Kỹ thuật viên chuẩn bị đo đa ký giấc ngủ cho một bệnh nhân - Ảnh: L.TH.H.

Tuy nhiên, từ thập niên 1970, khi phát hiện ra hội chứng ngưng thở khi ngủ, người ta cũng chứng minh được rằng có sự liên quan giữa ngáy và hội chứng ngưng thở khi ngủ. Ngáy là một trong những triệu chứng ngưng thở khi ngủ. Hội chứng ngưng thở khi ngủ là một bệnh lý hô hấp khá nghiêm trọng vì lâu dài nó sẽ gây hậu quả nặng nề lên sức khỏe. Cứ mỗi khi ngưng thở, tim và não của bệnh nhân phải chịu đựng một áp lực. Đêm này qua đêm nọ, giấc ngủ bệnh nhân sẽ bị rối loạn, chất lượng giấc ngủ ngày càng giảm sút.

Hội chứng ngưng thở - giảm thở khi ngủ do tắc nghẽn là gì?

Trong khi ngủ, bệnh nhân mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ, đường hô hấp trên (hầu - họng) của bệnh nhân bị hẹp lại do sự “thư giãn” thái quá của cơ hô hấp hầu - họng (giảm trương lực cơ), do khi ngủ các cơ hô hấp cũng “ngủ”. Vì vậy, đường hô hấp trên của bệnh nhân sẽ hẹp lại hoặc có khi bị tắc tịt. Không khí khi đi qua chỗ hẹp sẽ gặp khó khăn và tạo nên áp lực làm rung các cấu trúc hầu - họng và gây ra tiếng ngáy. Và nếu tắc hoàn toàn thì tiếng ngáy sẽ im bặt và bệnh nhân... ngưng thở.

Các cơn ngưng thở có thể lặp đi lặp lại nhiều lần trong khi ngủ và bệnh nhân không nhất thiết nhận thức được điều này. Vì cơn ngưng thở xảy ra khoảng 10 giây hoặc hơn, và thức giấc xảy ra rất nhanh nên bệnh nhân hoàn toàn không nhận thức được.

Hậu quả dài lâu

Khi ngưng thở, lượng oxy trong máu sẽ giảm, giảm cung cấp oxy cho các mô và cơ quan trong cơ thể, trong đó có hai cơ quan “quý tộc” (vì không có gì thay thế được) là tim và não. Hậu quả là:

- Tăng huyết áp

- Bệnh lý tim mạch (bệnh mạch vành, đột quỵ)

- Đái tháo đường

- Hội chứng chuyển hóa

Do não bị thiếu oxy, giấc ngủ bị rối loạn cũng như chất lượng giấc ngủ giảm, người bệnh luôn có cảm giác ngủ không đủ và rất mệt mỏi mặc dù đã ngủ đủ thời gian. Buồn ngủ ngày, giảm trí nhớ và kém tập trung, giảm ham muốn tình dục là những biểu hiện của hội chứng ngưng thở khi ngủ. Do hệ quả của hội chứng này mang lại, bệnh nhân có thể gây tai nạn giao thông hay tai nạn lao động khi thường xuyên mệt mỏi, kém tập trung...

Hội chứng ngưng thở khi ngủ hay gặp trên những bệnh nhân nặng cân hay béo phì.

Chẩn đoán bệnh dựa trên đa ký giấc ngủ thực hiện tại trung tâm giấc ngủ bởi bác sĩ chuyên khoa hô hấp. Tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán hội chứng ngưng - giảm thở khi ngủ là đa ký hô hấp hay đa ký giấc ngủ. Hiện nay, phương pháp điều trị hội chứng ngưng thở khi ngủ có hiệu quả và có ít nguy cơ là sử dụng máy áp lực dương liên tục. Máy cung cấp một luồng hơi liên tục vào hầu - họng tạo thành một nẹp bằng khí giúp đường thở không xẹp trong khi ngủ. Bên cạnh đó, còn có các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật hay dùng dụng cụ đẩy hàm dưới ra trước. Bác sĩ sẽ tư vấn điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. Vấn đề là bệnh nhân nên đến trung tâm y tế sớm nếu nghi ngờ mình mắc bệnh.