoi và cảnh sát giao thông vẫn gắn biên bản lên những chiếc xe đậu xe không đúng luật.

Một số người quyết định đi làm cho biết họ không quan tâm cần thiết hay không cần thiết, chỉ biết mình sẽ không sống nổi nếu không có thu nhập. Dưới bóng râm của những tòa nhà cao tầng ở San Francisco, Ricardo Valencia, một người thợ cắt cỏ trả lời phỏng vấn của NYT bằng câu hỏi: "Ai sẽ trả tiền thuê nhà của tôi đây".

Juan Carrillo, chủ một xe bán taco, một loại thức ăn Mexico, cho biết anh sẽ vẫn mở cửa cho đến khi nào cơ quan chức năng bắt mình phải ngừng.

"Đây là kế sinh nhai của tôi. Nếu chúng ta ngừng hoạt động của thành phố trong 2-3 tuần, nó sẽ là vấn đề". Nhân viên của Carrillo cho biết, anh chỉ kiếm đủ tiền để sống ngày qua ngày.

Khắp vùng Bay Area còn có những người không có chốn dung thân: hơn 30.000 người vô gia cư sống ở 7 quận hạt đã yêu cầu người dân tự cách ly của bang California.

Các địa phương này được tự quyết đâu là những dịch vụ công ích cần thiết cho sự vận hành của một xã hội hiện đại. Danh sách khá dài gồm: bảo vệ trẻ em, cảnh sát, nhà tù, sửa cống, dịch vụ cho người vô gia cư. Phòng khám, cửa hàng thuốc, trạm xăng, tiệm bán thực phẩm, phiên chợ của nông dân, tiệm sửa đồ đạc, cửa hàng bán dụng cụ, dịch vụ giặt khô, dịch vụ thanh toán và an ninh cũng là thiết yếu.

Từ khi virus corona bắt đầu lan đến Thung lũng Silicon, nhiều công ty đã cho phép nhân viên của họ làm việc tại nhà.

Mỗi buổi sáng, số người đến công ty ngày càng ít đi cho đến buổi tối ngày thứ hai, 16-3, nhiều người đã bịn rịn tạm biệt đồng nghiệp với tâm trạng không biết khi nào sẽ gặp lại nhau.

Một nhóm 7 nhân viên pha chế ở một quán bar ở trung tâm Oakland sẽ nhớ những buổi làm của họ trong 3 tuần sắp tới thậm chí lâu hơn. Vài giờ trước đó, tất cả được thông báo họ đều mất việc.

Không thể trách ai vì người dân hạn chế ra ngoài, những quán bar, nhà hàng có mở cửa cũng để ngồi không.

Những hoàn cảnh khác nhau có tâm trạng khác nhau. Bị cách ly tại nhà có thể là cơ hội để thực sự bắt tay vào một dự án, thực hiện một sở thích riêng tư như viết lách hay đơn giản là chơi game.

Chị Emily Straley tận hưởng một ngày bình yên ở nhà tại vùng Oakland - Ảnh: NYT

Tuy nhiên, cũng có những người sợ sự cô đơn và đã sắp xếp cho buổi gặp gỡ nhỏ xốc lại tinh thần.

Chủ nhà hàng Beauty’s Bagel Shop thông báo với khoảng 50 nhân viên của mình trong ngày 16-3 rằng họ có thể mang thức ăn dễ hỏng, giấy vệ sinh về nhà sau khi hết ngày làm việc. Ngoài ra, cho đến khi hết lệnh cách ly, mỗi thứ hai và thứ năm, nhà hàng sẽ tổ chức bữa ăn cho các nhân viên.

Ông Hallstrom, chủ nhà hàng, cho biết: "Tôi không thể nhốt mình trong nhà vì ai đó nói ràng dịch bệnh có thể ảnh hưởng đến tôi. Tôi cũng chẳng có ai để mà lây bệnh trong trường hợp tôi mắc bệnh này".

Bà Rankin thì cho biết mình sẽ chủ yếu là cách ly ở nhà nhưng có thể sẽ gặp một nhóm nhỏ bạn bè hoặc người thân trong thời gian cách ly. Ba tuần là khoảng thời gian dài.

Những người khác, như cô Emily Straley, một kỹ sư thì cho biết mình sẽ tuân thủ lệnh cách ly hết sức có thể để tránh nguy cơ lây bệnh cho người khác.

Tuy nhiên, cô Emily nghi ngờ việc nhà chức trách thực thi lệnh cách ly được giải thích khá mập mờ trên thực tế. Liệu có cảnh sát tuần tra hay không và chuyện gì xảy ra khi có người vi phạm, bị nhắc nhở hay bị biên bản phạt?

Sam Liccardo, thị trưởng thành phố San Jose, cho biết thành phố vẫn đang đau đầu trong việc giải thích những hoạt động tụ tập nào được cho phép, hoạt động nào phải ngừng lại. Chủ yếu là trong cảm nhận chung của mọi người. Mọi người cần nhận thấy việc ở nhà là vì lợi ích tập thể, ông Liccardo nói.

California lo 60.000 người vô gia cư có thể mắc COVID-19

TTO - Thống đốc bang California, Mỹ ngày 18-3 cho biết mô hình của các chuyên gia dự báo khoảng 60.000 trong số 108.000 người vô gia cư trong tiểu bang này có thể mắc bệnh COVID-19 trong vòng 8 tuần sắp tới.