Một xe GrabCar đón khách ở Q.Phú Nhuận, TP.HCM. Từ ngày 1-4, xe này phải gắn bảng “Xe hợp đồng” phía trước và sau - Ảnh: Q.ĐỊNH

Tuy nhiên, để tham gia "môi trường" mới này, các đơn vị vận tải phải có sự thay đổi để mọi người dễ nhận diện hơn. Thời điểm nghị định 10 có hiệu lực không còn xa, nhiều đơn vị rục rịch chọn hướng đi mới cho riêng mình.

Nhiều tài xế băn khoăn

Nhiều tài xế đang là đối tác của các hãng xe công nghệ tỏ ra băn khoăn. Anh Nguyễn Công Minh - một tài xế xe công nghệ - nói: "Ngày nghị định 10 có hiệu lực rất gần, chúng tôi vẫn chưa biết số phận mình sẽ ra sao. Mong các hãng nên sớm thông báo cho tài xế kịp thời làm các thủ tục như xin cấp lại phù hiệu xe cho phù hợp".

Sau nghị định 10, Bộ GTVT cũng có quyết định dừng kế hoạch thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng từ ngày 1-4. Điều này không đồng nghĩa với hoạt động của các loại hình xe công nghệ như Grab, FastGo, Be... dừng hoạt động mà chuyển sang mô hình mới.

Theo đó, từ ngày 1-4, toàn bộ ôtô hợp đồng dưới 9 chỗ ngồi (xe công nghệ) phải dán dòng chữ "xe hợp đồng" trên kính trước và sau xe. Ngoài ra, ôtô công nghệ đã được cấp phù hiệu xe hợp đồng trước ngày 1-4, nếu tiếp tục kinh doanh vận tải khách theo hợp đồng phải xin cấp lại phù hiệu và dán thêm phù hiệu này trên ôtô. 

Trường hợp xe công nghệ muốn hoạt động theo loại hình taxi, phải thực hiện cấp lại phù hiệu taxi để hoạt động. Tuy nhiên, thời gian thực hiện để cấp đổi lại phù hiệu được kéo dài đến tháng 7-2021.

Như vậy, sự thay đổi đáng kể của xe công nghệ sau ngày 1-4 là phải dán dòng chữ "xe hợp đồng" trên kính trước và sau xe. Điều này giúp khách hàng thêm dấu hiệu nhận biết. Còn việc cấp lại phù hiệu được gia hạn kéo dài thêm hơn một năm. 

Ngoài ra, một chuyên gia lĩnh vực giao thông cho rằng theo quy định mới, các hãng xe công nghệ phải chọn một trong hai mô hình: một là trở thành đơn vị cung ứng phần mềm (không được quyết định giá cước vận tải), hai là trở thành một đơn vị kinh doanh vận tải.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, các hãng xe công nghệ khẳng định vẫn hoạt động bình thường sau ngày 1-4. Đại diện đơn vị Grab cho biết đang nghiên cứu nghị định 10 để lựa chọn mô hình hoạt động tốt nhất cho mình, đồng thời tích cực làm việc với các cơ quan chức năng để tìm hiểu kỹ hơn về các quy định của pháp luật dành cho mô hình hoạt động mới. 

"Dù lựa chọn phương án nào, Grab vẫn tuân thủ pháp luật và bảo đảm tối đa quyền lợi của khách hàng, đối tác tài xế, cũng như hướng đến sự phát triển của cộng đồng" - đại diện Grab nói.

Lãnh đạo Hãng FastGo cũng cho biết sẽ nghiêm túc thực hiện nghị định 10, trong đó ưu tiên lựa chọn theo mô hình ứng dụng kết nối vận tải. Bởi theo đại diện FastGo, đơn vị này sẽ cung cấp ứng dụng giúp doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải quản lý đối tác, tài xế. Còn các chủ xe tự mình quyết định chọn chạy taxi hay chạy xe hợp đồng. Nếu chạy taxi thì tài xế tham gia vào các hãng taxi, còn chạy hợp đồng thì họ tham gia vào các hợp tác xã vận tải. 

Dù vậy, ông Nguyễn Hữu Tuất - tổng giám đốc FastGo - mong sớm có thông tư hướng dẫn chi tiết hơn về một số quy định và ràng buộc cụ thể để các doanh nghiệp hiểu và áp dụng đúng các quy định trong quá trình hoạt động.

Tạo môi trường cạnh tranh công bằng

TS Vũ Anh Tuấn - giám đốc Trung tâm nghiên cứu giao thông vận tải Việt Đức - nhận định nghị định 10 tác động không nhỏ đến thị trường vận tải xe công nghệ nói riêng, ngành vận tải nói chung. Trước hết, đây là cơ hội nhằm tạo môi trường cạnh tranh công bằng, tăng cơ hội kinh doanh giữa các hãng xe công nghệ và taxi truyền thống. Đồng thời, đây cũng là chính sách đảm bảo công bằng về trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ thuế với Nhà nước.

Theo quy định mới, các hãng xe công nghệ chỉ được chọn một trong hai mô hình: hoặc trở thành đơn vị cung ứng phần mềm (không được quyết định giá cước vận tải), hoặc là đơn vị kinh doanh vận tải (buộc tuân thủ các quy định về kinh doanh vận tải tại Việt Nam). 

Theo đó, các hãng xe công nghệ nếu chọn hình thức kinh doanh vận tải thì xe phải được gắn logo, phù hiệu... như quy định mới. Ông Tuấn cũng nhìn nhận nhờ sự tồn tại của xe công nghệ thời gian qua mà các hãng taxi truyền thống của ta đã không ngừng nâng cao chất lượng, cải tiến trong phục vụ...

Cũng theo ông Tuấn, Nhà nước cần sớm ban hành thông tư hướng dẫn để các hãng triển khai nghị định 10. Bởi khi nắm rõ được quy trình thực hiện, các hãng sẽ triển khai dễ dàng, đưa ra chính sách phù hợp hơn, tránh dẫn đến nguy cơ rối loạn thị trường vận tải.

Trao đổi về những vấn đề trên, Sở GTVT TP.HCM cho biết hiện đơn vị này chưa nhận được các trường hợp xin cấp lại phù hiệu xe, chuyển đổi hình thức theo quy định mới. Ông Trần Quốc Khánh - chánh thanh tra giao thông Sở GTVT TP.HCM - cho biết sau khi nghị định 10 có hiệu lực, các hãng xe công nghệ dù lựa chọn loại hình nào thì cũng phải tuân thủ các quy định về gắn dòng chữ "xe hợp đồng", sau đó là phù hiệu...

Ông Khánh cũng cho hay sắp tới Thanh tra Bộ GTVT sẽ có đợt tập huấn triển khai toàn quốc nghị định 10 và nghị định 100 để giúp các tỉnh, thành triển khai đúng, hiệu quả hai nghị định này. Sau ngày 1-4, các tỉnh, thành tổng hợp những vướng mắc, khó khăn liên quan quá trình triển khai nghị định mới để Bộ GTVT đề xuất sửa đổi, bổ sung.

Grab phải bồi thường cho Vinasun 4,8 tỉ

TTO - Chiều 10-3, TAND cấp cao tại TP.HCM đã tuyên bác kháng cáo của Vinasun, bác kháng cáo của Grab và kháng nghị của VKS, giữ nguyên bản án sơ thẩm. Theo đó, Grab phải bồi thường cho Vinasun 4,8 tỉ đồng.