Người dân mua hàng ở Metro An Phú, Q.2, TP.HCM - Ảnh: Tư liệu Tuổi Trẻ

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Đẩu, Phó Chánh Thanh tra Tổng cục thuế cho biết thông tin trên. Theo ông Đẩu, việc doanh nghiệp kinh doanh lãi hay lỗ là hiện tượng bình thường trong cơ chế thị trường.

Tuy nhiên, điều đáng quan tâm ở đây là nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) kê khai lỗ, lỗ nhiều năm nhưng vẫn hoạt động kinh doanh, thậm chí còn mở rộng đầu tư sản xuất kinh doanh.

Nhằm ngăn chặn tình trạng này, ngành thuế đã tập trung thanh kiểm tra các doanh nghiệp FDI từ năm 2010 đến nay.

Đơn cử, năm 2010 ngành thuế đã thanh tra công ty Metro, qua đó giúp giảm lỗ 310 tỷ đồng; Năm 2011, thanh tra công ty Pepsico giúp giảm lỗ 136 tỷ đồng…

Tuy nhiên, thanh tra ngành thuế nhận thấy rằng nguyên nhân sâu xa của tình trạng này là do lỗ hổng của chính sách.

Cụ thể, cơ quan cấp phép đầu tư không quan tâm đến việc thực hiện cam kết đầu tư của doanh nghiệp. Có quá nhiều doanh nghiệp FDI kinh doanh lỗ nhưng vẫn mở rộng đầu tư dù không thực hiện giải ngân vốn theo đúng cam kết cho dự án đã được cấp phép, Metro là một ví dụ điển hình.

Bộ Tài chính đã kiến nghị lên Chính phủ đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét không cấp giấy phép đầu tư mở rộng, làm dự án mới cho những doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ. Song, đề xuất này chưa được sửa đổi, bổ sung.

Còn trong 8 tháng đầu năm nay, qua thanh tra, kiểm tra gần 40 ngàn doanh nghiệp, tổng số thuế tăng thu là 7.440 tỷ đồng, tổng số giảm lỗ của doanh nghiệp là 12.882 tỷ đồng.