Vậy nên, chưa bao giờ mong mỏi có một bữa tiệc phá cỗ trông trăng vẹn tròn lại được các bảo tàng từ Nam ra Bắc háo hức triển khai như năm nay...

Phóng to

Không chỉ khách Việt mà cả những du khách nước ngoài cũng dẫn con em đến Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM để phá cỗ, làm lồng đèn đón trung thu - Ảnh: Tố Lan

Năm nay Bảo tàng Dân tộc học (Hà Nội) quyết định đón trung thu cùng các em với chủ đề: Vui cùng đồ chơi dân gian VN. Con số 15.000-20.000 lượt khách từ trẻ nhỏ đến người lớn, từ trong nước đến nước ngoài đến tham quan, tham gia các trò chơi phá cỗ mỗi dịp trung thu tại Bảo tàng Dân tộc học đủ nói lên sự tha thiết của công chúng dành cho những sân chơi lành mạnh đang ngày một thưa vắng này.

Vui cùng đồ chơi dân gian VN

Chị Thu Trà, phụ trách tổ chức chương trình của Bảo tàng Dân tộc học, chia sẻ: “Trong phong tục của người Việt, trung thu là một dịp tết quan trọng. Nông dân ăn mừng vụ mùa bội thu, và con trẻ được chơi nhiều trò thú vị, tự chế bằng các vật liệu sẵn có như tàu thủy sắt tây (làm bằng ống bơ sữa bò), nặn tò he, làm mặt nạ... Dần dà các trò chơi dân gian bị mai một, hỏi các đứa trẻ có biết ông tiến sĩ giấy là ai, các cháu đều lắc đầu... Nên khoảng từ năm 1999 bảo tàng đã ý thức đưa trung thu vào phục dựng như một hoạt động văn hóa cần bảo tồn và chia sẻ”.

Đặc biệt hơn, nhờ bảo tàng phối hợp với UBND và Trung tâm Văn hóa thể thao TP Hội An nên năm nay trẻ nhỏ ở Hà thành đến với bảo tàng còn có cơ hội xem và tham gia các trò chơi múa lân, múa thiên cẩu, chơi bài chòi, hát và dạy hát dân ca Quảng Nam, làm và trưng bày đèn lồng phố Hội, nặn và trang trí con thổi... Không khí trung thu sôi động thấy rõ khi từ đầu tuần, gần 200 bạn trẻ tình nguyện viên đã có mặt chuẩn bị các dụng cụ, khu trò chơi đón tiếp các “khách nhí” vào hai ngày 29 và 30-9 tới đây.

Mùa thứ hai làm tiệc “phá cỗ trông trăng”, Bảo tàng Mỹ Thuật TP.HCM lại đang muốn hướng đến một không gian thẩm mỹ và hiện đại hơn. Ngoài khu vực làm đèn lồng tại phòng trải nghiệm, các em còn được cùng bạn bè tham gia thực hiện những đèn lồng khổng lồ với hình thù và màu sắc ấn tượng. Vốn xuất thân từ dân mỹ thuật, lại mê phim ảnh, từ nhiều ngày nay chị Tố Lan, phụ trách tổ chức chương trình trung thu năm nay tại bảo tàng, đã kêu gọi nhiều nhóm làm phim trẻ góp những bộ phim hoạt hình hay, phim dành cho thiếu nhi “made in Vietnam” để các em nhỏ có dịp thưởng thức trước giờ diễn ra đêm hội tối 29-9. “Khó khăn về tài chính, nhưng thật vui vì năm ngoái không chỉ khách Việt Nam mà các bạn quốc tế cũng dẫn con em đến làm lồng đèn” - chị Tố Lan nhớ lại...

Phóng to

Bảo tàng Chứng tích chiến tranh đón trung thu sớm với những hoạt động vui nhộn dành cho trẻ em ở làng Hòa Bình - Tây Ninh - Ảnh: Minh Thư

Đèn lồng không dành cho em...

Gần chục năm nay, cứ đến mùa trung thu là Bảo tàng Chứng tích chiến tranh TP.HCM lại... vắng hoe! Lý do là bởi lực lượng trẻ của bảo tàng còn đang mải mê mang trung thu đến tận vùng sâu, vùng xa cho những đối tượng đặc biệt: trẻ nhỏ là nạn nhân chất độc da cam. Khó khăn trong đi lại, chậm chạp trong giao tiếp đã đành, trung thu với những trẻ khuyết tật, kém may mắn còn đặc biệt hơn gấp bội vì nhiều lẽ.

Chị Ngọc Vân, giám đốc bảo tàng, nhớ lại: “Năm nào chúng tôi cũng mua đèn lồng đến làm quà cho các em, nhưng nhiều lần trò chuyện với các em, có em bảo: con ghét lồng đèn, có cầm được đâu mà... Nói mà làm mình muốn rớt nước mắt!”. Thế nên trong những thùng quà được chuyển đi năm nay, lồng đèn thưa thớt hẳn, thiếu vắng cả những chiếc bánh dẻo, bánh nướng đặc trưng của mùa trăng tròn, thay vào đó là các loại bánh xốp mềm, dễ ăn để các cháu bị dị tật miệng vẫn có thể ăn dễ dàng.

Kết hợp với Trung tâm múa rối nước Nụ Cười của Idecaf và nhà thiết kế Sỹ Hoàng, năm nay Bảo tàng Chứng tích chiến tranh TP.HCM đã có những buổi phá cỗ sớm nhất vào hai ngày 21 và 25-9 tại Tây Ninh, Cần Giờ cùng các bạn nhỏ đặc biệt của mình.

Trung thu đang trở nên đặc biệt “có duyên”, có lẽ vì ai cũng có một tuổi thơ cần được nuôi nấng và nâng niu, từ cội rễ...