Em bé người Syria bị thương do đánh bom khủng bố ở Damascus được đưa đến bệnh viện chữa trị hôm 21-2 - Ảnh: Reuters

Một lần nữa Nga thay đổi cục diện tình hình ở Syria như khi nước này nhảy vào cuộc chiến “chống khủng bố” cuối năm ngoái và khiến giới quan sát bàn tán về chiến lược của Matxcơva đằng sau quyết định rút quân.

Hình ảnh phát trên Đài Rossiya 24 TV cho thấy binh sĩ tại căn cứ không quân Hmeymim ở tỉnh Latakia chuyển thiết bị lên máy bay vận tải Ilyushin Il-76.

Bộ Quốc phòng Nga xác nhận “các nhân viên kỹ thuật tại căn cứ đã bắt đầu chuyến bay dài trở về nước”. Một nhóm máy bay ném bom Sukhoi-34 cũng được nhìn thấy rời căn cứ này.

“Do việc đã hoàn thành phần lớn nhiệm vụ, tôi ra lệnh cho Bộ Quốc phòng rút phần lớn lực lượng khỏi Syria” - ông Putin tuyên bố ngày 14-3 và cho biết đã đồng thời yêu cầu bên ngoại giao thúc đẩy hòa đàm nhằm chấm dứt cuộc chiến kéo dài năm năm qua của Syria.

Tuy nhiên điện Kremlin không nói rõ sẽ rút bao nhiêu lực lượng và thời hạn rút quân, trong khi cho biết sẽ giữ lại căn cứ không quân Bassel al Assad ở Latakia, căn cứ hải quân ở cảng Tartus và một số lực lượng để giám sát việc thực hiện thỏa thuận đình chiến.

Thứ trưởng quốc phòng Nga Nikolay Pankov cũng cho biết Matxcơva tiếp tục không kích các mục tiêu khủng bố.

Kremlin cho biết ông Putin đã gọi điện thông báo cho Tổng thống Mỹ Barack Obama, thảo luận về “các bước tiếp theo” cho Syria, nhưng hai lãnh đạo không nói về tương lai của Tổng thống Bashar al-Assad - mấu chốt của tiến trình hòa bình ở Syria.

Reuters dẫn lời một quan chức Mỹ thừa nhận vẫn còn quá sớm để hiểu động cơ của ông Putin.

Người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest cho biết Washington sẽ phải xem xét và đánh giá kỹ lưỡng các ý định của Nga. Các lực lượng chống đối chính quyền ở Syria cũng ngỡ ngàng không kém.

“Không ai biết ông Putin đang nghĩ gì” - Reuters dẫn lời người phát ngôn Salim al-Muslat của nhóm đối lập.

Còn Fadi Ahmad, người phát ngôn của nhóm phiến quân First Coastal Division ở đông bắc Syria, cũng tỏ ra hoang mang: “Tôi không hiểu tuyên bố của Nga, nó bất ngờ như cách họ tham gia cuộc chiến”.

Các chuyên gia phân tích của Âu - Mỹ cũng tha hồ suy đoán.

“Ông ấy đã có được điều mình muốn, không đưa Nga trở thành một bên đầy đủ trong cuộc nội chiến Syria và có lẽ đã nghe được rằng chiến dịch can thiệp đang mất dần sự ủng hộ trong nước. Quả là một bước thông minh” - giáo sư Stephen Sestanovich của Đại học Columbia (Mỹ) nhận định.

“Nhưng liệu có phải Nga đang chuẩn bị để đạt được thứ lớn hơn, không chỉ ở Syria mà còn với phương Tây?” - tờ Stratfor đặt câu hỏi.

Giới phân tích cho biết động thái rút quân của Matxcơva được thực hiện đúng thời điểm nhằm giúp Nga xây dựng hình ảnh tích cực trong tiến trình hòa bình của Syria và trong mắt Liên minh châu Âu, bởi nó có thể giúp giảm dòng người tị nạn đang đổ về châu lục này.

“Ông ấy có một cuộc chơi lớn hơn: mối quan hệ rộng hơn đối với phương Tây và trên hết là Washington vốn đang loay hoay tìm lối thoát khỏi cuộc khủng hoảng Syria” - cây viết Lyse Doucet của BBC nhận định.

Liên Hiệp Quốc và các nước phương Tây e dè hoan nghênh động thái của Nga.

Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier cho rằng quyết định này của Nga cũng sẽ gây sức ép lên chính quyền Tổng thống Assad trong cuộc đàm phán “chuyển giao chính trị” đang diễn ra tại Geneva (Thụy Sĩ).