Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (trái) gặp thái tử Mohammed bin Salman của Saudi Arabia ở Riyadh ngày 24-3 - Ảnh: AFP

Ngày 24-3, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã bắt đầu chuyến công du dài một tuần tại Trung Đông, nơi ông dự kiến sẽ thảo luận vấn đề hạt nhân Iran và tìm cách mở rộng quan hệ với các nước khác trong bối cảnh đối diện lệnh trừng phạt từ phương Tây, theo báo South China Morning Post.

Điểm dừng chân đầu tiên của ông Vương là Saudi Arabia. Ông cũng sẽ đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), Bahrain và Oman trước khi quay lại Bắc Kinh vào ngày 30-3.

Theo cựu đại sứ Trung Quốc tại Iran Hoa Lê Minh (Hua Li Ming), ông Vương có chuyến công du Trung Đông nhằm "mở rộng nhóm bạn của mình và nâng cấp quan hệ với những quốc gia này".

Phó giáo sư Jonathan Fulton tại Đại học Zayed ở Abu Dhabi bình luận giữa bối cảnh chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden cam kết hợp tác với các đồng minh cùng chí hướng, chuyến công du Trung Đông của ông Vương là cơ hội để tăng cường quan hệ với các nước có chung mối lo với Bắc Kinh về chính sách đối ngoại của ông Biden.

Đáng chú ý, ông Vương sẽ là quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc tới thăm Iran kể từ chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi năm 2016. Chuyến đi này diễn ra trong bối cảnh những nỗ lực nhằm "hồi sinh" thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 đã rơi vào bế tắc.

"Trung Quốc muốn gửi thông điệp rõ ràng tới Mỹ rằng Bắc Kinh vẫn là một người chơi quan trọng trong vấn đề hạt nhân Iran và rằng sẽ không thể tìm ra giải pháp nếu không có sự tham gia của Trung Quốc" - ông Hoa bình luận.

Chuyến công du Trung Đông của Ngoại trưởng Vương Nghị diễn ra sau khi ông Vương và nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc Dương Khiết Trì có cuộc đối thoại căng thẳng với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan ở Alaska.

Bất chấp nhiều khác biệt sâu sắc, ông Blinken cho biết hai bên đều có những lợi ích đan xen về vấn đề Iran, Triều Tiên, Afghanistan và biến đổi khí hậu.

Trung Quốc đã ký thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 cùng với Mỹ, Anh, Nga, Pháp và Đức. Tuy nhiên, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận này hồi năm 2018 dưới thời cựu tổng thống Donald Trump và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt lên Iran.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết sẽ tái tham gia thỏa thuận này nếu Iran quay lại thực hiện trước các cam kết theo thỏa thuận. Tuy nhiên, Tehran nhấn mạnh Washington trước hết phải dỡ bỏ lệnh trừng phạt. 

Iran bác ý tưởng đàm phán hạt nhân với Mỹ và châu Âu

TTO - Bộ Ngoại giao Iran nhấn mạnh đây không phải là thời điểm thích hợp để Tehran tham gia một cuộc đàm phán không chính thức với Mỹ và châu Âu. Động thái trên diễn ra sau vụ không kích của Mỹ nhắm vào các lực lượng thân Iran ở Syria.