PGS.TS Nguyễn Đức Thành - viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách - cho rằng nếu đặt ra mức khởi điểm giá trị nhà trên 700 triệu đồng phải chịu thuế, số người phải nộp thuế rất lớn - Ảnh:XUÂN LONG

Sáng 12-12, các ý kiến tham gia hội thảo khoa học "khả năng áp dụng và tác động của thuế tài sản ở Việt Nam" do Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách tổ chức, tiếp tục băn khoăn về mức khởi điểm giá trị nhà từ 700 triệu trở lên phải nộp thuế trong dự thảo Luật Thuế tài sản. 

PGS.TS Nguyễn Đức Thành - viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách - cho biết: "Câu chuyện nhà có giá trị trên 700 triệu đồng tính theo tiêu chí của Bộ Xây dựng sẽ bị đánh thuế đã gây nhiều xôn xao. Từ đó chúng tôi đã nghiên cứu về thuế tài sản và tác động của việc đánh thuế tài sản".

Thay mặt nhóm nghiên cứu dự báo về ảnh hưởng của thuế tài sản lên phúc lợi hộ gia đình, PGS.TS Nguyễn Việt Cường - trường Đại học Kinh tế quốc dân - khẳng định thuế tài sản chắc chắn làm giảm thu nhập khả dụng của hộ gia đình, ít nhất trong ngắn hạn.

"Đối với nhà ở, theo dự thảo sẽ có mức thuế suất 0% với nhà từ 700 triệu trở xuống và 0,4% với phần nhà tính thuế trên 700 triệu đồng. Tuy nhiên, ở các khu vực thành thị, nhà ở dưới 1 tỉ đồng là rất bình thường. Nhà có giá trị 1 tỉ ở Hà Nội chắc chỉ có ở ngoại thành hoặc những căn hộ chung cư rất cũ trong nội thành. Thực ra, nhà có giá trị 1-2 tỉ đồng ở Hà Nội cũng chỉ là chung cư bình thường, bình dân mà thôi", ông Cường nêu.

Theo ông Cường, từ nghiên cứu, nếu áp mức thuế với giá trị tài sản khởi điểm là nhà từ 700 triệu trở lên, sẽ có khoảng 8% tỉ lệ hộ gia đình phải nộp thuế.

"Gánh nặng nộp thuế rơi vào các hộ ở thành thị nhiều hơn. Chúng tôi cũng dự báo ảnh hưởng, nếu áp thuế suất 0,4% với ngưỡng nhà trị giá trên 700 triệu đồng, số hộ bị ảnh hưởng là cao nhất.

Chúng tôi cũng đưa ra kịch bản nhà có giá trị trên 1 tỉ mới phải đóng thuế hoặc kịch bản nữa là nhà trên 2 tỉ mới đóng thuế. Ở ngưỡng giá trị nhà trên 2 tỉ mới phải nộp thuế, chỉ khoảng 4% tỉ lệ các hộ gia đình của cả nước phải nộp thuế", ông Cường cho biết.

Vì vậy, cá nhân ông Cường đề xuất nên chọn khởi điểm nhà có giá trị từ 2 tỉ trở lên mới phải đóng thuế, như vậy sẽ hợp lý hơn.

Ông Nguyễn Đức Thành cho biết: "Đặt ra mức khởi điểm giá trị nhà trên 700 triệu đồng phải chịu thuế, theo chúng tôi tính toán, số người phải nộp thuế rất lớn, tất nhiên đều là người có cuộc sống trung lưu.

Tuy nhiên, mục tiêu thật sự của Luật Thuế tài sản là gì, hiện chưa rõ. Thực sự mục đích của dự thảo Luật Thuế tài sản ở đây là muốn tăng thu hay điều tiết thị trường bất động sản, điều tiết sự đầu cơ, nói thật, tôi cảm thấy mục đích của dự thảo hiện nay không rõ.

Chúng tôi cho rằng nên điều chỉnh mức khởi điểm giá trị nhà phải chịu thuế một cách thận trọng, theo các tính toán khoa học. Từ nghiên cứu, chúng tôi cho rằng mức thuế khởi điểm giá trị nhà ở có thể cao hơn. Điều quan trọng là phải tính toán giá trị thế nào, theo giá thị trường hay theo cách tính nào, còn như hiện nay thì chưa có nhiều phương án khả thi".

Ông Thành cũng cho rằng việc cải thiện ngân sách cần bắt nguồn từ tiết kiệm chi, chứ không phải việc tăng cường thu.

TTO - Ban soạn thảo Luật Thuế tài sản cho biết đã loại bỏ ngưỡng đánh thuế nhà 700 triệu đồng ra khỏi dự thảo, tuy nhiên vẫn chưa chốt đánh thuế theo giá thị trường, giá xây dựng hay diện tích.