Phóng to

Ông Dương Trung Quốc - Ảnh: V.Dũng

Biểu tình không phải là hoạt động xa lạ trong lịch sử loài người và nó cũng không phải chưa từng xảy ra trong đời sống xã hội nước ta. Khi chưa giành được chính quyền, Đảng Cộng sản VN và Mặt trận Việt Minh đã vận động, tổ chức các tầng lớp nhân dân tiến hành nhiều cuộc mittinh, biểu tình, tuần hành chống lại sự cai trị của thực dân Pháp, đấu tranh đòi độc lập dân tộc, tự do, dân chủ, dân quyền...

Sau Cách mạng Tháng Tám, khi Hiến pháp còn chưa được soạn thảo và ban hành, tháng 9-1945 Hồ Chủ tịch đã ký ban hành sắc lệnh về quyền biểu tình. Có lẽ sau này do hoàn cảnh chiến tranh, chúng ta thấy cần có những chính sách và hành động phù hợp hơn nên quyền biểu tình trong một thời gian dài không được người dân quan tâm.

Mặc dù vậy, các bản Hiến pháp từ 1946 đến nay, ở những mức độ khác nhau, quyền này của người dân luôn được thể hiện.

Kinh nghiệm thực tế trong thời gian qua cho thấy khi chúng ta không có luật thì Nhà nước không điều chỉnh được hoạt động gọi là tự phát của người dân, người dân cũng không biết hành xử thế nào cho đúng. Trong khi đó xã hội nảy sinh không ít vấn đề mà người dân thấy có nhu cầu bày tỏ thái độ của mình.

Tất nhiên, chúng ta cần phải nhận thức rằng một khi ban hành đạo luật mới, cần có một quá trình để người dân nhận thức và làm quen. Quan trọng nhất là Nhà nước làm cho minh bạch. Có thể so sánh như có đại biểu Quốc hội nói là trước kia làm gì có bãi công, đình công, lãn công, nhưng thực tế cuộc sống nảy sinh thì chúng ta phải xây dựng luật để điều chỉnh, và thấy rằng việc đình công đặt trong khuôn khổ pháp luật là tốt cho cả nhà nước quản lý và tốt cho những người đình công.

Có người cũng e ngại khi luật ra đời thì làm sao cho người dân ý thức được quyền của mình đến đâu? Tôi thấy trước hết là nhìn vào trình độ dân trí ngày càng cao và bản thân người dân phải được phổ biến đầy đủ. Đương nhiên cái gì cũng cần có tập quán xã hội, trình độ xã hội. Dân chủ cũng thế thôi, cần có quá trình, nhưng cái chính là Nhà nước càng minh bạch bao nhiêu càng có được lòng tin bấy nhiêu.